Εισαγωγή
Τα πρόσφατα κρούσματα έξαρσης της εγκληματικότητας θέτουν επιτακτικά το θέμα της ενίσχυσης της ικανότητας της ΕΛ.ΑΣ να επιχειρεί με αποτελεσματικότητα και ασφάλεια εγγυώμενη της επιτυχή αντιμετώπιση κάθε πιθανής απειλής. Έναυσμα για το παρόν άρθρο στάθηκαν δύο παλιότερα περιστατικά ένοπλων εμπλοκών ανάμεσα σε άνδρες της Ομάδος ΔΙ.ΑΣ της αστυνομίας και κακοποιών οι οποίοι ήταν οπλισμένοι με τυφέκια εφόδου AK-47. Στις συμπλοκές αυτές φάνηκε ξεκάθαρα η ανεπάρκεια των μέσων που έχουν στην διάθεση τους οι αστυνομικοί για να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Απέναντι στα AK-47 των κακοποιών, το μόνο που είχαν να αντιπαραβάλλουν οι αστυνομικοί ήταν ο ατομικός τους οπλισμός στην μορφή των πιστολιών των 9Χ19mm που διέθεταν, το δε σύστημα επικοινωνιών αποδείχθηκε ανεπαρκές, καθώς το σύστημα TETRA, το οποίο αποτελεί τμήμα του ολοκληρωμένου συστήματος C4I που είχε προμηθευτεί παλιότερα η ΕΛ.ΑΣ, έχει εδώ και μήνες τεθεί εκτός λειτουργίας.
Εν πρώτοις, πρέπει να επεξηγηθεί το επιχειρησιακό δόγμα της Ομάδας ΔΙ.ΑΣ ώστε να αποφεύγονται λανθασμένες θεωρήσεις. Ρόλος λοιπόν της ΔΙ.ΑΣ είναι η σε πρώτο χρόνο ανταπόκριση επί της απειλής, ο αρχικός εγκλωβισμός των δραστών και (αν χρειαστεί) η καταδίωξη τους και η τήρηση επαφής μαζί τους. Ρόλος της ΔΙ.ΑΣ δεν είναι η εξουδετέρωση της απειλής, εκτός αν η τακτική κατάσταση και οι σχετικές παράμετροι το επιτρέπουν ( αριθμητικό πλεονέκτημα της ομάδας, υπεροχή σε ισχύ πυρός, εκμετάλλευση λαθών εκ μέρους των κακοποιών ). Την εξουδετέρωση των κακοποιών την αναλαμβάνουν βαρύτερα οπλισμένες δυνάμεις της αστυνομίας όπως η Άμεση Δράση, οι Ο.Π.Κ.Ε και σε περιστατικά πολύ βαριάς εγκληματικότητας η Ε.Κ.Α.Μ. Το λέμε αυτό προκειμένου να διαλύσουμε τους μύθουςπου συνήθως δημιουργούνται στον χώρο της κοινής γνώμης από υπεραπλουστευτικές λογικές που απαιτούν την αστυνομία και τον αστυνομικό να βγαίνουν πάντοτε επί τόπου νικητές σε μια αναμέτρηση με το έγκλημα. Δυστυχώς πρέπει να γίνει παραδεκτό και αποδεκτό ότι στην μάχη κατά της εγκληματικότητας η αστυνομία θα μετρήσει ήττες, αποτυχίες και δυστυχώς θύματα, αυτή είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων. Επιστρέφοντας στο επιχειρησιακό κομμάτι, εκείνο που έχουμε να επισημάνουμε αναλύοντας το επιχειρησιακό δόγμα της αστυνομίας, είναι πως ομάδες σαν την ΔΙ.ΑΣ έχουν το ρόλο του “ελαφρού ιππικού” για να το πούμε κάπως αδόκιμα, όχι της “κρούσης”-τον ρόλο αυτό αναλαμβάνουν βαρύτερα οπλισμένες υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. Αφού συμφωνήσουμε για το δόγμα και τις τακτικές που απορρέουν από αυτό, θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε κατάθεση προτάσεων αναφορικά με την ενίσχυση των μέσων που πρέπει να διαθέτουν ομάδες σαν την ΔΙ.ΑΣ.
Όσον αφορά τις τελευταίες αυτές κινούνται γύρω από τρεις άξονες:
–Θωράκιση και προστασία προσωπικού
-Οπλισμός
-Επικοινωνίες
Θωράκιση και προστασία προσωπικού
Αρχίζοντας από τον τομέα της προστασίας του προσωπικού, που είναι ίσως ο κρισιμότερος, έχουμε να προχωρήσουμε σε μια σειρά προτάσεων που θα διασφαλίζουν στο μέτρο του δυνατού την ασφάλεια του προσωπικού των ομάδων Δίκυκλης Αστυνόμευσης.
