27 C
Athens
Πέμπτη, 15 Αυγούστου, 2024

Επιχείρηση “STORM”

Δημοσιεύθηκε:

Σχετικά

Κατακραυγή για Ινδό YouTuber που συνελήφθη αφότου μαγείρεψε ένα παγώνι

Τα πολύχρωμα πτηνά προστατεύονται από αυστηρούς νόμους περί άγριας ζωής. Η αστυνομία δήλωσε ότι ο Kodam Pranay Kumar συνελήφθη και στάλθηκε στη φυλακή αφού βίντεο στο κινητό του τηλέφωνο επιβεβαίωσαν ότι το πουλί που είχε μαγειρέψει για το βίντεο του πιάτου κάρυ ήταν ένα παγώνι. «Είναι τώρα στη φυλακή με 14 ημέρες προφυλάκιση βάσει του

Καιρός: «Καμίνι» η χώρα και μετά τον Δεκαπενταύγουστο – Σε ποιες περιοχές θα δούμε 40άρια

«Κόκκινο» θα χτυπήσει ο υδράργυρος στη χώρα σήμερα ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με τους τυχερούς να απολαμβάνουν την αργία ή τις διακοπές τους σε κάποια παραλία μακριά από το κλεινόν άστυ. Η θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους 40 βαθμούς σε πολλές περιοχές, κυρίως στο εσωτερικό της χώρας (κεντρικά, δυτικά και δυτική Στερεά) με τον ήλιο

Φωτιά στην Κεφαλονιά – Ήχησε το 112

Φωτιά ξέσπασε στις 9:18 σήμερα το πρωί στην περιοχή Πάστρα στην Κεφαλονιά. Η φωτιά καίει σε δασική έκταση. Στο σημείο της φωτιάς σπεύδουν δυνάμεις της Πυροσβεστικής. Πρόκειται για 6 οχήματα με 12 πυροσβέστες. Για τη φωτιά στην Κεφαλονιά εστάλη μήνυμα από το 112 στους κατοίκους, μέσω του οποίου τους ζητείται να παραμείνουν σε ετοιμότητα και

Έκλεισε η ρωσική «λαβίδα» στο Τορέτσκ: Ξεκίνησε η επίθεση στην πόλη

Σημαντικές είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο του Τορέτσκ, καθώς οι Ρώσοι κατέλαβαν τη νύχτα το προάστιο Ζελεζνόγιε, ελέγχουν πλήρως το 75% της πόλης Νιου Γιορκ (ή αλλιώς Νοβορόντσκε) και κατέλαβαν τα πρώτα ψηλά κτίρια στο ανατολικό τμήμα του Τορέτσκ. Πλέον η «λαβίδα» κατά του Τορέτσκ έχει ολοκληρωθεί και οι Ρώσοι ξεκινούν την διαδικασία κατάληψης της

Πρόβλημα με τη… μείωση του πληθυσμού τους έχουν οι Κινέζοι! Παίρνουν έκτακτα μέτρα

Η Κίνα προχώρησε σε αναθεώρηση νομοσχεδίου που θα καταστήσει πιο εύκολη τη δήλωση του γάμου για τα ζευγάρια και δυσκολότερη τη διαδικασία διαζυγίου, κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις από χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και έχει αναχθεί σε κορυφαίο θέμα σήμερα στο Διαδίκτυο. Το προσχέδιο, με στόχο να οικοδομηθεί «κοινωνία φιλική προς την οικογένεια», τέθηκε αυτή την
spot_imgspot_img

Η επιχείρηση ”STORM” ήταν στην ουσία η τελευταία σημαντική μάχη του Κροατικού Πολέμου Ανεξαρτησίας (1991-1995) και σημαντικός παράγοντας στην κατάληξη που είχε ο πόλεμος στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Με την επιχείρηση αυτή – την μεγαλύτερη που έλαβε χώρα στην Ευρώπη μετά το τέλος του Β’ Π.Π – τερματίστηκε η σερβική παρουσία της Κράϊνα και κατελήφθησαν από τις κροατικές δυνάμεις 10.400 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που αντιστοιχούσαν στο 18,4% του εδάφους που διεκδικούσαν οι Κροάτες. Στις γραμμές που ακολουθούν θα περιγραφούν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά το διάστημα 4 έως 7 Αυγούστου του 1995, που οδήγησαν στην εκδίωξη των Σέρβων από την Κράϊνα και την Σλαβονία. Για λόγους εξοικονόμησης χώρου αλλά και προς αποφυγή πολιτικών παρεξηγήσεων δεν θα αναφερθούμε παρά μόνο συνοπτικά στην ανθρωπιστική καταστροφή και στα εγκλήματα πολέμου που συντελέσθηκαν στα πλαίσια της επιχείρησης που μελετάμε και που οδήγησαν 500.000 Σέρβους κατοίκους στην έξωση από τις πατρογονικές τους εστίες.

Πρελούδιο

Το 1994, η πολιορκία της πόλης του Μπίχατς εντάθηκε και λίγο έλειψε η πόλη να πέσει στα χέρια του Σερβοβοσνιακού στρατού και του Σερβικού στρατού της Κράϊνα. Η πόλη βρίσκονταν σε στρατηγικό σημείο, και είχε χαρακτηρισθεί ήδη από τον Ιούνιο του 1993 ως μια από της ασφαλείς ζώνες των Ηνωμένων Εθνών. Τυχόν κατάληψη της πόλης από τους Σέρβους θα αποτελούσε ισχυρό πλήγμα τόσο εις βάρος των μουσουλμάνων, όσο και εις βάρος των Κροατών, καθώς θα επέτρεπε στους Σέρβους να ισχυροποιήσουν την θέση τους στην περιοχή. Οι ΗΠΑ πίεζαν για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας, ενώ Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο κρατούσαν μια πιο μετριοπαθή στάση, θέλοντας να αποφύγουν ανθρωπιστική καταστροφή, και να μην θέσουν σε κίνδυνο τις δυνάμεις τους που είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή υπό την σημαία του ΟΗΕ. Από την άλλη, όμως, οι Ευρωπαίοι αναγνώρισαν στις ΗΠΑ το δικαίωμα μονομερούς στρατιωτικής δράσης.

Η άρνηση της κατάληψης του Μπίχατς ήταν στρατηγικά σημαντική για την Κροατία, καθώς ο αρχηγός του κροατικού γενικού επιτελείου, στρατηγός Janko Bobetko, θεωρούσε πως κάτι τέτοιο θα σήμαινε ουσιαστικά το τέλος των κροατικών επιδιώξεων στον πόλεμο. Τον Μάρτιο του 1994, υπογράφηκε στην Ουάσιγκτον η συνθήκη που έθετε τέρμα στον πόλεμο ανάμεσα στις εθνοτικές ομάδες των Κροατών και των Βόσνιων μουσουλμάνων στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, γεγονός που απελευθέρωσε τις δυνάμεις και των δύο για δράση κατά των Σέρβων. Μια ιδιαίτερη πτυχή εκείνης της συμφωνίας ήταν η ανάθεση στην ιδιωτική εταιρεία Military Professional Resources Incorporated (MPRI) της εκπαίδευσης του Κροατικού στρατού, σηματοδοτώντας την αλλαγή πλεύσης της αμερικανικής κυβέρνησης στα θέμα του πολέμου που χείμαζε τα Βαλκάνια. Η συνθήκη εγκαινίασε επίσης μια σειρά συναντήσεων ανάμεσα σε αξιωματούχους της αμερικανικής και της κροατικής κυβέρνησης καθώς και στρατιωτικών αξιωματούχων σε Ζάγκρεμπ και Ουάσιγκτον.

Επιχείρηση “STORM”

Στις 29 Νοεμβρίου του 1994, οι Κροάτες παρουσίασαν πρόταση, βάσει της οποίας θα διεξάγονταν μια επίθεση στην σερβοκρατούμενη περιοχή του Λίβνο στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, με σκοπό να ανακουφίσει την πίεση που δέχονταν το Μπίχατς. Καθώς η πρόταση δεν απαντήθηκε από τους Αμερικάνους, το κροατικό γενικό επιτελείο διέταξε την διεξαγωγή της επιχείρησης «Χειμώνας ‘94» εκ μέρους του Κροατικού στρατού καθώς και των κροατικών δυνάμεων της Βοσνίας. Εκτός της ανακούφισης της πίεσης που δέχονταν το Μπίχατς, η επίθεση στόχευε στην μείωση της απόστασης επαφής με τις γραμμές ανεφοδιασμού των Σερβικού στρατού της Κράϊνα.

Το 1994, οι Η.Π.Α, η Ρωσία, η Ε.Ε και ο ΟΗΕ παρουσίασαν το Σχέδιο Z-4 βάσει του οποίου παρέχονταν διευρυμένη αυτονομία στους Σέρβους της Κράϊνα. Για τους δικούς τους λόγους αμφότερες οι εμπλεκόμενες πλευρές απέρριψαν το σχέδιο.

Τον Δεκέμβριο του 1994, η Κροατία και η διοίκηση του Σερβικού Κράτους της Κράϊνα σύνηψαν μια συμφωνία, βάσει της οποίας θα αποκαθίστατο οι οδικοί και σιδηροδρομικοί οδοί, η παροχή νερού και φυσικού αερίου και η χρήση μέρους του αγωγού πετρελαίου της Adria. Αν και μέρος της συμφωνίας δεν εφαρμόστηκε ποτέ, ένα τμήμα του οδικού άξονα Ζάγκρεμπ-Βελιγραδίου, που διέρχονταν από την περιοχή της Δημοκρατίας της Κράϊνα κοντά στο Okucani και ο αγωγός τέθηκαν σε χρήση, για να ξανακλείσουν στα τέλη του Απρίλη του 1995 εξαιτίας ενός φονικού επεισοδίου. Η Κροατία επανέκτησε ολόκληρο το έδαφος της Δημοκρατίας της Κράϊνα στην δυτική Σλαβονία με την «Επιχείρηση Flash», καταλαμβάνοντας ολόκληρη την περιοχή έως τις 4 Μαΐου, τρεις μέρες αφότου ξεκίνησε η επιχείρηση. Σε απάντηση, ο Στρατός της Δημοκρατίας της Κράϊνα έπληξε το Ζάγκρεμπ χρησιμοποιώντας ρουκετοβόλα M-87 Orkan με την χρήση ρουκετών-περιληπτών βομβιδίων. Συνακόλουθα, ο πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, απέστειλε ένας ανώτατο Γιουγκοσλάβο αξιωματικό προκειμένου να αναλάβει την διοίκηση του Στρατού της Κράϊνα, μαζί με οπλικά συστήματα, κατώτερους αξιωματικούς και χιλιάδες Σέρβους κληρωτούς στρατιώτες γεννηθέντες στην Κράϊνα.

