Το Όπλο της Αεροπορίας Στρατού είναι το νεώτερο στην σειρά κατάταξης των Όπλων του ΕΣ. Αν και χαρακτηρίζεται ως “Όπλο Ελιγμού” στην πραγματικότητα συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του “Όπλου Ελιγμού” με αυτά των “Όπλου Υποστηρίξεως Μάχης” και “Σώματος Υποστηρίξεως”. Όλες οι πολεμικές συγκρούσεις της τελευταίας 30ετίας έχουν καταδείξει την επιχειρησιακή του αξία, τόσο στα πλαίσια συμβατικών επιχειρήσεων (ειδικά στα πλαίσια του αμερικανικού δόγματος της “Αεροεδαφικής Μάχης”), όσο και στα πλαίσια αντι-ανταρτικών/αντι-εξεγερτικών επιχειρήσεων.
Ταυτόχρονα όμως έχει καταδειχθεί και η τρωτότητα του κύριου μέσου του, του ελικοπτέρου. Η Ελληνική ΑΣ χαρακτηρίζεται δυστυχώς από επιχειρησιακή ασυμμετρία στην ανάπτυξη των μέσων της, καθώς διαθέτει σχετικά επαρκή μεν αριθμό σύγχρονων Επιθετικών Ελικοπτέρων(AH-64A/D Apache) και Μεταφορικών ελικοπτέρων Μέσης/Μεγάλης Μεταφορικής(CH-47D/SD Chinook) ικανότητας, μικρότερο αριθμό Σύγχρονων Μέσης μεταφορικής ικανότητας(NH-90) με προβληματική διαδικασία ένταξης σε υπηρεσία και εν συνέχεια υποστήριξης, μεγάλο αριθμό παρωχημένης έως πεπαλαιωμένης τεχνολογίας ελικοπτέρων γενικής χρήσης(UH-1H), ενώ στερείται παντελώς κρισιμότατης επιχειρησιακής σημασίας σύγχρονων ελικοπτέρων εφόδου(UH-60 Blackhawk), κάτι απλώς απαράδεκτο με βάση το δόγμα της και τις προβλεπόμενες αποστολές που πρόκειται να αναλάβει. Την δύναμη της συμπληρώνουν ελικοφόρα αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας(U-17 κ.α) και ελικοπτέρων ποικίλων αποστολών.
Προτάσεις εξοπλιστικού εκσυγχρονισμού
Η ΑΣ έχει ανάγκη από γενναίες επενδύσεις προκειμένου να εκσυγχρονίσει το οπλοστάσιο της και να αποδώσει όσα προσδοκά από αυτήν ο φίλιος σχεδιασμός. Δυστυχώς η εξοπλιστική δυσπραγία της τελευταίας 15ετίας-20ετίας, έχει οδηγήσει τα πράγματα σε οριακό σημείο ενώ και όσα εξοπλιστικά βήματα προηγήθηκαν απέχουν πόρρω από το να έχουν ολοκληρωθεί. Στις παρακάτω γραμμές θα παρατεθούν ορισμένες προτάσεις για την εξοπλιστική αναβάθμιση της ΑΣ με στόχο την μετεξέλιξη της σε μια σύγχρονη δύναμη ικανή για επιχειρήσεις υπό κλιμακώμενες συνθήκες.
