Γράφει ο Κωνσταντίνος Τσαγανάς-Τακαντζάς
Οι έχοντες καλή μνήμη θα θυμούνται ότι προ δεκαετίας το 308 ΠΕΒ είχε αναπτύξει εκ των ενόντων τρία αυτοκινούμενα αντιαεροπορικά συστήματα/οχήματα παροχής πυρών υποστήριξης, δυο εξ αυτών με βάση το αειθαλές Μ113Α2 και ένα επί BMP-1A1 Ost. Ο συνδυασμός του τελευταίου με το δίδυμο πυροβόλο ZU-23-2 ήταν και ο μόνος που τελικά υιοθετήθηκε για επιχειρησιακή χρήση, κυρίως από μονάδες της ΑΣΔΕΝ. Αντίθετα, ο συνδυασμός Μ113Α2 και ZU-23-2 δεν προχώρησε περισσότερο, ενώ το επίσης βασισμένο στο Μ113Α2 σύστημα που έφερε περιστροφικό πυροβόλο M61A1 Vulcan φαίνεται να είχε περισσότερο χαρακτήρα μελέτης εφικτότητας (proof of concept), παρά βιομηχανικού πρωτοτύπου.
Πριν από μια εβδομάδα, στις 5 Ιουνίου, ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας επισκέφθηκε το 308 ΠΕΒ στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης και ξεναγήθηκε στις εγκαταστάσεις του, ενώ παράλληλα πληροφορήθηκε για τις δυνατότητες της σημαντικής αυτής μονάδας του ΕΣ. Κατά την επίσκεψή του, του επιδείχθηκε σύστημα που αναπτύχθηκε εκεί, αποτελούμενο από ΤΟΜΠ Μ113Α1 και πυροβόλο M61A1 Vulcan. Σε σχέση με το παλαιότερο πρωτότυπο, το νέο σύστημα είναι σαφώς πιο εξελιγμένο, με την όλη εγκατάσταση να είναι καταρχήν μικρότερου βάρους και με πιο εξελιγμένο τεχνολογικά ηλεκτροοπτικό σύστημα παρατήρησης και σκόπευσης.
Το βασικό όχημα είναι ένα Μ113Α1 που αποκτήθηκε μεταχειρισμένο από την Ολλανδία, όπως φαίνεται από τα προστατευτικά των εκτοξευτών καπνογόνων βομβίδων στο πρόσθιο τμήμα του. Εξυπακούεται ότι η εγκατάσταση μπορεί να τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε κατάλληλο όχημα ή και σε ρυμουλκούμενο κλωβό, με το συγκεκριμένο να έχει επιλεγεί μάλλον λόγω διαθεσιμότητας.
Το πυροβόλο έχει ενσωματωθεί σε τηλεχειριζόμενο σταθμό (remotely controlled weapon station/RCWS). Ενδιαφέρον παρουσιάζει το στήριγμα του συγκροτήματος των καννών, το οποίο λογικά εξασφαλίζει ικανοποιητική σταθερότητα, και ως εκ τούτου καλύτερη ακρίβεια βολής, με χαμηλότερο συνολικό βάρος. Το όλο σύστημα είναι τοποθετημένο σε υπερυψωμένη εξέδρα επί της οροφής του οχήματος, μαζί με τον πυργίσκο του αρχηγού πληρώματος. Το κυτίο πυρομαχικών φαίνεται να πλησιάζει τη χρυσή τομή επαρκούς αναχορηγίας και μικρού (σχετικά) βάρους. Όσον αφορά τα ηλεκτροοπτικά και τις εν γένει επιδόσεις και τεχνικά χαρακτηριστικά του συστήματος, μόνον εικασίες μπορούν να γίνουν, ελλείψει περισσότερων πληροφοριών. Επιπλέον δεν έχουν αποδεσμευθεί στοιχεία σχετικά με τη διασύνδεση του Α/Κ συστήματος με το υφιστάμενο δίκτυο αεράμυνας του ΕΣ, αν και θα μπορούσε να δράσει όχι μόνον αυτόνομα, αλλά και σε συνεργασία με άλλα αντιαεροπορικά συστήματα, είτε συμπληρώνοντάς τα (ASRAD-H) είτε παρέχοντάς τους εγγύς προστασία (TOR-M1, HAWK κλπ).
Πάντως πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα και σίγουρα άξια περαιτέρω ανάπτυξης πρόταση, τώρα μάλιστα που από τις ανά την υφήλιο πολεμικές επιχειρήσεις προβάλλει επιτακτική η ανάγκη για σειρά μέσων αντιμετώπισης συστημάτων όπως μικρά μη επανδρωμένα αεροχήματα και περιφερόμενα πυρομαχικά διαφόρων τύπων (loitering munitions & suicide drones), τα οποία μπορούν να εξουδετερώσουν μεταξύ άλλων ακόμα και πανάκριβα σύγχρονα άρματα μάχης, ΤΟΜΑ και αυτοκινούμενα πυροβόλα.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επαναληφθεί η ευχή να ενθαρρύνεται και να επισημοποιηθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό η ανάπτυξη λύσεων από το προσωπικό του ΕΣ, με τα εργοστάσια βάσεως να αναλαμβάνουν κατά περίπτωση την κατασκευή πρωτοτύπων και τη βιομηχανοποίηση όσων τυχόν επιλέγονται για επιχειρησιακή χρήση, αν απαιτηθεί και σε συνεργασία με άλλες κρατικές και ιδιωτικές εταιρίες της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
– Οι εικόνες είναι στιγμιότυπα από βίντεο της επίσκεψης του ΥΕΘΑ στο 308 ΠΕΒ που ανέβηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου και από την εκπομπή ΜΕ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΤΟΛΜΗ της 9ης Ιουνίου. –