Στις 17 Ιουλίου, οι στρατιωτικές δυνάμεις των Σέρβων της Κράϊνα και της Βοσνίας επανέλαβαν την προσπάθεια για την κατάληψη του Μπίχατς με την «Επιχείρηση Spider», που κατέληξε σε εδαφικά κέρδη για τους ίδιους. Η κίνηση αυτή των Σέρβων προσέφερε στους Κροάτες την ευκαιρία να επεκτείνουν τα εδαφικά κέρδη που είχαν από την επιχείρηση «Χειμώνας ‘94» προελαύνοντας μέσω της κοιλάδα Livno. Στις 22 Ιουλίου, οι πρόεδροι της Κροατίας και της Βοσνίας-Ερζεγοζίνης Φράνκο Τούζμαν και Αλία Ιζετμπέγκοβιτς, υπέγραψαν την Συνθήκη του Σπλιτ που προέβλεπε την παροχή αμοιβαίας στρατιωτικής βοήθειας, επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο την ανάπτυξη σε μεγάλη κλίμακα των κροατικών δυνάμεων στο έδαφος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Οι τελευταίες εξαπέλυσαν  την επιχείρηση «Καλοκαίρι ‘95», καταλαμβάνοντας το Bosansko Grahovo και το Glamoc στις 28-29 Ιουλίου. Η επίθεση όντως απομάκρυνε κάποιες σερβοβοσνιακές μονάδες από το Μπίχατς, αλλά όχι στον βαθμό που ήλπιζαν οι σχεδιαστές της. Ωστόσο, έφερε τον Κροατικό στρατό σε εξαιρετική θέση, καθώς απομόνωσε το Κνιν από την Σερβική δημοκρατία της Βοσνίας, καθώς και από την Γιουγκοσλαβία.

Παρά τις προσπάθειες επαναφοράς του σχεδίου ειρήνευσης Z-4, η απόφαση για την εξαπόλυση της «Επιχείρησης Storm» (Καταιγίδα) όπως ονομάστηκε, είχε ληφθεί. Ο κροατικός στρατός προέβη σε μεγάλης κλίμακας  στρατιωτική κινητοποίηση από τα τέλη Ιουλίου, υπό τις διαταγές του στρατηγού Zvonimir Cerenko, που είχε τεθεί επικεφαλής του γενικού επιτελείου από τις 15 Ιουλίου.

Διάταξη μάχης

Το επιχειρησιακό σχέδιο του Κροατικού στρατού χωρίζονταν σε τέσσερα διαφορετικά μέρη, χαρακτηρισμένα ως Καταιγίδα-1 έως 4, τα οποία αντιστοιχούσαν σε διαφορετικά Σώματα στρατού με βάση τις ζώνες ευθύνης τους. Κάθε σχέδιο προβλέπονταν να διαρκέσει από 4 έως 5 ημέρες. Οι δυνάμεις που διέθεσε ο Κροατικός στρατός προκειμένου να καταλάβει την Κράϊνα ήταν οργανωμένες σε 5 Σώματα Στρατού (ΣΣ): αυτά του Σπλιτ, του Γκοσπιτς, του Κάρλοβατς, του Ζάγκρεμπ και του Μπέλοβαρ. Μια έκτη ζώνη ευθύνης είχε ανατεθεί στην Κροατική Ειδική Αστυνομία εντός της ζώνης ευθύνης του σώματος του Σπλιτ, κοντά στα όρια ευθύνης με την αντίστοιχη του Γκόσπιτς. Στο ΣΣ του Σπλιτ, που βρίσκονταν  στο νοτιότερο τμήμα του θεάτρου επιχειρήσεων ανατέθηκε η επιχείρηση Καταιγίδα-4 που αποτελούσε και το κυρίως τμήμα της όλης επιχείρησης. Η συνολική δύναμη του ΣΣ αριθμούσε 30.000 άνδρες και βρίσκονταν αντιμέτωπη με το 7ο Σώμα της Βόρειας Δαλματίας του σερβικού στρατού της Κράϊνα, που στάθμευε στο Κνιν. Η δυνάμεως 3.100 ανδρών μονάδα της Ειδικής Αστυνομίας ήταν ανεπτυγμένη στο αριστερό πλευρό του ΣΣ του Σπλιτ και βρίσκονταν υπό τον απευθείας επιχειρησιακό έλεγχο του γενικού επιτελείου.

1a

Στο ΣΣ του Γκόσπιτς συνολικής δυνάμεως 25.000 ανδρών είχε ανατεθεί η εκτέλεση της υποεπιχείρησης Καταιγίδα-3. Ο συγκεκριμένος σχηματισμός είχε αντίπαλο το σερβικό 15ο Σώμα της Λίκα με έδρα την Κορένιτσα. Το τελευταίο, δυνάμεως 6.000 ανδρών, βρίσκονταν υπό την πίεση τόσο του προαναφερθέντος Κροατικού σώματος στρατού, όσο και του Βοσνιακού στρατού αμυντικά εγκατεστημένο σε μια ευρεία σε πλάτος αλλά στενή σε βάθος αμυντική περιοχή. Το 5ο ΣΣ του Βοσνιακού στρατού (μουσουλμάνοι) παράτασσε περίπου 2.000 μαχητές στην συγκεκριμένη περιοχή. Στο ΣΣ του Γκόσπιτς είχε ανατεθεί ένα μέτωπο 150 χλμ. με αποστολή το «σπάσιμο» στην μέση του Σερβικού στρατού στην περιοχή, και την απόκτηση επαφής με τις βοσνιακές δυνάμεις, ενώ στις τελευταίες είχε ανατεθεί η αποστολή της αγκίστρωσης του σερβικών δυνάμεων που βρίσκονταν απέναντι στον θύλακα του Μπίχατς.

Το ΣΣ του Κάρλοβατς κάλυπτε μια περιοχή που εκτείνονταν από το Όγκουλιν στο Κάρλοβατς και ήταν επιφορτισμένο με την εκτέλεση της υποεπιχείρησης Καταιγίδα-2. Το Σώμα αποτελούνταν από 15.000 άνδρες και είχε αποστολή την αγκίστρωση των σερβικών δυνάμεων στην Ζώνη Ευθύνης του και την κάλυψη των πλευρών των ΣΣ του Ζάγκρεμπ και του Γκόσπιτς. Διέθετε έναν προωθημένο σταθμό διοίκησης στο Όγκουλιν και βρίσκονταν αντιμέτωπο με το 21ο Σώμα του Κόρντουν που έδρευε στην Πετρόβα Γκόρα και είχε υπό τις διαταγές του 4.000 άνδρες. Επιπλέον, το σύνολο του Σώματος Ειδικών Μονάδων του στρατού της Κράϊνα ήταν παρόν στην περιοχή με συνολική δύναμη 5.000 ανδρών, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό ήταν στραμμένοι προς τον θύλακα του Μπίχατς στην έναρξη της «Επιχείρησης Καταιγίδα». Οι τεθωρακισμένες δυνάμεις καθώς και αυτές του πυροβολικού στην περιοχή υπερείχαν των αντίστοιχων του Κροατικού στρατού.

3 1991 File Photo Yugoslav Federal Army Soldiers And Volunteers Advance Through A Street In Downtown Vukovar

Στο ΣΣ του Ζάγκρεμπ, είχε ανατεθεί η εκτέλεση της υποεπιχείρησης Καταιγίδα-1 και είχε καθορίσει τρεις κύριους άξονες προέλασης-προς την Γκλίνα, την Πετρίνια και την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα. Βρίσκονταν απέναντι στο 39ο Σώμα της Μπάνια, που έδρευε στην Γκλίνα. Στο ΣΣ του Ζάγκρεμπ είχε ανατεθεί η υπέρβαση της Πετρίνια και η εξουδετέρωση του σερβικού πυροβολικού που στόχευε τις κροατικές πόλεις, με δευτερεύουσα αποστολή την προώθηση από την Σούνια προς την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα. Η δευτερεύουσα αποστολή μεταβλήθηκε την τελευταία στιγμή, όταν ένα τάγμα της Ειδικής Αστυνομίας και το 81ο Τάγμα της Φρουράς (που βάσει σχεδίου θα αποτελούσαν την αιχμή της επιθετικής ενέργειας) αποφασίστηκε να αναπτυχθούν αλλού, επιβάλλοντας αλλαγές επί του σχεδίου. Το ΣΣ του Ζάγκρεμπ αποτελούνταν από 30.000 άνδρες που βρίσκονταν αντιμέτωποι με 9.000 άνδρες του Στρατού της Κράϊνα, οι οποίοι είχαν επιπλέον να αντιμετωπίσουν 1.000 άνδρες του Βοσνιακού στρατού στον θύλακα του Μπίχατς στα μετόπισθέν τους.

27 Jna Offensive Plan 1991

Στο ΣΣ του Μπέλοβαρ είχε ανατεθεί ένα μέτωπο που κάλυπτε τον ποταμό Ούνα και είχε έναν προκεχωρημένο σταθμό διοίκησης στην Νόβσκα και αντιμέτωπο το Σώμα της Μπάνια.

Ο Σερβικός στρατός της Κράϊνα είχε χωρίσει τις δυνάμεις του στα δύο, θέτοντας τα ΣΣ της Βόρειας Δαλματίας και της Λίκα υπό την διοίκηση του γενικού επιτελείου και τα υπόλοιπα στο Επιχειρησιακό Συγκρότημα του Κόρντουν. Από εδαφικής άποψης, οι χώροι ανάπτυξης των σερβικών δυνάμεων αντιστοιχούσαν στον Βόρειο και Νότιο τομέα των περιοχών που είχαν τεθεί υπό την προστασία των ΟΗΕ.

Οι εκτιμήσεις του συνολικού αριθμού των στρατευμάτων που έλαβαν μέρος στην μάχη ποικίλουν αισθητά ανάλογα με την πηγή. Οι κροατικές δυνάμεις εκτιμώνται σε 100.000-150.000, αλλά οι περισσότερες πηγές καταλήγουν στους 130.000 άνδρες. Η δύναμη των σερβικών δυνάμεων εκτιμάτο από το κροατικό επιτελείο προ της επιχείρησης σε 43.000 άνδρες. Πιο λεπτομερείς κροατικές εκτιμήσεις κατέληγαν σε δύναμη 34.000 στρατιωτών, ενώ οι Σέρβοι ισχυρίζονται την παρουσία μόλις 27.000 ανδρών. Ο Βοσνιακός στρατός παράτασσε περί τους 3.000 άνδρες εναντίον των Σέρβων της Κράϊνα κοντά στο Μπίχατς. Στα τέλη του 1994 η Αυτόνομη Επαρχία της Δυτικής Βοσνίας – μια  λωρίδα γης βορειοδυτικά του Μπίχατς ανάμεσα στον σύμμαχο σερβικό στρατό της Κράϊνα -, που προορίζονταν να αποτελέσει την τελευταία γραμμή άμυνας των Σέρβων της Κράϊνα, παράτασσε 4.000-5.000 στρατιώτες, που βρίσκονταν ανεπτυγμένοι νότια της Βέλικα Κλάντουσα απέναντι στην δύναμη των μουσουλμάνων.