Οργανωτική ενίσχυση και μετεξέλιξη της ΑΣ
Προτού κατατεθούν οι όποιες προτάσεις για την εξοπλιστική ενίσχυση της ΑΣ, πρέπει προηγουμένως να αναφερθούμε στην προτεινόμενη οργανωτική της δομή. Εξ’ αρχής ξεκαθαρίζουμε την θέση μας πως η υφιστάμενη δομή της ΑΣ και γενικότερα του ΕΣ δεν είναι η αυτή που μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια της χώρας. Η συρρίκνωση του μεγέθους του ΕΣ, ως αποτέλεσμα των αναδιοργανώσεων της τελευταίας 25ετίας, που έγιναν με βάση λανθασμένες και εν πολλοίς αυθαίρετες παραδοχές, τον έχουν μετατρέψει σε φάντασμα του αλλοτινού εαυτού του και τον έχουν καταστήσει αδύναμο στο να μπορεί να ανταπεξέλθει σε συμβατική σύγκρουση (υπερ)υψηλής έντασης και έκτασης και παρατεταμένης διάρκειας. Απαιτείται συνολική αναθεώρηση προς τα επάνω της δομής και της παρατακτής δύναμης του στρατεύματος για να επιτευχθεί ο στόχος της αμυντικής επάρκειας. Εδώ ας μας επιτραπεί μια παρένθεση. Ο οργανωτικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός της ΑΣ, τέλη δεκαετίας του 1990-αρχές δεκαετίας του 2000 προέβλεπε την ανάπτυξη τριών ΤΑΞΑΣ, έκαστη με 1 ΤΕΕΠ, 1 ΤΕΑΣ με CH-47 και 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα εφόδου. Τελικά με τις “αναδιοργανώσεις-αποδιοργανώσεις” του ΕΣ που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια συρρικνώθηκε σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό η δύναμη της ΑΣ σε μια ΤΑΞΑΣ με υφιστάμενα τρία ΣΥΑΣ. Λαμβάνοντας ως βάση αυτόν τον (μερικώς) αποδεκτό αρχικό σχεδιασμό θα προβούμε στην κατάθεση των προτάσεων μας. Και λέμε «μερικώς αποδεκτό» διότι θεωρούμε πως τα δεδομένα έχουν άλλάξει και επιβάλλεται η ενίσχυση της ΑΣ σε σχέση με τον τότε σχεδιασμό.
Κατά τη γνώμη μας επιβάλλεται η δημιουργία 4 ΤΑΞΑΣ, με έδρες αντίστοιχα την Αλεξάνδρεια Ημαθίας, το Στεφανοβίκειο Μαγνησίας, την Πάχη Μεγάρων και το Ηράκλειο Κρήτης για την πλήρη κάλυψη του ελλαδικού χώρου. Αντίστοιχη πρέπει να είναι η αύξηση σε αερομεταφερόμενες-αεροκίνητες δυνάμεις κάτι που όμως εκφεύγει των ορίων του παρόντος άρθρου.
Επιστρέφοντας στην οργανωτική ανάπτυξη της ΑΣ, αυτή πρέπει να περιλαμβάνει όμως προείπαμε 4 ΤΑΞΑΣ, κάθεμία με 1 Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων(ΤΕΕΠ), 1 Τάγμα Ελικοπτέρων Ένοπλης Αναγνώρισης(ΤΕΕΑΝ), 1 Τάγμα Αεροπορίας Στρατού με ελικόπτερα Μέσης/Μεγάλης Μεταφορικής Ικανότητας, 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα Μέσης Μεταφορικής Ικανότητας και 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα “εναέριας εφόδου”.
Αυτό θέτει το πλαίσιο των προτάσεων μας και φυσικά απαιτεί σημαντικότατη δέσμευση πόρων (οικονομικών, προσωπικού, υποδομών) για την υλοποίηση τους. Προφανώς η άμεση, σε εύλογο χρονικό διάστημα, υλοποίηση όλων αυτών των προτάσεων είναι αδύνατη και έτσι πρέπει να τεθεί ως καταληκτικό όριο το έτος 2035.
Αύξηση του αριθμού των Ε Ε/Π
Τα 28 Ε Ε/Π AH-64 Apache(19 της έκδοσης –A και 9 της έκδοσης –D Longbow) αποτελούν την αιχμή του δόρατος της ΑΣ. Είναι όμως μάλλον προφανές πως ο αριθμός τους είναι οριακά επαρκής για να φέρει εις πέρας το επιχειρησιακό έργο που αναμένεται να τους ανατεθεί εν καιρώ πολεμικών επιχειρήσεων και πρέπει να αυξηθεί. Με βάση την προτεινόμενη οργανωτική δομή, είναι απαραίτητος ο εφοδιασμός σε βάθος χρόνου 4 ΤΕΕΠ με επιθετικά ελικόπτερα. Ο προφανής τύπος είναι τα AH-64 και δεν βλέπουμε περίπτωση αυτό να αλλάξει.
Για μεγαλύτερη ευκολία εφοδιασμού του συνόλου των προτεινόμενων μονάδων προτείνεται η υιοθέτηση του οργανωτικού εκείνου μοντέλου που προβλέπει 18 AH-64 ανά ΤΕΕΠ. Έτσι απαιτούνται συνολικά 72 ελικόπτερα για τον πλήρη εξοπλισμό τεσσάρων ταγμάτων, κάτι που στην δεδομένη συγκυρία είναι απλώς πολύ δύσκολο να συμβεί, έτσι απαιτούνται πιο ρεαλιστικοί στόχοι. Οι τελευταίοι μπορεί να εκφράζονται με την δημιουργία σε πρώτη φάση 2 ΤΕΕΠ, ένα εκ των οποίων θα είναι εφοδιασμένα με τα AH-64A και ένα με τα AH-64D Longbow. Η ελληνική πλευρά οφείλει να κινηθεί άμεσα και αποφασιστικά στην εξασφάλιση 9 επιπλέον AH-64D Longbow, από μεταχειρισμένα αποθέματα του US Army.
