Το παράδειγμα της Βρετανίας όπου τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων για την ασφάλεια τροφίμων δημοσιοποιούνται και αναρτώνται στα εστιατόρια, απέχει πολύ από την ελληνική πραγματικότητα.
Η επιλογή καλού εστιατορίου, είτε είναι πολυτελές είτε, fast food, ή σαντουιτσάδικο ή σουβλατζίδικο, είτε street food είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την απόφαση του καταναλωτή εκτός από τη γεύση και τις τιμές των πιάτων και την φήμη του από φίλους ή από κριτικές στο Google ή στο Trip advisor. Και για τους περισσότερους βασικό ρόλο, παίζει η καθαριότητα στην κουζίνα, και τα κατάλληλα μέτρα ασφάλειας τροφίμων που δεν θα οδηγήσουν σε τροφική δηλητηρίαση, ή αλλεργική αντίδραση.
Μην ξεχνάμε την πρόσφατη περίπτωση του 21χρονου που νοσηλεύτηκε πέντε ημέρες με σαλμονέλωση από σουβλάκι που παρήγγειλε από γνωστό σουβλατζίδικο του Κορυδαλλού. Αλλά και την περίπτωση της σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης, που υπέστη πελάτης εστιατορίου στην Αττική, όταν ενώ ενημέρωσε εμφατικά ότι είναι αλλεργικός στο αλκοόλ του σέρβιραν πιάτο με μύδια που είχαν «σβηστεί» με ούζο.
Πως λοιπόν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι ένα κατάστημα εστίασης πληροί τις προϋποθέσεις υγιεινής και ασφάλειας; Δυστυχώς στην Ελλάδα κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος, γιατί δε υπάρχει κάποιο σύστημα που να ενημερώνει τους καταναλωτές εάν και πότε έγινε έλεγχος στο μαγαζί, ούτε βέβαια και για τα ευρήματα των ελέγχων.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται να έχουν βρει ένα δοκιμασμένο τρόπο για να απαντήσουν σε αυτήν την εύλογη ανασφάλεια του καταναλωτή. Πολλά εστιατόρια αυτοεκτίθενται… προβάλλοντας σε εμφανές σημείο της αίθουσας, τη βαθμολογία από την περιοδική αξιολόγηση που έχουν υποβληθεί από τον Οργανισμό Τυποποίησης Προτύπων (FSA).
Πρόκειται για το Food Hygiene Rating Scheme (FHRS) που βοηθά τους καταναλωτές να κάνουν ενημερωμένες επιλογές σχετικά με το πού να φάνε έξω ή να ψωνίσουν για φαγητό, παρέχοντας σαφείς πληροφορίες σχετικά με τα πρότυπα υγιεινής των επιχειρήσεων. Οι βαθμολογίες δίνονται συνήθως σε μέρη όπου παρέχονται, πωλούνται ή καταναλώνονται τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων εστιατορίων, παμπ, καφετεριών, φαγητών σε πακέτο, φορτηγών τροφίμων και street food. Οι επιχειρήσεις βαθμολογούνται από 0 έως 5. Η βαθμολογία 5 υποδηλώνει ότι τα πρότυπα υγιεινής είναι πολύ καλά και η βαθμολογία 0 υποδηλώνει ότι απαιτείται επείγουσα βελτίωση.
Και τι ελέγχει ο FSA; Τα πάντα, από τη σωστή διατήρηση της θερμοκρασίας για τα τρόφιμα, την καθαριότητα του εστιατορίου και τη γνώση του προσωπικού. Ο υγειονομικός επιθεωρητής μπορεί να ζητήσει από τυχαία μέλη του προσωπικού σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων να επιβεβαιώσουν ότι γνωρίζουν πώς να χειρίζονται τα τρόφιμα με ασφάλεια και μπορεί επίσης να λάβει δείγματα από διάφορες περιοχές του εστιατορίου για να αναζητήσει βακτήρια και άλλους παράγοντες που προκαλούν ασθένειες.
Στις επιχειρήσεις τροφίμων παρέχεται αυτοκόλλητο που δείχνει τη βαθμολογία FHRS. Στην Αγγλία, οι επιχειρήσεις ενθαρρύνονται να εμφανίζουν τη βαθμολογία FHRS τους, ωστόσο στην Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία οι επιχειρήσεις τροφίμων υποχρεούνται νομικά να εμφανίζουν τη βαθμολογία FHRS. Οι αξιολογήσεις FHRS είναι επίσης διαθέσιμες στον ιστότοπο της Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων της χώρας (FSA).
Πρόσφατα μάλιστα η FSA, ξεκίνησε μια εκστρατεία για να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να εμφανίζουν τη βαθμολογία τους για την υγιεινή των τροφίμων και στο διαδίκτυο. Η εκστρατεία έρχεται καθώς νέα έρευνα που κυκλοφόρησε η FSA δείχνει ότι παρά την ευρεία χρήση του Facebook, του Instagram και των ιστοσελίδων με δυνατότητες ηλεκτρονικής παραγγελίας, μόνο μια μικρή μειοψηφία επιχειρήσεων εμφανίζει τη βαθμολογία υγιεινής των τροφίμων στο διαδίκτυο, παρά την ευρεία συμφωνία ότι η εμφάνιση μιας βαθμολογίας είχε ως αποτέλεσμα περισσότερους πελάτες: Περίπου τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα συμφώνησαν ότι η εμφάνιση μιας βαθμολογίας υγιεινής τροφίμων είχε ως αποτέλεσμα περισσότερους πελάτες (Αγγλία: 73%, Βόρεια Ιρλανδία: 66%, Ουαλία: 65%).
Όπως προαναφέρθηκε στην Ελλάδα αυτό δεν συμβαίνει και αρκούμαστε σε περιοδικούς ελέγχους από τις Διευθύνσεις ή τα Τμήματα υγειονομικού ελέγχου και Περιβαλλοντικής Υγιεινής των Περιφερειακών Ενοτήτων της Χώρας. Τα αποτελέσματα των υγειονομικών ελέγχων αποστέλλονται ανά έτος συγκεντρωτικά στην Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας. Και εννοείται πως δεν δημοσιοποιούνται. Μήπως πρέπει κάτι να αλλάξει και σε αυτό τον τομέα… επιτέλους;