Έναρξη της επίθεσης

Η Επιχείρηση Καταιγίδα ξεκίνησε στις 05.00 της 4ης Αυγούστου 1995 με την εκτέλεση ενεργειών από αποσπάσματα αναγνώρισης και δολιοφθορών, σε συνεργασία με την εκτέλεσh επιδρομών από την κροατική πολεμική αεροπορία με σκοπό την διατάραξη του συστήματος διοίκησης, ελέγχου και επικοινωνιών του Σερβικού στρατού της Κράϊνα. Τα Ηνωμένα Έθνη ενημερώθηκαν τρεις ώρες αφότου ξεκίνησε η επιχείρηση.

24

Νότιος Τομέας

Στην Ζώνη Ευθύνης (ΖΕ) του Σπλιτ, η 7η Ταξιαρχία Φρουράς προήλασε νότια από το Μποσάνκο Γκράχοβο προς το οροπέδιο του Κνιν, ύστερα από προπαρασκευή πυροβολικού. Κινούμενη εναντίον του σερβικού 3ου Συγκροτήματος Μάχης, το οποίο αποτελούταν από στοιχεία του Σώματος της Βόρειας Δαλματίας και την αστυνομία της Σερβικής Δημοκρατίας της Κράϊνα, η 7η Ταξιαρχία πέτυχε τους αντικειμενικούς σκοπούς που της είχαν ανατεθεί για την πρώτη ημέρα των επιχειρήσεων κάτι που επέτρεψε στην 4η Ταξιαρχία Φρουράς να προωθηθεί και αυτή. Το κροατικό Επιχειρησιακό Συγκρότημα του Σιντζ στο αριστερό πλευρό των δύο ταξιαρχιών, μπήκε στην μάχη, και το 126ο Σύνταγμα της Εθνοφυλακής κατέλαβε την Ούνιστα, αποκτώντας τον έλεγχο της περιοχής που έβλεπε στην οδό Σιντζ-Κνιν. Η 144η Ταξιαρχία και το 6ο Σύνταγμα της Εθνοφυλακής απώθησαν τις δυνάμεις του Στρατού της Κράϊνα στην περιοχή. Το Επιχειρησιακό Συγκρότημα του Σίμπενικ αντιμετώπισε την 75η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία και μέρος της 2ης Ταξιαρχίας πεζικού του Σώματος της Βόρειας Δαλματίας. Εκεί το 142ο και το 15ο Συντάγματα της Εθνοφυλακής έκαναν μικρή πρόοδο στην περιοχή ανάμεσα στο Κρκα και στο Δρνις, ενώ η 113η Ταξιαρχία Πεζικού έκανε ελαφρώς μεγαλύτερη πρόοδο στο αριστερό πλευρό, στην Τσίστα Βέλικα.

Στον τομέα ευθύνης του Επιχειρησιακού Συγκροτήματος του Ζαντάρ το 134ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής (χωρίς το 2ο Τάγμα του) απέτυχε στην προώθηση του, ενώ το 7ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και η 112η Ταξιαρχία κέρδισαν λίγο έδαφος εναντίον της 92ης Μηχανοποιημένης και της 3ης Ταξιαρχίας Πεζικού του Στρατού της Κράϊνα στο Μπένκοβατς. Στο Βέλεμπιτ, το 2ο Τάγμα της 9ης Ταξιαρχίας της Φρουράς, ενισχυμένο από έναν λόχο από το 7ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και το 2ο Τάγμα του 134ου Συντάγματος Εθνοφυλακής συνάντησε σφοδρή αντίσταση αλλά προχώρησε με επιτυχία ώστε να διασφαλίσει την κατοχή του δρόμου που ένωνε Όμπροβατς με το Σβέτι Ροκ. Στος 4:45, παρθηκε η απόφαση για την εκκένωση του πληθυσμού στις περιοχές της Βόρειας Δαλματίας και της Λίκα από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κράϊνα Μίλαν Μάρτιτς. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, η απόφαση πάρθηκε προκειμένου να ασκηθεί πίεση τόσο στον πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς όσο και στην διεθνή κοινότητα να παρέμβουν υπέρ της Κράϊνα.

Στις 05:00 οι δυνάμεις της Κροατικής Ειδικής Αστυνομίας προωθήθηκαν προς το πέρασμα στο Βέλεμπιτ, αντιμετωπίζοντας ισχυρή αντίσταση από την 4η Ελαφρά Ταξιαρχία του Σώματος της Λίκα και στοιχεία της 9η Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας. Το πέρασμα καταλήφθηκε στις 01:00 και το χωριό Σβέτι Ροκ τέσσερις ώρες αργότερα. Η Ειδική Αστυνομία προωθήθηκε περαιτέρω προς το Μάλι Αλαν  συναντώντας περαιτέρω αντίσταση. Η 9η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία του Στρατού της Κράϊνα αποσύρθηκε προς της Ούντμπινα, αφότου ανατράπηκαν οι αμυντικές της θέσεις στο Βέλεμπιτ. Το πρωΐ οι δυνάμεις της κροατικής Ειδικής Αστυνομίας κατέλαβαν το Λόβινατς, το Γκράτσας και το Μέντακ.

17

Στη Ζ.Ε του Σώματος του Γκόσπιτς, το 138ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και το 1ο Τάγμα της 1ης Ταξιαρχίας της Φρουράς ξεκίνησαν την επίθεση προς την περιοχή της Μάλα Καπέλα το πρωϊ, συναντώντας ισχυρή αντίσταση από την 70η Ταξιαρχία Πεζικού του Στρατού της Κράϊνα. Το υπόλοιπο μέρος της ταξιαρχίας ρίχθηκε στην μάχη περί το σούρουπο. Το 133ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής επιτέθηκε ανατολικά προς το Ότοκατς στην κατεύθυνση της Βρχοβινε, επιχειρώντας να περικυκλώσει την 50η Ταξιαρχία Πεζικού και στοιχεία της 103ης Ταξιαρχίας σε μια κλασική κίνηση «λαβίδας». Αν και το σύνταγμα προήλασε, απέτυχε να επιτύχει τον ΑΝΣΚ (Αντικειμενικό Σκοπό) της ημέρας. Στο δεξί πλευρό του συντάγματος, η κροατική 128η Ταξιαρχία προωθήθηκε από κοινού με το 3ο Τάγμα του 8ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και απέκοψε τον δρόμο που ένωνε την Βρχοβινε και την Κορένιτσα. Το υπόλοιπο της 9ης Ταξιαρχίας της Φρουράς, ο κύριος όγκος του 118ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και η 111η Ταξιαρχία Πεζικού προωθήθηκαν ανατολικά προς το Γκόσπιτς και την Λίκι Όσικ, αντιμετωπίζοντας πολύ ισχυρή αντίσταση  από την 18η Ταξιαρχία Πεζικού του Στρατού της Κράϊνα. Ως αποτέλεσμα αυτών των δυσκολιών, το Σώμα του Γκόσπιτς απέτυχε στην πλήρη επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών που του είχαν αποδωθεί.

Βόρειος Τομέας

Στην περιοχή του Όγκουλιν, που βρίσκονταν η Ζ.Ε του Σώματος Στρατού του Κάρλοβατς, η 99η Ταξιαρχία, ενισχυμένη από τον Λόχο Σάμπροσκο του 143ου Συντάγματος Εθνοφυλακής, προχώρησε προς το Πλάσκι στις 05:00 αλλά αναχαιτίσθηκε και επέστρεψε αποδιοργανωμένο μία ώρα αργότερα. Το 143ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προωθήθηκε από το Τζοσιπντολ προς το Πλάσκι, αντιμετωπίζοντας ναρκοπέδια και ισχυρή αντίσταση. Τα τμήματα του ενώθηκαν με το 14ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προωθούμενο μέσω Μπαρίλοβιτς προς το Σλουντζ. Κοντά στην πόλη του Κάρλοβατς, το 137ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής ανέπτυξε τέσσερις ομάδες αναγνωρίσης περί τα μεσάνυχτα της 3ης προς 4ης Αυγούστου, ακολουθούμενα από προπαρασκευή πυροβολικού και διάβαση του ποταμού Κοράνα στις 05:00. Η προέλαση αντιμετώπισε την σφοδρή αντίσταση της 13ης Ταξιαρχίας του Στρατού της Κράϊνα, αλλά το προγεφύρωμα είχε σταθεροποιηθεί ως το τέλος της ημέρας.

Το 110ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής, ενισχυμένο από έναν λόχο του 137ου Συντάγματος Εθνοφυλακής, προωθήθηκε ανατολικά προς τον δρόμο που οδηγούσε από το Κάρλοβατς στο Βοζνιτς και στην Σλουντζ, όπου συνάντησε ισχυρή αντίσταση και υπέστη βαρειές απώλειες, κυρίως από τα ναρκοπέδια, οι οποίες και αποθάρρυναν τους άνδρες της μονάδας και απέτρεψαν περαιτέρω προώθηση. Επιπλέον, ο προσκολλημένος  λόχος του 137ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και η 104η Ταξιαρχία απέτυχαν να εξασφαλίσουν τα πλευρά του συντάγματος. Η 104η Ταξιαρχία επιχείρησε να διαβεί τον ποταμό Κούπα στις 05:00, αλλά απέτυχε και επέστρεψε στις αρχικές της θέσεις τρεις ώρες μετά, οπότε και διοχευτεύθηκε στο προγεφύρωμα που είχε εγκαταστήσει το 110 Σύνταγμα Εθνοφυλακής. Ένας λόχος της 99ης Ταξιαρχίας προσκολλήθηκε στο 143ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής για τις επιχειρήσεις την επόμενη ημέρα και ένα συγκρότημα μάχης δυνάμεως 250 ανδρών αποσπάστηκε από την ταξιαρχία και ετέθη υποδιοίκηση του Σώματος του Κάρλοβατς.

Στην Ζ.Ε του σώματος του Ζάγκρεμπ, οι κροατικές δυνάμεις κινήθηκαν κατά μήκος του ποταμού Κούπα σε δύο σημεία προς την Γκλίνα-μέσα και κοντά στο Πόκουπσκο, χρησιμοποιώντας το 20ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και την 153η Ταξιαρχία. Και οι δύο σχηματισμοί κατόρθωσαν να εγκαταστήσουν προγεφυρώματα, αν και ο κύριος όγκος τους αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει εξαιτίας της αντεπίθεσης που εξαπέλυσαν οι δυνάμεις του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα – μόνο ένα τάγμα της 153ης Ταξιαρχίας και στοιχεία του 20ού Συντάγματος Εθνοφυλακής κράτησαν τις θέσεις τους.