Σε δεύτερο χρόνο πρέπει να παραγγελθούν άλλα 18 ελικόπτερα προς αντικατάσταση των υπάρχοντων –A. Τα τελευταία εκτιμούμε πως έχουν εξαντλήσει το προσδόκιμο της επιχειρησιακής τους ζωής και πως έχει παρέλθει η ευκαιρία εκσυγχρονισμού τους.
Το πρόγραμμα απόκτησης ελικοπτέρων AH-64 και μάλιστα στην έκδοση –E Guardian, πρέπει να ακολουθηθεί και με την απόκτηση επιπλέον παρτίδων για την συμπλήρωση ενός στόλου συνολικά 72 ελικοπτέρων.
Αύξηση του αριθμού των Ελικοπτέρων Ένοπλης Αναγνώρισης
Η επένδυση της ΑΣ στα OH-58D Kiowa Warrior δεν επιτρέπεται να πάει χαμένη. Τα συγκεκριμένα ελικόπτερα αποτελούν ουσιαστικά “ελβετικούς σουγιάδες”, ικανά να φέρουν εις πέρας πολλές αποστολές με μικρό κόστος και μεγάλη επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Απαιτείται η πρόσκτηση επιπλέον μονάδων από τα αμερικανικά αποθέματα ώστε να συμπληρωθεί ο αριθμός των 96 ενεργών μονάδων(4Χ24).
Επίσης ελικόπτερα του τύπου θα μπορούσαν να ενταχθούν και στις μονάδες των επιθετικών ελικοπτέρων AH-64 Apache, κατά τα πάλαι ποτέ αμερικανικά πρότυπα, σχηματίζοντας συζευγμένα σύνολα ελικοπτέρων. Κάθε ΤΕΕΠ εκτιμάται πως μπορεί να αποτελείται από 3 Διμοιρίες των 6 ελικοπτέρων AH-64 και μία Διμοιρία των 6 ελικοπτέρων OH-58. Επίσης θα κρίνονταν σκόπιμη η μελέτη δημιουργίας ανεξάρτητων Υπομονάδων ελικοπτέρων OH-58 Kiowa Warrior προς εξυπηρέτηση ειδικών σκοπών, αν και αυτό θα έθετε επαυξημένα πρότυπα διοικητικής μέριμνας. Εκτιμούμε πως ένας αριθμός 120-192 ελικοπτέρων του τύπου καλύπτει πλήρως τις ελληνικές ανάγκες. Άλλωστε στις προθέσεις του ΓΕΣ ήταν εξ’ αρχής η απόκτηση συνολικά 120 ελικοπτέρων του τύπου.
Αύξηση αριθμού και εκσυγχρονισμός CH-47 Chinook
Ανάλογη πρέπει να είναι η προσέγγιση στα CH-47 Chinook. Με δεδομένη την επιθυμητή οροφή των 4 ΤΕΑΣ, απαιτούνται συνολικά 64(4Χ16) CH-47, τα οποία θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αναβαθμιστούν σταδιακά σε επίπεδο –F. Ο υπόψην αριθμός δεν είναι απλησίαστος, αρκεί η ελληνική πλευρά να κινηθεί με σχέδιο και αποφασιστικότητα.
Πέραν της αναζήτησης αριθμού ελικοπτέρων από τα αμερικανικά αποθέματα, πιθανή είναι και η αγορά νέων ελικοπτέρων του τύπου-άλλωστε ένα τέτοιο ενδεχόμενο αναδύθηκε πρόσφατα.
