Έκθεση της ΕΕ κάλεσε την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να δημιουργήσει μια «πλήρως ανεπτυγμένη» υπηρεσία πληροφοριών που θα συντονίζει την λαθραία δραστηριότητα των κρατών μελών. Ωστόσο, ακόμη και οι υποστηρικτές της ιδέας παραδέχονται ότι θα ήταν δαπανηρή και μη δημοφιλής και μένει να φανεί αν θα προχωρήσει!
Η έκθεση, σύμφωνα με δημοσιεύματα, που συντάχθηκε από τον πρώην Φινλανδό πρόεδρο Sauli Niinisto και δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, περιγράφει την ετοιμότητα της ΕΕ για πόλεμο και κάνει πολλές ασαφείς συστάσεις. Οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες, για παράδειγμα, εξετάζουν το να καλλιεργήσουν μια «κουλτούρα ετοιμότητας» και να ενισχύσουν τα πλαίσια συντονισμού πολιτικού-στρατιωτικού τομέα.
Μία από τις πιο συγκεκριμένες συστάσεις είναι να δημιουργήσει η ΕΕ «μια ολοκληρωμένη υπηρεσία συνεργασίας πληροφοριών, η οποία θα εξυπηρετεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη». Ο οργανισμός, αναφέρει η έκθεση, θα συλλέγει πληροφορίες από οργανισμούς σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να «εξυπηρετήσει τόσο τις στρατηγικές όσο και τις επιχειρησιακές ανάγκες του σχεδιασμού πολιτικής και της λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ».
Ενώ η προτεινόμενη υπηρεσία περιεγράφηκε από το Politico ως «υπηρεσία κατασκοπείας τύπου CIA», η έκθεση δεν κάνει αναφορά στην πραγματοποίηση μυστικών επιχειρήσεων εκτός των συνόρων της ΕΕ, χαρακτηριστικό της αμερικανικής υπηρεσία πληροφοριών. Αντίθετα, όπως λένε επίσημα, μια τέτοια υπηρεσία θα «συντονίζει συγκεκριμένα καθήκοντα αντικατασκοπείας» και θα βοηθά τα κράτη μέλη «να αντιμετωπίσουν τις απειλές εναντίον τους από εχθρικές ξένες υπηρεσίες πληροφοριών».
Σε τι άλλο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και πόσες εξουσίες θα είχε πάνω σε πολίτες;
Μιλώντας στην παρουσίαση της έκθεσης του Niinisto, σύμφωνα η von der Leyen παραδέχτηκε ότι τα κράτη μέλη πιθανότατα θα είναι απρόθυμα να επιτρέψουν στους γραφειοκράτες των Βρυξελλών να επιβλέπουν τους τομείς πληροφοριών τους. Προς το παρόν, είπε, η ΕΕ θα επικεντρωθεί στην «ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών» και βλέποντας και κάνοντας.
Ο Νινίστο παραδέχτηκε επίσης ότι, κατά την έρευνα της έκθεσης, συνάντησε «πολλές επικριτικές φωνές» από κράτη μέλη που ανησυχούσαν για την αύξηση του προϋπολογισμού του μπλοκ για την χρηματοδότηση αυτού του οργανισμού.
Εάν εγκριθούν, οι συστάσεις της έκθεσης θα σηματοδοτήσουν μια ακόμη διεύρυνση των εξουσιών της ΕΕ. Πριν από δύο χρόνια, το μπλοκ υιοθέτησε την πρώτη του κοινή αμυντική στρατηγική, η οποία επέτρεπε την δημιουργία μιας δύναμης «ταχείας ανάπτυξης» 5.000 ατόμων . Τον περασμένο μήνα, η φον ντερ Λάιεν όρισε τον πρώην πρωθυπουργό της Λιθουανίας Άντριους Κουμπίλιους ως τον πρώτο επίτροπο Άμυνας της ΕΕ στην ιστορία.
Σκεπτικιστές αναρωτιούνται: Μήπως όλα αυτά αν χρησιμοποιηθούν σε λάθος χέρια θα στραφούν κατά την ελευθερία των ίδιων των Ευρωπαίων, ειδικά όσων τυχόν διαφωνήσουν με συγκεκριμένε πολιτικές που έπονται;