Η διάβαση του πτοαμού από τις κροατικές δυνάμεις, ανάγκασε το γενικό επιτελείο του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα στην απόφαση να διατάξει την 2α Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία του Σώματος Ειδικών Μονάδων να κινηθεί από την Σλουντζ προς τα προγεφυρώματα καθώς η προέλαση των μονάδων του κροατικού στρατού απειλούσε την ζωτικής σημασίας οδό στην Γκλίνα. Η 2α ταξιαρχία της Φρουράς και το 12ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής επιφορτίσθηκαν με την αποστολή της ταχείας κατάληψης της Πέτρινια από την 31η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία μέσω μιας κίνησης τύπου «λαβίδας». Το αρχικό σχέδιο, που προέβλεπε την προώθηση 6-7 χιλιομέτρων νοτίως της Πέτρινια, μεταβλήθηκε και έλαβε την μορφή ολομέτωπης επίθεσης στην πόλη. Στο δεξί πλευρό, το σύνταγμα σταμάτησε την κίνηση του λόγω ναρκοπεδίων και εξαναγκάσθηκε σε υποχώρηση, ενώ ο κύριος όγκος της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς – ενισχυμένη με το 2ο Τάγμα, στοιχεία του 12ου Συντάγματος Εθνοφυλακής, το 5ο Τάγμα Αντιαρματικού Πυροβολικού και το 31ο Τάγμα Μηχανικού – σχημάτισε το Τακτικό Συγκρότημα 2 (TG 2) με αποστολή την δράση στο αριστερό πλευρό της επίθεσης. Το Τακτικό Συγκρότημα 2 κάλυψε από την Μοσκενίτσα, μια σύντομη απόσταση έως την Πετρίνια, αλλά σταμάτησε μετά τον θάνατο του διοικητή του 2ου Τάγματος και έξι στρατιωτών.

Η 31Η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία του Στρατού της Κράϊνα βρίσκονταν επίσης σε πανικό αλλά κατόρθωσε να σταθεροποιήσει τις  θέσεις της καθώς έλαβε ενισχύσεις. Η κροατική 57η Ταξιαρχία προωθήθηκε νοτίως της Πετρίνια, με σκοπό να φθάσει στην οδό που ένωνε την τελευταία με την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα, αλλά έπεσε σε ναρκοπέδια όπου έχασε την ζωή του ο διοικητής της, ενώ η 101η Ταξιαρχία στα μετόπισθεν της υπέστη βαριές απώλειες από την δράση του εχθρικού πυροβολικού. Στην περιοχή της Σούντζα  το 17ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και ένας λόχος της 151ης Ταξιαρχίας επιτέθηκαν ανεπιτυχώς στις θέσεις της 26ης Ταξιαρχίας του Στρατού της Κράϊνα. Αργότερα εκείνη την ημέρα, μια ανεξάρτητη επίθεση από το υπόλοιπο της 151ης Ταξιαρχίας απέτυχε επίσης. Η κροατική 103η Ταξιαρχία προήλασε στην σιδηροδρομική γραμμή Σούντζα-Σισάκ, αλλά υποχώρησε υπό βαρύ πύρ. Το Σώμα Στρατού (ΣΣ) του Ζάγκρεμπ απέτυχε να επιτύχει την επίτευξη έστω και ενός ΑΝΣΚ την πρώτη ημέρα. Αυτό αποδώθηκε σε ανεπαρκή διάθεση ανθρώπινου δυναμικού και ως αποτέλεσμα αυτού το Σώμα αιτήθηκε την κινητοποίηση της 102ης Ταξιαρχίας και των 1ου και 21ου Συνταγμάτων Εθνοφυλακής. Η 2η Ταξιαρχία της Φρουράς ενισχύθηκε από το 1ο Τάγμα της 149ης Ταξιαρχίας που κρατούνταν σε εφεδρεία στην Ιβάνιτς Γκραντ.

Στην Ζ.Ε του ΣΣ του Μπέλοβαρ, δύο τάγματα του 125ου Συντάγματος Εθνοφυλακής διέβησαν τον ποταμό Σάβα κοντά στο Γιασένοβατς, εξασφαλίζοντας ένα προγεφύρωμα για τις ακολουθούσες κροατικές δυνάμεις και προήλασαν προς τη Χρβάτσκα Ντουπίτσα. Τα δύο τάγματα ακολούθησαν ένας επιπρόσθετςο λόχος του ίδιου συντάγματος, ένα τάγμα του 52ου Συντάγματος Εθνοφυλακής, ο 265ο Λόχος Αναγνώρισης και τελικώς από μια ομάδα μάχης του 24ου Συντάγματος Εθνοφυλακής. Μια διμοιρία αναγνώρισης του 52ου Συντάγματος Εθνοφυλακής διέβη τον ποταμό Σάβα εντός της περιοχής της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας, εγκαθίστοντας ένα προγεφύρωμα μιας διλοχίας πεζικού και καταστρέφοντας ταυτόχρονα τον δρόμο Μποσάνκα Ντούμπλιτσα-Γκραντίσκα πριν επιστρέψει σε κροατικό έδαφος. Οι μονάδες του ΣΣ του Μπέλοβαρ έφθασαν στις παρυφές της Χρβάτσκα Ντούμπλιτσα πριν το σούρουπο. Εκείνη την νύχτα, η κωμόπολη εγκαταλείφθηκε από τα σερβικά στρατεύματα και τον άμαχο πληθυσμό. Κατευθύνθηκαν νότια κατά μήκος του ποταμού Σάβα στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Vojaci4
vojaci4

Η επίθεση λαμβάνει μορφή καταιγίδας

Α) Νότιος Τομέας

Οι κροατικές δυνάμεις δεν πρωθήθηκαν προς το Κνιν κατά την διάρκεια της νύχτας της 4ης προς 5ης Αυγούστου, ενώ την ίδια στιγμή το γενικό επιτελείο του Στρατού της Κράϊνα διέταξε ένα τάγμα της 75ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας να λάβει θέση βορείως της πόλης. Το ΣΣ της Βόρειας Δαλματίας του Στρατού της Κράϊνα άρχισε να αποσυντίθεται καθώς η κροατική 4η Ταξιαρχία της Φρουράς προήλασε νότια προς το Κνιν, προστατεύοντας το δεξί πλευρό της 7ης Ταξιαρχίας της Φρουράς. Η τελευταία συνάντησε μικρή αντίσταση και εισήλθε στην πόλη περί τις 23.00. Ο στρατηγός Τσέρμακ διορίσθηκε διοικητής του νεοϊδρυθέντος ΣΣ του Κνιν.

Το Επιχειρησιακό Συγκρότημα του Σιντζ ολοκλήρωσε την επίτευξη των ΑΝΣΚ του, καταλαμβάνοντας το Κοζτζακ και την Βρίλικα, συναντώντας μικρή αντίσταση καθώς η 1η Ελαφρά Ταξιαρχία του Στρατού της Κράϊνα αποδιοργανώθηκε και υποχώρησε, αρχικά προς το Κνιν και ύστερα προς την Λίκα. Ως τις 08.00 οι μονάδες του Επιχειρησιακού Συγκροτήματος του Σίμπενικ προήλασαν προς το Πόλισνιτς (113η Ταξιαρχία), Ντέβρσκε (15ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής) και κατέλαβαν το Ντρνις (142ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής), ενόσω η 75η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία του Στρατού της Κράϊνα οπισθοχώρησε προς το Σρμπ και στο Μπονάνκσι Πέτροβατς μαζί με την 3η Ταξιαρχία Πεζικού και την 92η  Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία, αφήνοντας το Επιχειρησιακό Συγκρότημα του Ζαντάρ να καταλάβει τους στόχους του με μικρή αντίσταση. Το 7ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κατέλαβε το Μπένκοβατς, ενώ η 112η Ταξιαρχία εισήλθε στο Σμίλσιτς και στοιχεία της 8ης Ταξιαρχίας της Φρουράς μπήκαν στο Όμπροβατς.

Το 138ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και η 1η Ταξιαρχία της Φρουράς προήλασαν προς την Λίκα Γιασένιτσα, συνεχίζοντας την επίθεση τους προς το Σάμπορσκο, με το 2ο Τάγμα της 119η Ταξιαρχίας να καταφθάνει στην περιοχή το βράδυ. Ο Κροατικός Στρατός ενίσχυσε το 133ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής με ένα τάγμα της 150ης Ταξιαρχίας επιτρέποντας στο σύνταγμα να πετύχει τους αντικειμενικούς του σκοπούς έστω με καθυστέρηση μιας ημέρας, και να περικυκλώσει μερικώς τις δυνάμεις τους Σερβικού Στρατού της Κράϊνα στην Βρχόβινε. Το 154ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κινητοποιήθηκε και αναπτύχθηκε στην περιοχή του Λίκο Λέστσε. Η 9η Ταξιαρχία της Φρουράς (μείον το 2ο Τάγμα) προήλασε προς την αεροπορική βάση της Ούδμπινα, γεγονός που προκάλεσε την έναρξη της εκκένωσης της βάσης από τους Σέρβους. Η 111η Ταξιαρχία και το 118ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής πέτυχαν να προωθηθούν σε μικρό βαθμό και αν συνενωθούν πίσω από τις εχθρικές γραμμές.

Β) Βόρειος Τομέας

Το 143ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προώθηκε προς το Πλάσκι, καταλαμβάνοντάς το το βράδυ, ενώ το 14ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κατέλαβε την Πριμισλιγιε, 12 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Σλουντζ. Στις 00.30, η 13η Ταξιαρχία Πεζικού και ένας λόχος της 19ης Ταξιαρχίας Πεζικού αντεπιτέθηκαν  στο προγεφύρωμα της Κοράνα, προκαλώντας την άτακτη φυγή του κυρίως όγκου του 137ου Συντάγματος Εθνοφυλακής. Μια και μόνη διμοιρία του συντάγματος παρέμεινε,  αλλά τα σερβικά στρατεύματα δεν εκμεταλλεύθηκαν την ευκαιρία που τους δώθηκε να καταστρέψουν το προγεφύρωμα. Το πρωΐ, το σύνταγμα ανακατέλαβε τις θέσεις του στο πργεφύρωμα, ενισχυμένο με ένα συγκρότημα μάχης δυνάμεως 350 ανδρών, που αποσπάστηκε από την 104η Ταξιαρχία (ανάμεσα του ένας ουλαμός αρμάτων και ΠΕΠ), και έναν λόχο της 148ης Ταξιαρχίας από την επιχειρησιακή εφεδρεία του ΣΣ του Κάρλοβατς. Το σύνταγμα και το συγκρότημα μάχης κατάφεραν όχι μόνο να σταθεροποιήσουν, αλλά και να διευρύνουν το προγεφύρωμα προς την οδό που ένωνε το Κάρλοβατς-Σλουντζ. Το 110ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής επιτέθηκε ξανά προς την κατεύθυνση νοτίως του Κάρλοβατς, αλλά αναχαιτίσθηκε από την προετοιμασμένη άμυνα των Σέρβων. Εκείνη την νύχτα, το ΣΣ του Κάρλοβατς αποφάσισε το μετακινήσει στοιχεία του 11ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και της 104ης Ταξιαρχίας στο προγεφύρωμα της Κοράνα, ενόσω η 13η Ταξιαρχία Πεζικού του Στρατού της Κράΐνα υποχωρούσε στην δεξιά όχθη του Κοράνα σε μια περιοχή που εκτείνονταν περίπου 30 χλμ. βορείως της Σλουντζ.