Αύξηση του αριθμού των ελικοπτέρων Μέσης Μεταφορικής Ικανότητας
Θα πούμε κάτι για το οποίο ξέρουμε πως θα γίνουμε στόχος κριτικής. Κατά τη γνώμη μας η προμήθεια των NH-90 ήταν εξ’ αρχής λανθασμένη επιλογή. Ο λόγος δεν έχει να κάνει με την σκοπιμότητα απόκτησης ενός ελικοπτέρου της κατηγορίας αλλά με την επιλογή του συγκεκριμένου τύπου ελικοπτέρου. Σε ρεπορτάζ μας παλιότερα σε μονάδα της Αεροπορίας Στρατού, μας είχε εκτεθεί ο προβληματισμός των στελεχών για τον συγκεκριμένο τύπο ελικοπτέρου, λόγω της ιδιαίτερα «ντελικάτης» φύσης του. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που οι χώρες-χρήστες, η μία πίσω από την άλλη σπεύδουν να το «ξεφορτωθούν», επιλέγοντας πιο ασφαλείς επιλογές. Αν η ΑΣ επιθυμούσε ελικόπτερο της συγκεκριμένης κατηγορίας θα έπρεπε να κινηθεί προς την απόκτηση του S-92 Superhawk. Το συγκεκριμένο έχει αποδειχθεί επιτυχημένο επιχειρησιακά και θα εξασφάλιζε, λόγω της αμερικανικής του προέλευσης, μεγάλη τυποποίηση και ομοιογένεια με το υπόλοιπο υλικό της ΑΣ. Αν πάλι κρινόνταν σκόπιμη η απόκτηση ενός ευρωπαϊκού ελικοπτέρου, το AS 532 Cougar θα ήταν πολύ πιο ορθολογική επιλογή. Άλλωστε και η Τουρκική αεροπορία στρατού, η οποία κρίνεται ως υποδειγματικό παράδειγμα στην ανάπτυξη του όπλου, κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση, ήδη από τη δεκαετία του ’90. Και εδώ που τα λέμε τίποτα δεν μας εξαναγκάζει να επιμείνουμε σε μια λάθος επιλογή.
Τα NH-90 κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος θα έπρεπε να προσφερθούν προς πώληση ή προς ανταλλαγή, κατά προτίμηση σε μια χώρα της Αραβικής Χερσονήσου και να αποκτηθούν στην θέση τους ένας από τους υποδειχθέντες τύπους ελικοπτέρων. Μάλιστα τυχόν απόκτηση του S-92 Superhawk σε μεγάλους αριθμούς(96 ελικόπτερα εκτιμάται πως απαιτούνται για τον εξοπλισμό 4 ΤΕΑΣ), θα μπορούσε να εξασφαλίσει μεγάλο (υπο)κατασκευαστικό έργο για την ΕΑΒΙ, δεδομένης και της εμπορικής πορείας του τύπου.
Απόκτηση μεγάλου αριθμού ελικοπτέρων εναέριας εφόδου
Ο προφανής υποψήφιος εδώ είναι το S-70 Blackhawk το οποίο πρέπει να αποκτηθεί σταδιακά σε βάθος χρόνου σε 128 μονάδες για τον εξοπλισμό 4 ΤΕΑΣ(4Χ32). Είναι προφανείς οι οικονομίες κλίμακας και οι προοπτικές για την απόσπαση βιομηχανικού έργου που θα εξασφαλίζονταν σε αυτήν την περίπτωση.
Μια ακόμα ενδιαφέρουσα προοπτική σε περίπτωση παραγγελίας για την έκδοση UH-60M Blackhawk είναι η απόκτηση πρόσθετου αριθμού μεταχειρισμένων ελικοπτέρων του τύπου της έκδοσης –A+ ή και –L, υπό τη μορφή ΑΩ.
Απόκτηση ελικοπτέρων Ειδικών Επιχειρήσεων
Στόχος εδώ πρέπει να είναι η απόκτηση αριθμού ελικοπτέρων προς υποστήριξη των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων. Γνώμη μας είναι πως η δημιουργία ενός εναέριου στόλου αποτελούμενου από 4 ελικόπτερα MH-47G, 8 ελικοπτέρων μέσης μεταφορικής ικανότητας διαμόρφωσης Ειδικών Επιχειρήσεων και 12 MH-60M σε συνδυασμό με 6-8 OH-58D σε ρόλο Ένοπλης Αναγνώρισης-Υποστήριξης-Συνοδείας καλύπτει σε αρχικό στάδιο την επιχειρησιακή απαίτηση για λογαριασμό της ΔΕΠ.
