Έκθεση για το “Προφίλ κινδύνων από το μέλι” από την FSA και την FSS.
Η Υπηρεσία Προτύπων Τροφίμων (FSA) και η Food Standards Scotland (FSS), της Βρετανίας δημιούργησαν «προφίλ κινδύνου μελιού» για το μέλι. Πρόκειται για τους πιθανούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία που συνδέονται με το μέλι που εισάγεται στη Βρετανία και περιγράφει τις πιθανές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και βασικά μέτρα προστασίας, κανονισμούς και ελέγχους, κενά δεδομένων και αβεβαιότητες.
Σύμφωνα με την έκθεση η μόλυνση του μελιού μπορεί να προέλθει ή από μολυντές που υπάρχουν στο περιβάλλον και μεταφέρουν οι μέλισσες, είτε από μελισσοκομικές δραστηριότητες όπως το κάπνισμα και αντιμετώπιση των προσβολών από βαρρόα (παρασιτικό άκαρι). Επομένως, οι προσμείξεις του μελιού προέρχονται κυρίως από το ένα από τα δύο το περιβάλλον ή τις μελισσοκομικές δραστηριότητες με κάποια πιθανότητα μόλυνσης κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας.
Ο κατάλογος των πιθανών μολυσματικών παραγόντων είναι μακρύς: Παθογόνα βακτήρια, φυτοφάρμακα, μέταλλα, κτηνιατρικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών, των αλλεργιογόνων, των επίμονων οργανικών ρύπων, μικροπλαστικά και ραδιονουκλεΐδια. Ενώ πολλά από αυτά μπορούν συχνά να ανιχνευθούν (π.χ. φυτοφάρμακα) σπάνια υπάρχουν σε σχετικές συγκεντρώσεις ή δεν υπάρχει σαφής κατανόηση του κινδύνου που ενέχουν (π.χ. μικροπλαστικά).
- Δείτε επίσης: Σαμπουάν/αφρόλουτρο ανακαλείται από την Ελληνική αγορά – Περιέχει 3 επικίνδυνες ουσίες
Ο «αιώνιος» κίνδυνος από το μέλι είναι το Clostridium botulinum που μπορεί να προκαλέσει αλλαντίαση σε βρέφη με το 1% των κρουσμάτων να είναι θανατηφόρα. Γι αυτό και υπάρχει η παγκόσμια σύσταση να μην δίνεται μέλι σε παιδιά κάτω του ενός έτους. Τα βρέφη θεωρείται ότι διατρέχουν κίνδυνο καθώς δεν έχουν πλήρως ανεπτυγμένη εντερική χλωρίδα και εξαιτίας αυτού, ακόμη και μια χαμηλή δόση μπορεί να οδηγήσει σε ασθένεια. Στην Ευρώπη το 59% των περιπτώσεων βρεφικής αλλαντίασης σχετίζεται με κατανάλωση μελιού. Η τοξίνη προκαλεί ακινησία στο έντερο και φθίνουσα παράλυση. Η ασθένεια εμφανίζεται συνήθως μεταξύ δύο εβδομάδων και ενός έτους, με τη διάμεση τιμή να είναι περίπου 10 εβδομάδες. Κλινικά σημεία περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα, αδυναμία και αναπνευστικά προβλήματα.
Τα φυτοφάρμακα χρησιμοποιούνται για την αποφυγή απωλειών και υπολειμμάτων καλλιεργειών και ανιχνεύονται ακόμη και στο βιολογικό μέλι. Τα μέταλλα μπορεί να υπάρχουν φυσικά στο περιβάλλον ή ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και οι έμμονοι οργανικοί ρύποι (POPs) είναι επίσης ανθρωπογενείς.
Τα κτηνιατρικά φάρμακα, τα οποία περιλαμβάνουν αντιβιοτικά, μπορούν να εισαχθούν μέσω της μελισσοκομικών δραστηριοτήτων που στοχεύουν στον έλεγχο παρασίτων και/ή παθογόνων των μελισσών.
Μικροπλαστικά/νανοπλαστικά έχουν επίσης ανιχνευθεί στο μέλι αλλά η σημασία τους είναι επίδρασή τους είναι άγνωστη δεδομένου ότι οι κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία είναι ασαφείς.
Φυσικές τοξίνες όπως η τουτίνη μπορεί να μολύνουν την αποικία από συγκεκριμένα φυτά ή έντομα που παράγουν μελιτώματα.
- Δείτε επίσης: Δύο νεκροί και 28 στο νοσοκομείο από μολυσμένα αλλαντικά
Σε έρευνα του συστήματος ταχείας ειδοποίησης της ΕΕ για τρόφιμα και ζωοτροφές (RASFF) βρέθηκαν 23 ειδοποιήσεις για μέλι από το 2020 έως το 2024. Από αυτές, τέσσερις ειδοποιήσεις σχετίζονται με την αποθήκευση και την επισήμανση. Από τα υπόλοιπα, το μεγαλύτερο ποσοστό ειδοποιήσεων προήλθε από υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων, συγκεκριμένα αντιβιοτικά, με εννέα κοινοποιήσεις, και την πιο συχνά αναφερόμενη την χλωραμφενικόλη. Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων ήταν υπεύθυνα για πέντε κοινοποιήσεις και όλες προέρχονται από μία χώρα. Άλλες ειδοποιήσεις περιελάμβαναν την παρουσία μη εγκεκριμένων ουσιών που προορίζονται για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας, κανναβινοειδών (τόσο κανναβιδιόλη (CBD) όσο και τετραϋδροκανναβινόλη (THC)) και κομμάτια γυαλιού.
Οι πέντε κορυφαίες χώρες που εξάγουν μέλι παγκοσμίως μεταξύ 2016 και 2022 κατά σειρά υψηλότερου όγκου εμπορίου ήταν η Αργεντινή (~1.100.000 τόνοι), η Κίνα (873.000 τόνοι), η Ινδία (424.000 τόνοι), Ουκρανία (420.000 τόνοι) και Βραζιλία (240.000 τόνοι).Οι περισσότερες εισαγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο προέρχονται από την Κίνα, με το 68% αυτών των εισαγωγών (όπως μετράται με βάρος) να προέρχεται από εκεί, με το επόμενο υψηλότερο να είναι το Μεξικό με 6,3%.
Συνολικά, η πρωταρχική ανησυχία για την υγεία που σχετίζεται με το μέλι, είναι η βρεφική αλλαντίαση, αλλά σύμφωνα με την έκθεση ελέγχεται. Οι φυτικές τοξίνες έχουν προκαλέσει ασθένειες μετά την κατανάλωση μελιού. Το ένα είναι το tutin η οποία περιορίζεται στη Νέα Ζηλανδία και για την οποία υπάρχουν μέτρα μετριασμού και πρότυπα. Μια άλλη, η γραιανοτοξίνη, προκαλεί την ασθένεια του «τρελού μελιού» όταν εισάγεται η τοξίνη σε μέλι από μερικά είδη Rhododendron. Η πηγή αυτού του μελιού περιορίζεται σε τμήματα της Τουρκίας και του Νεπάλ. Τουλάχιστον ένα ακόμη, τα αλκαλοειδή ζελσεδίνης, είναι γνωστός κίνδυνος, αλλά λίγες πληροφορίες είναι διαθέσιμες.
Για να διαβάσετε την πλήρη μελέτη για τους κινδύνους από το μέλι πατήστε ΕΔΩ.