26

Το ΣΣ του Ζάγκρεμπ είχε μικρή ή και καθόλου προόδο την δεύτερη ημέρα της μάχης. Μέρος της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς διατάχθηκε να κατευθυνθεί προς την Γκλίνα με το 20ό Σύνταγμα Εθνοφυλακής να προβαίνει σε μια πιο ταχεία προέλαση, ενώ η 153η Ταξιαρχία εγκατέλειψε το προγεφύρωμα της. Στην περιοχή της Πέτρινια, οι κροατικές δυνάμεις προωθήθηκαν προοδευτικά αλλά απωθήθηκαν σε πλείστες περιπτώσεις από σερβικές αντεπιθέσεις. Τα αποτελέσματα της μάχης αναστράφησαν για μια ακόμη φορά με σημαντικό όμως κόστος από την ανανεωμένη προώθηση της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς. Η διοίκηση του ΣΣ του Ζάγκρεμπ αντικαταστάθηκε με απευθείας διαταγή του προέδρου Τούτσμαν. Ο Κροατικός Στρατός ανέθεσε στην 102η Ταξιαρχία να κατευθυνθεί προς την Γκλίνα ενώ η 57η Ταξιαρχία ενισχύθηκε με το 2ο Τάγμα της 149η Ταξιαρχίας. Η 145η Ταξιαρχία μετακινήθηκε από την Ποποβάτσα προς την περιοχή της Σούντζα όπου το 17ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και η 151η Ταξιαρχία προωθήθηκαν σε μικρό βάθος μέσα στην σερβοκρατούμενη περιοχή.

Στην Ζώνη Ευθύνης (Ζ.Ε) του ΣΣ του Μπέλοβαρ, η Χρβάτσκα Ντούμπιτσα κατελήφθη από τα 54ο και 24ο Συντάγματα Εθνοφυλακής που προήλασαν από τα ανατολικά και το 52ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής που προσέγγισε από βορράν. Το 125ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής εξασφάλισε την πόλη, ενώ το 52ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κινήθηκε βορειοδυτικά προς τις θέσεις που αναμένονταν να καταλάβει το ΣΣ του Ζάγκρεμπ, αλλά η καθυστέρηση της προώθησης των μονάδων και σχηματισμών του τελευταίου απέτρεψαν την σύνδεση και συνένωση των κροατικών δυνάμεων. Το 24ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προωθήθηκε περίπου τέσσερα χιλιόμετρα προς  την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα όπου και αναχαιτίσθηκε από την αντίσταση που συνάντησε από τα σερβικά στρατεύματα. Ως αποτέλεσμα της αντίστασης που συνάντησε, το σώμα στρατού διέταξε ένα τάγμα και μια διμοιρία αναγνωρίσεως του 121ου Συντάγματος Εθνοφυλακής από την Νόβα Γκράντισκα να συνδράμουν στην προώθηση των υπολοίπων μονάδων προς την πόλη. Οι 505η και 511η Ορεινές ταξιαρχίες του Βοσνιακού Στρατού προήλασαν βόρεια προς το Ντβορ και ενέπλεξαν σε μάχη την 33η Ταξιαρχία του Σερβικού Στρατού της Κράΐνα – την μόνη εφεδρεία του ΣΣ της Μπάνιτσα.

6η Αυγούστου: Η μάχη συνεχίζεται

Στις 6 Αυγούστου, οι κροατικές δυνάμεις διεξήγαγαν επιχειρήσεις σταθεροποίησης των θέσεων τους γύρω από το Όμπροβατς, στο Μπένκοβατς, στην Ντρνις και στην Βρλίκα, καθώς ο Κροάτης προέδρος Φράνκο Τούζμαν επισκέπτονταν το Κνιν. Αφού εξασφάλισαν τους αντικειμενικούς τους σκοπούς  επί ή πλησίον του Βέλεμπιτ, η Ειδική Αστυνομία αναπτύχθηκε πεζή πίσω από τις γραμμές των Σέρβων ώστε να παρατηρεί τις κινήσεις των σερβικών δυνάμεων, καταλαμβάνοντας παράλληλα στρατηγικής σημασίας κόμβους στα χωριά του Μπρούβνο και του Ότριτς.

Τα μεσάνυκτα, στοιχεία των 501ης και 502ης Ορεινών Ταξιαρχιών του μουσουλμανικού στρατού της Βοσνίας προήλασαν δυτικά από το Μπίχατς, εναντίον μιας αποσκελετωμένης δύναμης του ΣΣ της Λίκα που είχε απομείνει από την έναρξη της μάχης. Η 501η Ταξιαρχία κινήθηκε περίπου 10 χλμ. εντός κροατικού εδάφους στο Λίκο Πέτροβο Σέλο και στις λίμνες της Πλίτβιτσε. Η 502η Ταξιαρχία κατέλαβε μια εγκατάσταση έγκαιρης προειδοποίησης και επικοινωνιών στο όρος Πλεσίβιτσα  και προχώρησε προς την Κορένιτσα όπου και αναχαιτήσθηκε από τις σερβικές δυνάμεις. Η κροατική 1η Ταξιαρχία της Φρουράς έφθασε στην Ρακοβίτσα και συνδέθηκε με τον 5ο ΣΣ του Βοσνιακού Στρατού στην περιοχή της Ντρέζνικ Γκράντ. Υποστηρίζονταν από την 119η Ταξιαρχία και ένα τάγμα του 154ου Συντάγματος Εθνοφυλακής που βρίσκονταν ανεπτυγμένα στις περιοχές της Τρζάκα Ραστέλα και του Λίκο Πέτροβο Σέλο. Το 138ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής περιέσφιξε ολοκληρωτικά την Ωρηοβίνε που κατελήφθη στο τέλος της ημέρας  από το 80ό  και το 133ο Συντάγματα Εθνοφυλακής, ενισχυμένα με ένα τάγμα της 150ης Ταξιαρχίας. Η κροατική 128η Ταξιαρχία εισήλθε στην Κορένιτσα ενώ η 9η Ταξιαρχία της Φρουράς συνέχισε την προώθηση της προς την Ούντμπινα.

13 2

Το 143ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προήλασε πρς το Μπρότανατς όπου και αποκατέστησε σύνδεση με την 1η Ταξιαρχία της Φρουράς. Από εκεί το σύνταγμα συνέχισε προς την Σλουντζ, συνοδευόμενο από στοιχεία τη 1ης Ταξιαρχίας της Φρουράς και του 14ου Συντάγματος Εθνοφυλακής καταλαμβάνοντας την πόλη. Η προέλαση του 14ου Συντάγματος Εθνοφυλακής υποστηρίχθηκε από την 148η Ταξιαρχία που κάλυπτε τα πλευρά του. Η 13η Ταξιαρχία Πεζικού των σερβικών δυνάμεων υποχώρησε από την Σλουντζ μαζί με τον άμαχο πληθυσμό της πόλης και κινήθηκε προς την κατεύθυνση του Τοπούσκο. Μια επίθεση του 137ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και στοιχεία διαφόρων μονάδων που το ενίσχυαν, επέκτεινε το προγεφύρωμα και το συνένωσαν με το 14ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής στο Βέλγιουν, 18 χλμ. βορείως της Σλουντζ. Το υπόλοιπο της 149ης Ταξιαρχίας (μείον το 1ο Τάγμα) πέρασε υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο του ΣΣ του Κάρλοβατς με σκοπό την ενίσχυση του 137ου Συντάγματος Εθνοφυλακής. Η 502η Ορεινή Ταξιαρχία του Βοσνιακού Στρατού προωθήθηκε επίσης βόρεια, πλαγιοκοπώντας την πρωτεύουσα της Αυτόνομης Περιφέρειας της Δυτικής Βοσνίας την Βέλικα Κλαντούσα από δυσμάς και καταλαμβάνοντας την πόλη ως το τέλος της  ημέρας.

Το Τακτικό Συγκρότημα 2 προήλασε προς την Πέτρινια περί της 07.00, ύστερα από σφοδρή προπαρασκευή πυροβολικού. Το 12ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής εισήλθε από τα δυτικά και του ανατέθηκε σαν αποστολή, η φύλαξη της πόλης και της περιβάλλουσας περιοχής. Μετά την απώλεια της Πέτρινια, ο κύριος  όγκος του ΣΣ της Μπάνιτσα άρχισε να υποχωρεί προς το Ντβορ. Η κροατική 57η Ταξιαρχία προήλασε αντιμετωπίζοντας ελαφρά αντίσταση και απέκτησε τον έλεγχο της οδού που συνέδεε την Πέτρινια με την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα. Κατά την διάρκεια της νύχτας της 6ης-7ης Αυγούστου το 20ό Σύνταγμα Εθνοφυλακής, υποστηριζόμενο από την κροατική αστυνομία και στοιχεία της 153ης Ταξιαρχίας, κατέλαβε την Γκλίνα ύστερα από σκληρή αντίσταση. Ύστερα, η ταξιαρχία πήρε θέσεις που της επέτρεπαν να προελάσει προς το χωριό της Μάγια σε συντονισμό με την 2η Ταξιαρχία της Φρουράς, που κατευθύνθηκε νοτίως της Πέτρινια προς την Ζρίνσκα Γκόρα προβαίνοντας σε ενέργειες σταθεροποίησης. Το 140ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κάλυψε το πλευρό της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς στην βόρεια δίοδο της Ζρίνσκα Γκόρα, ενώ η 57η Ταξιαρχία κατέλαβε το Ούμετιτς. Η 103η και η 151η Ταξιαρχίες μαζί με το 17ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής προωθήθηκαν προς την Χρβάτσκα Κοστάνιτσα, με την προσθήκη ενός τάγματος της κροατικής 145ης Ταξιαρχίας που θα κατέφθανε το απόγευμα. Γύρω στο μεσημέρι, η 151η Ταξιαρχία συνδέθηκε με μονάδες του ΣΣ του Μπέλλοβαρ στον δρόμο Σούντζα-Χρβατσκα Ντούμπιτσα. Τους ανατέθηκε η αποστολή της εξασφάλισης των οδικών αρτηριών της περιοχής.