Απόκτηση ελικοπτέρων γενικής χρήσης
Η απόκτηση ελικοπτέρων γενικής χρήσης(utility) δεν μπορεί να λείπει από το κάδρο προμηθειών της ΑΣ. Κι αυτό διότι πρέπει να καλυφθούν και άλλες αποστολές(γενικών μεταφορών, διοικητικής μέριμνας μονάδων και σχηματισμών της ΑΣ, συνδέσμου, επιτήρησης, περιπολίας κτλ). Τα υπάρχοντα UH-1H θεωρούμε πως έχουν εξαντλήσει το προσδόκιμο της επιχειρησιακής τους ζωής και πως δεν έχουν τίποτα άλλο να δώσουν. Πρέπει να αντικατασταθούν από έναν άλλο τύπο ελαφρού ελικοπτέρου ικανού να φέρει εις πέρας αντίστοιχες αποστολές.
Προτείνεται η απόκτηση ενός ελικοπτέρου της κατηγορίας του UH-72 Lacota το οποίο μπορεί να καλύψει την συγκεκριμένη επιχειρησιακή απαίτηση. Ο αριθμός των υπό πρόταση ελικοπτέρων είναι υπό διερεύνηση, πάντως δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι μικρότερος των 24-36 μονάδων.
Απόκτηση αεροσκαφών σταθερής πτέρυγας
Η ΑΣ στερείται επί του παρόντος αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας αξιώσεων. Τα υπάρχοντα U-17 είναι εξαιρετικά περιορισμένων δυνατοτήτων και εύρους αποστολών. Η τουρκική αεροπορία στρατού αντιθέτως εντάσσει στις τάξεις της μια παραλλαγή του Hurkus(την –C), κατά κύριο λόγο για παροχή Εγγύς Αεροπορικής Υποστήριξης αλλά και Επιτήρησης εφοδιασμένο με ατρακτίδιο EO/IR και οπλισμένο με Α/Τ Κ/Β UMTAS και κατευθυνόμενες με laser ρουκέτες Cirit των 2.75 in. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 η ΑΣ σκόπευε να αιτηθεί την απόκτηση μεταχειρισμένων OV-10D Bronco που εκείνο τον καιρό έθετε εκτός υπηρεσίας το USMC. Φαίνεται πως ρόλοι όπως η Επιτήρηση του Πεδίου της Μάχης ήταν στις προθέσεις να περάσουν, μερικώς έστω, υπό την επιχειρησιακή ευθύνη της ΑΣ.
Η δημιουργία Μοίρας/Μοιρών ή, αρχικά έστω, Σμήνους/Σμηνών αεροσκαφών όπως το μονοκινητήριο AT-6E Wolverine και το Wasp της Icarus Aerospace θα ήταν μια κίνηση προς την σωστή κατεύθυνση. Κάτι τέτοιο θα απελευθέρωνε και σημαντικό δυναμικό της ΠΑ που σήμερα είναι δεσμευμένο στην εκτέλεση παράμοιων αποστολών για λογαριασμό του ΕΣ, προς εκτέλεση άλλων πιο αεροπορικών αποστολών.
Συμπλήρωση του εξοπλισμού αποστολής των ενάεριων μέσων της ΑΣ
Είναι απλώς απαράδεκτο πολύτιμα μέσα της ΑΣ, όπως τα Kiowa Warrior, να επιχειρούν δίχως συστήματα αυτοπροστασίας και πλήρη εξοπλισμό επικοινωνιών. Η συμπλήρωση και ολοκλήρωση του εξοπλισμού αυτοπροστασίας, επικοινωνιών, συντήρησης, υποστήριξης του δυναμικού της ΑΣ είναι εκ των ουκ άνευ προϋπόθεση για τη συμμετοχή του σε πραγματικές επιχειρήσεις. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως ο εξοπλισμός αυτοπροστασίας πρέπει να αποτελείται κατ’ ελάχιστον από εκτοξευτή θερμοβολίδων και αεροφύλλων, RWR, LWR, DIRCM και προαιρετικά MLDS ή MAW.
Απόκτηση UAV
Η ΑΣ οφείλει να κινηθεί τάχιστα στην προμήθεια συστημάτων τακτικών UAV και σύζευξη κάποιων εξ’ αυτών με τις μονάδες επιθετικών ελικοπτέρων. Για του λόγου του αληθές σε κάθε Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων του Αμερικανικού Στρατού υπηρετούν 12 UAV RQ-7 Shadow τα οποία δρουν σαν προωθημένοι παρατηρητές για τα AH-64D/E Apache και τους μεταδίδουν εικόνα μέσω data-link. Παρόμοια οφείλει να είναι και η προσέγγιση της ΑΣ αν θέλουμε να μιλάμε για είσοδο της στην εποχή της διαλειτουργικότητας και των δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων.
Επίσης η, σε δεύτερο χρόνο, απόκτηση UAV προς κάλυψη των αναγκών Αναγνώρισης, Επιτήρησης, Στοχοποίησης, Αξιολόγησης Ζημιών ακόμα και Προσβολής για λογαριασμό των Σχηματισμών του ΕΣ, όχι απλά δεν πρέπει να αποκλειστεί αλλά αντιθέτως επιβάλλεται. Κάποια βήματα έχουν ήδη γίνει και μάλιστα από τον ίδιο τον ΕΣ και ειδικότερα το ΚΕΤΕΣ, το οποίο έχει αναπτύξει το UAV “ΠΕΡΣΕΑΣ” το οποίο και αναπτύσσεται σε επίπεδο Ταξιαρχίας. Πολλά ωστόσο επιπλέον μπορούν να γίνουν με σημαντικότατη δυνητική εμπλοκή της ΕΑΒΙ.
Ενίσχυση και ανανέωση του αποθέματος όπλων της ΑΣ
Στον συγκεκριμένο τομέα οι λύσεις είναι κυριολεκτικά πάμπολλες και επαφίεται στην ίδια την ΑΣ να επιλέξει τις βέλτιστες από πλευράς κόστους και επιχειρησιακής απόδοσης. Πέραν της πεπατημένης, στη μορφή της απόκτησης πρόσθετων βελτιωμένων βλημάτων AGM-114K/L, υπάρχει η προοπτική απόκτησης βλημάτων HELLFIRE εκτεταμένου βεληνεκούς AGM-114R-4 με βεληνεκές τα 24 χιλιόμετρα, όπως επίσης και βλημάτων Brimstone, Spike-ER2 και Spike-NLOS, LAHAT καθώς και βλημάτων Nimrod 3 με βεληνεκές έως τα 50(!) Km. Φυσικά το τελευταίο απαιτεί καθοδήγηση τερματικής φάσης laser, κάτι που μπορεί να γίνει από προωθημένο επίγειο παρατηρητή ή άλλο εναέριο μέσο με καταδείκτη laser όπως ένα UAV.
Επίσης η συμπλήρωση του οπλισμού προσβολής στόχων εδάφους με κατευθυνόμενες με laser ή και IIR ρουκέτες των 70 χλστ είναι εκ των ουκ άνευ, με σημαντική δυνητική συμβολή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Επείγει επίσης η προμήθεια εκτοξευτών εναερίων βλημάτων AIM-92 ATAS για εξοπλισμό των AH-64 Apache και OH-58 Kiowa Warrior, τόσο για αυτοπροστασία έναντι εναέριων απειλών όσο και για δίωξη ελικοπτέρων.
Άλλες πιο τολμηρές και ανορθόδοξες λύσεις είναι ο εφοδιασμός των AH-64 με βλήματα AGM-65D/E/H Maverick, κάτι που μπορεί να γίνει με την συνεργασία της κατασκευάστριας εταιρείας και εμπλοκή των ΚΕΤΕΣ και ΚΕΤΑ, καθώς και η πιστοποίηση μείζονων βλημάτων αερομαχίας AIM-9L/I ή και AIM-2000 IRIS-T στα AH-64.
Επίλογος
Γνωρίζουμε πως οι προτάσεις μας είναι εύκολο να κατηγορηθούν ως μαξιμαλιστικές και μη εφαρμόσιμες. Αποτελούν όμως έναν ιδεατό στόχο αναπτύξεως της ΑΣ. Κάποια στιγμή είναι απαραίτητο να αποβάλλουμε σαν Έθνος συμπλέγματα μινιμαλισμού και αυτοπεριορισμού στην έννοια του “ρεαλιστικά εφικτού” αν θέλουμε ειλικρινά να προοδεύσουμε. Η τάξη φιλόδοξων στόχων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη μεγάλων κατακτήσεων, έστω και απομειωμένων σε σχέση με τις αρχικές φιλοδοξίες. Σε κάθε περίπτωση η κατάθεση των προτάσεων μας έλαβε υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες, την στρατιωτική ορθοδοξία και τον ψυχρό ρεαλισμό. Η σκέψη πως είναι δυνατόν να καλυφθούν κρίσιμες εθνικές προτεραιότητες χωρίς την ανάπτυξη αντίστοιχης προσπάθειας και την κατάθεση αντίστοιχου κόπου είναι έξω από την δική μας λογική.