Με την κατάληψη της Γκλίνα, οι κροατικές δυνάμεις παγίδευσαν τοκν κύριο όγκο του σερβικού ΣΣ του Κόρντουν και περίπου 35.000 αμάχους στην περιοχή του Τόπουσκο, αναγκάζοντας τον διοικητή του να ζητήσει την προστασία της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών. Η 1η Ταξιαρχία της Φρουράς, προσεγγίζοντας το Τόπουσκο από την Βόνιτς, έλαβε την διαταγή να εμπλέξει σε μάχη του ΣΣ του Κόρντουν, αλλά η διαταγή ανακλήθηκε τα μεσάνυκτα προσωπικά από τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου του Κροατικού Στρατού. Αντί αυτού, το ΣΣ του Ζάγκρεμπ έλαβε την εντολή να ετοιμάσει μια δύναμη μεγέθους ταξιαρχίας με αποστολή την συνοδεία αξιωματικών και υπαξιωματικών με ελαφρά όπλα στο Ντβορ και να τους επιτρέψουν να περάσουν στο έδαφος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Βασισμένοι σε πληροφορίες που αποκτήθηκαν από στρατεύματα των Ηνωμένων Εθνών, οι Κροάτες εκτίμησαν πως οι σερβικές δυνάμεις στην Μπανόβινα επρόκειτο να παραδοθούν.

8 Jna T 55 Burned Out During The Battl

Ένα τάγμα του 121ου Συντάγματος Εθνοφυλακής εισήλθε στην Χρβάτσκα Κοστάνιτσα, ενώ το συγκρότημα μάχης του 24ου Συντάγματος Εθνοφυλακής εξασφάλισε τα εθνικά σύνορα στα μετόπισθεν. Το 52ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής αποκατέστησε επαφή με το ΣΣ του Ζάγκρεμπ και μετά έστρεψε νότια προς την κωμόπολη, φθάνοντας σε αυτήν το βράδυ. Η κατάληψη της Χρβάτσκα Κοστάνιστα σήμανε και την εκπλήρωση των ΑΝΣΚ του ΣΣ του Μπέλοβαρ.

7η Αυγούστου: Η μάχη κρίνεται

Η κροατική 1η Ταξιαρχία της Φρουράς έφθασε στην περιοχή του Κνιν ώστε να συνενωθεί με στοιχεία της 4ης, της 7ης και της 9ης Ταξιαρχίας της Φρουράς, με αποστολή να εκτελέσει μια προώθηση προς τα βόρεια την επομένη. Η διοίκηση του ΣΣ του Σπλιτ μετακινήθηκε προς το Κνιν επίσης. Η κροατική Ειδική Αστυνομία προωθήθηκε προς το Κόρνι-Λάπατς και το Ντόνι-Λάπατς, όπου και αφίχθηκε στις 2 το απόγευμα, ολοκληρώνοντας και οριοθετώντας τα όρια ευθύνης ανάμεσα στις Ζ.Ε των ΣΣ του Γκόσπιτς και του Σπλιτ. Οι μονάδες της κροατικής Ειδικής Αστυνομίας αποκατέστησαν επαφή με την 4η Ταξιαρχία της Φρουράς στο Ότριτς και τις  μονάδες του ΣΣ του Γκόσπιτς στην Ούμπντνα κατά τις 15.00. Στις 19.00 ένα τάγμα της Ειδικής Αστυνομίας αφίχθηκε στην περιοχή των συνόρων κοντά στο Κούλεν Βάκουφ, εξασφαλίζοντας την.

Το πρωΐ, η 9η Ταξιαρχία της Φρουράς (μείον το 2ο Τάγμα) κατέλαβε την Ούντμπινα, όπου και ενώθηκε με το 154ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής. Προσεγγίζοντας από την αντίθετη πλευρά της Κρμπάβα Πόλτσε. Ως το τέλος της ημέρας, οι αντικειμενικοί σκοποί που είχαν ανατεθεί το ΣΣ του Γκόσπιτς στα πλαίσια της «Επιχείρησης Καταιγίδα», είχαν επιτευχθεί.

Ένας προωθημένος σταθμός διοικήσεως του κροατικού γενικού επιτελείου μετακινήθηκε από Όγκουλιν στο Σλουντζ και ανέλαβε την απευθείας διοίκηση της 1ης Ταξιαρχίας της Φρουράς, του 14ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και της 99ης Ταξιαρχίας. Το 14ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής εξασφάλισε την περιοχή της Σλουντζ και αναπτύχθηκε στην αριστερή όχθη του ποταμού Κοράνα με σκοπό την εξασφάλιση επαφής με την προελαύνουσες μονάδες της Ειδικής Αστυνομίας του Κάρλοβατς. Στοιχεία του συντάγματος και της 99ης Ταξιαρχίας εξασφάλισαν τα εθνικά σύνορα στην περιοχή. Η 1η Ταξιαρχία της Φρουράς προωθήθηκε προς την Κόρντουν καθώς το ΣΣ του Κάρλοβατς επαναπροσανατόλισε τον κύριο άξονα της επίθεσης του. Το 110ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής και στοιχεία της 104ης Ταξιαρχίας εισήλθαν στην Βόνιτς, η οποία είχε εγκαταληφθεί σε μεγάλο βαθμό νωρίς το απόγευμα, ακολουθούμενα από την 1η Ταξιαρχία της Φρουράς, την 143η Ταξιαρχία Εθνοφυλακής και το 137ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής. Άλλες μονάδες του Κροατικού Στρατού συνέχισαν να συρρέουν στην περιοχή.

5 Serbian Forces During The Fighting For Vukovar In October 1991 Afp

Η 2η Ταξιαρχία της Φρουράς προήλασε από την Μάγια προς το Ντβορ, αλλά αναχαιτίσθηκε μετά από πορεία περίπου 25 χλμ. από μονάδες του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα που κάλυπταν την αποχώρηση του δυνάμεων του, καθώς και αμάχων προς την πόλη. Στοιχεία της ταξιαρχίας εκτέλεσαν επιχειρήσεις σταθεροποίησης στην περιοχή. Η 33η Ταξιαρχία Πεζικού του Στρατού της Κράϊνα ήλεγχε την οδική γέφυρα στο Ντβορ που συνέδεε της Σερβική Δημοκρατία της Κράϊνα και της Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας μέσω του ποταμού Ούνα. Οι θέσεις της Ταξιαρχίας ανετράπησαν από το 5ο ΣΣ του Στρατού της Βοσνίας και τελικώς η ταξιαρχία αναγκάστηκε να υποχωρήσει νοτίως της Ούνα, την στιγμή που η 13η Ταξιαρχία Πεζικού του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα και άμαχοι πολίτες από το Κόρντουν έφθαναν στο Ντβορ. Στοιχεία του 17ου Συντάγματος Εθνοφυλακής και οι κροατικές 145η και 151η Ταξιαρχίες έφθασαν στο Ντβρο μέσω της Χρβατσκα Κοστάνιτσα και ήρθαν σε επαφή με τις υποχωρούσες δυνάμεις της σερβικής 13ης Ταξιαρχίας Πεζικού και στοιχεία της 24ης Ταξιαρχίας Πεζικού και 2ας  Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, που αποσύρονταν από την Γκλίνα. Καθώς η αναμενόμενη παράδοση του σερβικού ΣΣ του Κόρντουν δεν έλαβε χώρα, οι κραοτικές δυνάμεις διατάχθηκαν να επαναλάβουν τις εχθροπραξίες. Παρά την ύπαρξη σημαντικών θυλάκων αντίστασης, ο Κροάτης υπουργός Εθνικής Άμυνας, Γκότσκο Σούσακ, ανακοίνωσε τον τερματισμό της επιχείρησης στις 18.00, 84 ώρες μετά την έναρξη της.

8-14 Αυγούστου: Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις συνεχίζονται

Στις 8 Αυγούστου, οι 4η και 7η Ταξιαρχίες της Φρουράς, το 2ο Τάγμα της 9ης Ταξιαρχίας της Φρουράς και το 1ο Επιχειρησιακό Συγκρότημα προήλασαν βόρεια στην Λίκα Καλντρμα και στα σύνορα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, εξουδετερώνοντας τον κύριο θύλακα αντίστασης του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα στην περιοχή και επιτυγχάνοντας την εκπλήρωση του συνόλου στων ΑΝΣΚ του ΣΣ του Σπλιτ στα πλαίσια της «Επιχείρησης Καταιγίδα». Μετά την κατάληψη του Βόνιτς, ο κύριος  όγκος των μονάδων του ΣΣ του Κάρλοβατς επιφορτίσθηκε με αποστολές σταθεροποίησης στην Ζ.Ε. του. Στοιχεία της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς έφθασαν στα κροατικά σύνορα νοτιοδυτικά του Ντβορ, όπου η μάχη για την πλήρη κατάληψη της πόλης ήταν σε εξέλιξη και αποκατέστησαν επαφή με το 5ο ΣΣ του στρατού των μουσουλμάνων της Βοσνίας.

Καθώς ο πρόεδρος Τούτζμαν διέταξε την παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, το σερβικό ΣΣ του Κόρντουν αποδέχθηκε την παράδοση. Οι όροι της παράδοσης προέβλεπαν την  παράδοση των βαρέων και ελαφρών όπλων, εκτός των πιστολιών που έφεραν οι αξιωματικοί και την εκκένωση προσωπικού από το Τόπουσκο μέσω της Γκλίνα, του Σίσακ και του αυτοκινητοδρόμου Ζάγκρεμπ-Βελιγραδίου, υπό την συνοδεία και προστασία της κροατικής στρατιωτικής και πολιτικής αστυνομίας.

9 The Krajina Ekspres Armored Train Used By The Serbian Army During The Croatian War Of Independence

Στις 9 Αυγούστου, οι μονάδες της Ειδικής Αστυνομίας παρέδοσαν τις θέσεις τους στον Κροατικό Στρατό, αφού είχαν καλύψει περισσότερα από 150 χλμ. πεζή σε τέσσερις ημέρες. Η 1η Ταξιαρχία της Φρουράς, ακολουθούμενη από άλλες μονάδες του Κροατικού Στρατού εισήλθε στο Βργίνμοστ με τα 110ο και 143ο Συντάγματα Εθνοφυλακής προκειμένου να διεξάγουν επιχειρήσεις σταθεροποίησης των θέσεων τους. Το 137ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής εκτέλεσε ενέργειες σταθεροποίησης στην περιοχή του Βόνιτς και το 14ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής έκανε το ίδιο στην Σλουντζ, στο Σέτινγκραντ και στην Ρακόβιτσα. Ο Κροατικός Στρατός εξασφάλισε το Ντβορ αργότερα το ίδιο βράδυ, λίγο μετά τον τερματισμό της εκκένωσης του άμαχου πληθυσμού. Πολυάριθμες μονάδες της κροατικής Εθνοφυλακής επιφορτίσθηκαν με την αποστολή σταθεροποίησης των νέων κεκτημένων θέσεων.

28 A Destroyed T 34 85 Tank In Karlovac Croatia

Στις 10 Αυγούστου, η κροατική 57η Ταξιαρχία έφθασε στα κροατικά σύντομα νοτίως του Γκβοζντάνσκο, ενώ στοιχεία της 2ης Ταξιαρχίας της Φρουράς έφθασε στο Ντβορ και το 12ο Σύνταγμα Εθνοφυλακής κατέλαβε το Ματιτζέβιτσι, νοτίως του Ντβορ στα κροατικά σύνορα. Το ΣΣ του Ζάγκρεμπ ανέφερε πως ολόκληρη η έκταση των εθνικών συνόρων στην Ζ.Ε. ήταν πλέον εξασφαλισμένη και πως όλοι οι αντικειμενικοί σκοποί της «Επιχείρησης Καταιγίδα» είχαν επιτευχθεί. Οι επιχειρήσεις σταθεροποίησης στην Μπανόβινα διήρκησαν έως τις 14 Αυγούστου και μονάδες της Ειδικής Αστυνομίας ανέλαβαν παρόμοια καθήκοντα στους ορεινούς όγκους της Ζρίνσκα Γκόρα και της Πέτροβα Γκόρα.

Αεροπορικές επιχειρήσεις

Στις 4 Αυγούστου του 1995, η Κροατική Αεροπορία διέθετε στο δυναμικό της 17 MIG-21, πέντε επιθετικά και εννιά μεταφορικά ελικόπτερα, τρία μεταγωγικά αεροπλάνα και δύο αεροσκάφη αναγνώρισης. Την πρώτη ημέρα της «Επιχείρησης Καταιγίδα», 13 MIG-21 χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να καταστραφούν ή να εξουδετερωθούν έξι στόχοι στις Ζ.Ε των ΣΣ του Γκόσπιτς και του Ζάγκρεμπ με αντίτιμα την πρόκληση σοβαρών ζημιών σε ένα και ελαφρύτερων σε τρία αεροσκάφη. Την ίδια ημέρα τρία Mi-8 χρησιμοποιήθηκαν για την εκκένωση τραυματιών. Αεροσκάφη EA-6B Prowler και F/A-18 Hornet του Αμερικανικού Ναυτικού έβαλαν εναντίων σερβικών συστοιχιών αντιαεροπορικών πυραύλων (SAM) στην Ούντμπινα και στο Κνιν, καθώς τα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου που ανίχνευσαν εγκλωβισμό από αυτές. Επίσης, την ίδια ημέρα η 105η Ταξιαρχία Αεροπορίας του Στρατού της Κράϊνα, που στάθμευε στην Ούντμπινα, ανέπτυξε ελικόπτερα εναντίον των δυνάμεων της κροατικής Ειδικής Αστυνομίας στο όρος Βελεμπίτ καθώς και εναντίον στόχων στην περιοχή του Γκόσπιτς, χωρίς αξιόλογα αποτελέσματα.

Στις 5 Αυγούστου η Αεροπορία της Κράϊνα άρχισε την εκκένωση της αεροπορικής βάσης της Ζαλούζανι κοντά στην Μπάνια Λούκα, ολοκληρώνοντας την εντός της ημέρας. Την ίδια στιγμή η Κροατική Αεροπορία ανέπτυξε 11 MIG-21 με σκοπό την προσβολή μιας εγκατάστασης επικοινωνιών και μιας αποθήκης καθώς και άλλων πέντε στρατιωτικών εγκαταστάσεων εντός του εδάφους της Δημοκρατίας της Κράϊνα. Την ίδια ημέρα η Κροατική Αεροπορία, ανέπτυξε επίσης ένα Mi-24 με αποστολή την διενέργεια επίθεσης εναντίων των τεθωρακισμένων μονάδων του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα κοντά στο Σίσακ καθώς και πέντε ελικόπτερα Mi-8 με σκοπό την εκκένωση απωλειών καθώς και την αερομεταφορά στρατευμάτων και φορτίου. Πέντε MIG-21 υπέστησαν ελαφρές ημιές κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων. Την επομένη, μαχητικά αεροσκάφη έπληξαν ένα σταθμό διοίκησης του Στρατού της Κράϊνα, μια γέφυρα και τουλάχιστον τέσσερις άλλους στόχους κοντά στο Κάρλοβατς και στην Γκλίνα. Ένα Mi-24 αναπτύχθηκε στην περιοχή της Σλούντζ ώστε να πλήξει εχθρικά άρματα μάχης, ενώ τρία Mi-8 μετέφεραν τραυματίες και πολεμοφόδια. Ένα επιπρόσθετο ζεύγος MIG-21 αναπτύχθηκε ώστε να εκτελέσει αποστολή Εναέριας Περιπολίας Μάχης (CAP) στον εναέριο χώρο άνωθεν του Γκραντ και επιχείρησε να αναχαιτήσει δύο σερβοσνιακά αεριωθούμενα αεροσκάφη αλλά απέτυχε εξ’ αιτίας τόσο της ομίχλης όσο και της  χαμηλής πτήσης των τελευταίων. Η αεροπορία των Σέρβων της Κράϊνα, έπληξε με επιτυχία στο χημικό εργοστάσιο της Πετροκεμιγιά στην Κούτινα.

Στις 7 Αυγούστου, δύο αεροσκάφη της Αεροπορίας της Κράϊνα επιτέθηκαν σε ένα χωριό στην περιοχή της Νόβα Γκράντισκα, βορείως του ποταμού Σάβα. Η Κροατική Αεροπορία βομβάρδισε έναν εχθρικό σταθμό διοίκησης, μια αποθήκη και αρκετά άρματα μάχης κοντά στο Μποσάνσκι Πέτροβατς. Τα μαχητικά της Κροατικής αεροπορίας έπληξαν μια φάλαγγα Σέρβων προσφύγων κοντά στο Μποσάνκσι Πέτροβατς, σκοτώνοντας εννιά ανθρώπους, ανάμεσα τους τέσσερα παιδιά. Στις 8 Αυγούστου η Κροατική Αεροπορία εκτέλεσε τις τελευταίες επιχειρησιακές εξόδους της κατά την διάρκεια της επιχείρησης, πλήτοντας άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα ανάμεσα στο Μποσάνσκι Νόβι και στο Πρίγιεντορ. Κατά την διάρκεια αυτών των εξόδων δύο MIG-21 υπέστησαν ζημιές. Συνολικά η Κροατική Αεροπορία εκτέλεσε 67 αποστολές Εγγύς Αεροπορικής Υποστήριξης, τρεις αποστολές επιθετικών ελικοπτέρων, επτά αναγνωριστικές αποστολές, τέσσερις εξόδους CAP και 111 αποστολές αερομεταφοράς κατά την διάρκεια της Επιχείρησης Καταιγίδα. 

Άλλες συντονισμένες επιχειρήσεις

Προκειμένου να προστατέψει περιοχές της Κροατίας μακριά από τον χώρο που διεξάγονταν η επιχείρηση για την ανακατάληψη της Κράϊνα, ο Κροατικός Στρατός διεξήγαγε αμυντικές επιχειρήσεις ενώ ταυτόχρονα επιχείρησε μιας περιορισμένης έκτασης επιθετική ενέργεια βορείως του  Γκλάμοτς και του Πούπρες ώστε να αγκιστρώσει τις σερβικές δυνάμεις στην περιοχή, να εκμεταλλευθεί την διαμορφωθείσα κατάσταση και να εγκαταστήσει πλεονεκτική θέση για περαιτέρω προέλαση. Στις 5 Αυγούστου η 2η και 3η Ταξιαρχίες της Φρουράς επιτέθηκαν σε θέσεις των σερβικών δυνάμεων βορείως του Τόμισλαβγραντ, επιτυχγάνοντας να προωθηθούν σε μικρό βάθος εντός της εχθρικής τοποθεσίας και να εξασφαλίσουν πιο κατάλληλες θέσεις για μελλοντικές επιθέσεις προς το Σίποβο και το Τζάτσε καθηλώνοντας παράλληλα μέρος του  σερβικού 2ου ΣΣ της Κράϊνα. Ως αποτέλεσμα της συνολικής κατάστασης που είχε διαμορφωθεί επί του πεδίου της μάχης, ο Σερβικός Στρατός της Κράϊνα περιορίστηκε σε λίγες αντεπιθέσεις γύρω από το Μπίχατς και το Γκράχοβο ενώ ξέμενε σταδιακά από εφεδρείες. Η πιο σημαντική αντεπίθεση εκτελέστηκε από το 2ο ΣΣ της Κράϊνα την νύχτα της 11ης-12ης Αυγούστου. Οι σερβικές δυνάμεις κατόρθωσαν να διασπάσουν τις αμυντικές γραμμές της κροατικής 141ης Ταξιαρχίας, που αποτελούσε μέρος της εφεδρείας πεζικού του Κροατικού Στρατού και έφθασαν ως τις παρυφές του Μποσκάνκσο Γκράχοβο, όπου αναχαιτίσθηκαν και απωθήθηκαν από τις  κροατικές δυνάμεις οι οποίες αποτελούνταν από δύο τάγματα αποσπασμένα από την 4η και 7η Ταξιαρχίες της Φρουράς, υποστηρίζομενες από τα 6ο και 126ο Συντάγματα Εθνοφυλακής.

Maxes1

«Επιχείρηση Φοίνιξ»

Στην ανατολική Σλαβονία, το κροατικό ΣΣ του Όσιγιεκ, είχε επιφορτισθεί την κρίσιμη αποστολή να αποκρούσει ενδεχόμενη απόπειρα του Στρατού της Κράϊνα ή του Γιουγκοσλαβικού Στρατού από το να προελάσει δυτικά και ταυτόχρονα να διενεργήσει αντεπίθεση στην σερβοκρατούμενη περιοχή γύρω από το Βούκοβαρ. Η αποστολή του ΣΣ του Όσιγιεκ είχε την κωδική ονομασία Επιχείρηση Φοίνιξ. Το ΣΣ διοικούσε τις 3η και 5η Ταξιαρχίες καθώς και άλλες έξι ταξιαρχίες και επτά συντάγματα Εθνοφυλακής. Επιπλέον ενισχύσεις δόθηκαν στο ΣΣ στην μορφή ειδικοποιημένων μονάδων, που θα βρίσκονταν σε διαφορετική περίπτωση υπό τον άμεσο διοικητικό έλεγχο του γενικού επιτελείου, ανάμεσα τους ένα μέρος της μοίρας επιθετικών ελικοπτέρων Mi-24 Hind. Αν και έλαβε χώρα ανταλλαγή πυρών ελαφρών όπλων και πυροβολικού ανάμεσα στις αντίπαλες δυνάμεις, δεν σημειώθηκε καμιά μείζονα επιθετική ενέργεια. Η πιο σημαντική συντονισμένη επιθετική ενέργεια του σερβικού 11ου ΣΣ της Σλαβονίας-Μπαράνγια έλαβε χώρα στις 5 Αυγούστου, όταν η ανταλλαγή πυρών συνδυάστηκε με τρεις αεροπορικές επιδρομές και μια έφοδο πεζικού και αρμάτων μάχης με στόχο το Νούσταρ, βορειοανατολικά του Βίνκοβτσι. Η εκδήλωση της «Επιχείρησης Καταιγίδα» οδήγησε τον Γιουγκοσλαβικό Στρατό στην κινητοποίηση και ανάπτυξη υπολογίσιμου αριθμού μονάδων πεζικού, αρμάτων και πυροβολικού στην περιοχή των συνόρων με την ανατολική Σλαβονία, αλλά κατά τ’άλλα δεν επενέβη στην διεξαγώμενη μάχη.

«Επιχείρηση Μαεστράλ»

Στην νότια Κροατία, οι κροατικές ένοπλες δυνάμεις αναπτύχθηκαν προκειμένου να προστατέψουν την περιοχή του Ντουμπρόβνικ εναντίον του Σερβικού Στρατού της Ερζεγοβίνης και τον Γιουγκοσλαβικό Στρατό που στάθμευε στην περιοχή μέσα και γύρω από την Τρέμπινιε και τον κόλπο του Κότορ. Το σχέδιο, υπό την κωδική ονομασία Επιχείρηση Μαεστράλ προέβλεπε την ανάπτυξη της 114ης, της 115ης και της 163ης Ταξιαρχίας, των 116ου και του 156ου Συνταγμάτων Εθνοφυλακής, του 1ου Τάγματος Εθνοφυλακής (στο Ντουμπρόβνικ), την 16η Μοίρα Πυροβολικού, το 39ο Τάγμα Μηχανικού και μια κινητή πυροβολαρχία επάκτιου πυροβολικού. Η περιοχή υποδέχθηκε την 8η Αυγούστου ενισχύσεις στην μορφή της 144ης Ταξιαρχίας, καθώς η τελευταία ολοκλήρωσε με επιτυχία τους αντικειμενικούς σκοπούς που της είχαν ανατεθεί και μετακινήθηκε στο Ντουμπρόβνικ. Η Κροατική Αεροπορία διέθεσε 2 MIG-21 και 2 Mi-24 Hind με βάση το Σπλιτ για την υποστήριξη της Επιχείρησης Μαεστράλ. Το Κροατικό Ναυτικό υποστήριξε την όλη επιχείρηση με την ανάπτυξη των Αποσπασμάτων Πεζοναυτών της Κόρσουλα, του Μπρατς και του Χβαρ, καθώς και πυραυλακάτους, ναρκαλλιευτικά, ανθυποβρυχιακά σκάφη και επάκτιο πυροβολικό. Πάντως, η όλη αντιπαράθεση στο χώρο διεξαγωγής της Επιχείρησης Μαεστράλ, εξαντλήθηκε στην χρήση πυρών πυροβολικού εκ μέρους του Σερβικού Στρατού.

Αξιολόγηση των επιχειρήσεων

Η «Επιχείρηση Καταιγίδα» αποτέλεσε την μεγαλύτερη μάχη σε ευρωπαϊκό έδαφος από το τέλος του Β’ Π.Π. Το ανάπτυγμα του μετώπου έφτανε τα 630 χιλόμετρα. Η νίκη των Κροατών ήταν συντριπτική καθώς αποκατέστησε την κροατική κυριαρχία σε περισσότερα από 10.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, που αντιπροσώπευε το 18,4% της χώρας. Οι απώλειες που υπέστησαν οι κροατικές δυνάμεις υπολογίζονται σε 174 νεκρούς και 1.430 τραυματίες αλλά μια αναφορά, η οποία παρουσιάστηκε εβδομάδες μετά την μάχη, αναφέρει 211 νεκρούς ή αγνοούμενους, 1.110 τραυματίες και τρεις αιχμαλώτους στρατιώτες. Πάντως η αναλογία μεταξύ νεκρών και τραυματιών, όπως παρουσιάζονται από τις επίσημες πηγές, είναι τουλάχιστον ασυνήθιστη, γεγονός που προκαλεί την υποψία πως οι κροατικές απώλειες ήταν περισσότερες. Έως τις 21 Αυγούστου, οι κροατικές αρχές ανακάλυψαν και έθαψαν τις σορούς 560 Σέρβων στρατιωτών του Στρατού της Κράϊνα, που σκοτώθηκαν κατά τις επιχειρήσεις. Ο Κροατικός Στρατός αιχμαλώτισε 4.000 Σέρβους στρατιώτες, ενώ στα χέρια του έπεσαν μεγάλες ποσότητες υλικού, ανάμεσα τους 54 τεθωρακισμένα, 497 οχήματα, έξι αεροσκάφη, εκατοντάδες στοιχεία πυροβολικού και πάνω από 4.000 ελαφρά όπλα. Τέσσερις στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών έχασαν την ζωή τους και 16 άλλοι τραυματίστηκαν κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων ενώ οι κροατικές δυνάμεις κατέστρεψαν 98 φυλάκια των δυνάμεων του ΟΗΕ.

Rat Bih 2

Η επιτυχία των κροατικών δυνάμεων ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς παραγόντων. Αφενός η επιχειρησιακή ικανότητα του Κροατικού Στρατού είχε βελτιωθεί μέσω της εκπαίδευσης που παρείχαν Αμερικάνοι εκπαιδευτές, αφετέρου οι κροατικές δυνάμεις μπόρεσαν και εκμεταλλεύτηκαν την αρχική τους επιτυχία, κάτι που οδήγησε στο «ξήλωμα» όλων των αμυντικών γραμμών που είχαν προετοιμάσει από καιρό οι σερβικές δυνάμεις της Κράϊνα. Η επίθεση δεν ήταν προφανώς επιτυχής σε κάθε σημείο όπου εκδηλώθηκε, αλλά η κατάληψη σημείων-κλειδιών οδήγησε στην κατάρρευση της διοικητικής δομής του αντιπάλου και στην συνολική αμυντική του ικανότητα. Η κατάληψη εκ μέρους των κροατικών δυνάμεων του Μποσάνσκο Γκράχοβο λίγο πριν την εξαπόλυση της Επιχείρησης Καταιγίδα, και η προώθηση της κροατικής Ειδικής Αστυνομίας προς το Γκράτσατς έκανε την άμυνα του Κνιν σχεδόν αδύνατη. Στην Λίκα, δύο ταξιαρχίες της Φρουράς απέκοψαν ταχέως την σερβοκρατούμενη περιοχή, η οποία, στερούμενη βάθους και υποστήριξης ταχυκίνητων εφεδρικών δυνάμεων παραδόθηκε στην μοίρα της. Οι ταξιαρχίες της Φρουράς κατόρθωσαν να απομονώσουν τους σερβικούς θύλακες αντίστασης και κινήθηκαν επιδέξια με αιχμή την 1η Ταξιαρχία της Φρουράς προς την Ζ.Ε του ΣΣ του Κάρλοβατς, απωθώντας τις δυνάμεις του στρατού της Κράϊνα προς την Μπανοβίνα.

Η ήττα του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα στην Γκλίνα και στην Πέτρινια, μετά από σφοδρές μάχες, οδήγησε σε ήττα και το ΣΣ της Μπάνιγια, καθώς οι εφεδρικές του δυνάμεις αδρανοποιήθηκαν από την δράση του μουσουλμανικού στρατού της Βοσνίας. Οι δυνάμεις του Σέρβων της Κράϊνα αποδείχθηκαν ικανές να αναχαιτίσουν ή να περιορίσουν τις επιθέσεις των τακτικών κροατικών μονάδων ή των κροατικών μονάδων της Εθνοφυλακής, αλλά οι επιθέσεις των ταξιαρχιών της Φρουράς και της Ειδικής Αστυνομίας αποδείχθηκαν ακαταμάχητες. Ο συνταγματάρχης Άντριου Λέσλι, διοικητής των δυνάμεων του ΟΗΕ στην περιοχή του Κνιν, αξιολόγησε την «Επιχείρηση ΚαταΙγίδα» ως μια επιχείρηση «βγαλμένη από τα εγχειρίδια» η οποία και θα έπρεπε να βαθμολογηθεί με «άριστα» σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Ακόμα και στην περίπτωση που οι βοσνιακές δυνάμεις δεν συμμετείχαν στην μάχη στο πλευρό των Κροατών, οι τελευταίοι σχεδόν σίγουρα θα είχαν επικρατήσει έναντι του ΣΣ της Μπάνιγια, ακόμα και με καταβολή μεγαλύτερου φόρου αίματος. Η έλλειψη εφεδρειών αποδείχθηκε ως η κύρια αδυναμία του Σερβικού Στρατού της Κράϊνα που έτυχε της ανάλογης εκμετάλλευσης εκ μέρους των κροατικών και βοσνιακών δυνάμεων καθώς η στατική άμυνα που προέβαλλε ο πρώτος δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει εναντίον ταχέως εναλλασόμενων καταστάσεων. Ο Στρατός της Κράϊνα αποδείχθηκε ανίκανος να αντιμετωπίσει υπερκεντρωτικούς ελιγμούς, και το Σώμα Ειδικών Μονάδων του απέτυχε στην αποστολή του ως ταχυκίνητη εφεδρεία, καθώς κατόρθωσε να συγκρατήσει την 1η Ταξιαρχία της Φρουράς νοτίως της Σλουντζ για λιγότερο από μία ημέρα. Ο Σερβικός Στρατός της Κράϊνα παραδοσιακά βασίζονταν στον Σερβικό Στρατό της Βοσνίας και στον Γιουγκοσλαβικό Στρατό ως στρατηγική του εφεδρεία, αλλά η κατάσταση στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη απέτρεψε την αποστολή ενισχύσεων εκ μέρους του Σερβικού Στρατού της Βοσνίας, ενώ οι γιουγκοσλαβικές δυνάμεις έμειναν απαθείς στο δράμα που βίωναν οι συμπατριώτες τους, καθώς προσωπικά ο πρόεδρος Μιλόσεβιτς απέφυγε να δώσει εντολή επέμβασης. Ακόμα και αν επιθυμούσε να παρέμβει, η ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκε το κροατικό “blitzkrieg”, δεν προσέφερε επαρκή χρόνο ώστε οι Γιουγκοσλάβοι να αναπτύξουν κατάλληλες σε μέγεθος και ποιότητα ενισχύσεις ικανές να αλλάξουν την ροή της μάχης.

Subscribe

- Never miss a story with notifications

- Gain full access to our premium content

- Browse free from up to 5 devices at once

Πρόσφατα

spot_img