Αρχίζοντας με το κράνος, αυτό πρέπει να διαθέτει κάποιο ελάχιστο βαθμό αντιβαλλιστικής προστασίας, ώστε εκτός της αυτονόητης προστασίας από πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος, να εξασφαλίζει στον φορέα κάποια στοιχειώδη προστασία από βολίδες πυροβόλων όπλων. Αν και η έρευνα μας στο διαδίκτυο δεν κατέληξε σε πολλά αποτελέσματα, κατορθώσαμε και βρήκαμε υποδείγματα κρανών που παρέχουν κάποια αντιβαλλιστική προστασία. Το γνωστότερο από αυτά είναι το κράνος MMIIτης GentexCorporation το οποίο αναπτύχθηκε το 1992 προκειμένου να καλύψει μια απαίτηση των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων του Αμερικανού στρατού και της Αμερικανικής Αεροπορίας. Το κράνος προσφέρει προστασία κυμαινόμενη από 50-1600 FPS και είναι συμβατή με πλαστική προστατευτική κατασκευασμένη από υαλονήματα και μάσκα οξυγόνου. Η ανάπτυξη μια «εκμοντερνισμένης», σύμφωνης με τα νέα αισθητικά πρότυπα, έκδοσης του εν λόγω κράνους θα ήταν κάτι περισσότερο από καλοδεχούμενη, καθώς θα έλυνε ένα καίριο πρόβλημα των δικυκλιστών της ΔΙ.ΑΣ, την κατοχή ενός κράνους που να προστατεύει από όλες τις μορφές κινδύνων, ατυχηματολογικών και βλητικών.
Προχωρώντας στην θωράκιση σώματος, οι επιλογές είναι σαφώς περισσότερες. Η βέλτιστη επιλογή είναι η επιλογή ενός ελαφρού «μαλακού» αλεξίσφαιρου γιλέκου σε συνδυασμό με γιλέκο με συλλογή “PlateCarrier”επιπέδου προστασίας LevelIII, που να εγγυάται την αντιμετώπιση βολίδων έως 7,62Χ39mmFMJ( το τυπικό διαμέτρημα που χρησιμοποιεί ο εν Ελλάδι υπόκοσμος ) ή και 7,62Χ51mmFMJ. Υποδείγματα ανά την υφήλιο υπάρχουν πολλά και η ΕΛ.ΑΣ χρησιμοποιεί ήδη κάποια από αυτά.
Οπλισμός
Το “χτίσιμο” ενός σύγχρονου αστυνομικού-δικυκλιστή γύρω από την θωράκιση θα ήταν ημιτελής κίνηση αν δεν συνοδεύονταν από κινήσεις ενίσχυσης και εμπλουτισμού του οπλοστασίου της ΔΙ.ΑΣ. Ο σήμερα φερόμενος οπλισμός είναι απλά ανεπαρκής καθώς περιορίζεται σε πιστόλια διαμετρήματος 9Χ19 με τα τυπικά αστυνομικά πυρομαχικά.
Αρχίζοντας από τα τελευταία, επιβάλλεται η επαναχορήγηση θραυσματοποιούμενων πυρομαχικών “HollowPoint” σε διαμέτρημα 9X19 Parabellum που αποτελεί το τυπικό αστυνομικό διαμέτρημα που χρησιμοποιεί η ΕΛ.ΑΣ, που εντελώς αψυχολόγητα απαγορεύτηκε η χρήση τους προ κάποιων ετών. Τέτοιους είδους πυρομαχικά επιτρέπουν αφενώς την άμεση εξουδετέρωση του στόχου λόγω της ανασχετικής τους ισχύος ( stopping power ) και ελαχιστοποιούν το κίνδυνο πρόκλησης παράπλευρων απωλειών εξαιτίας εποστρακισμού της βολίδας σε άμαχους πολίτες αφετέρου.
Επιπλέον απαιτείται η ενίσχυση του οπλοστασίου του διδύμου οδηγού-συνεπιβάτη με στοχευμένες κινήσεις που θα έχουν σαν σκοπό την επαύξηση τις ισχύος πυρός τους. Αρχίζοντας από τον οδηγό της μοτοσυκλέτας, οι σχετικές παρεμβάσεις δεν μπορεί παρά να είναι περιορισμένες εξαιτίας του μικρού όγκου και εργονομικής διάταξης της μοτοσυκλέτας που δεν του επιτρέπει να φέρει βαρύ οπλισμό. Το ελάχιστο πάντως που μπορεί να γίνει, είναι η προικοδότηση του με κάποιο Όπλο Προσωπικής Άμυνας ( PDW )στο διαμέτρημα των 9Χ19mm ώστε να υπάρχει εναλλαξιμότητα με τα πιστόλια USP Compact του αυτού διαμετρήματος που χρησιμοποιούν συνήθως τα πληρώματα της ΔΙ.ΑΣ. Το μοντέλο που προτείνεται είναι το MP-5KPDW με αναδιπλούμενο κοντάκι, το οποίο μπορεί να μεταφερθεί σε ειδική θήκη στο δεξί μηρό του εμπρόσθιου αναβάτη. Το όπλο ζυγίζει κενό 2.5 kg, έχει κάνη μήκους 5.8 in, τροφοδοτείται από γεμιστήρες 15,30,100 φυσιγγίων, ταχυβολία 900 β.α.λ και έχει δραστικό βεληνεκές 100m.
Όσον αφορά τον οπίσθιο αναβάτη τα πράγματα είναι πιο εύκολα και με ευρύτερο περιθώριο επιλογών. Η εύκολη λύση θα ήταν η χορήγηση υποπολυβόλων MP-5 των 9X19mm από τα αποθέματα της ΕΛ.ΑΣ. Η λύση αυτή αν και άμεσα υλοποιήσιμη, κρίνεται κατά την γνώμη μας ανεπαρκής, καθώς δεν προσφέρει την απαιτούμενη ισχύ πυρός ώστε να καθηλωθούν και να εγκλωβιστούν σε πρώτο χρόνο οι κακοποιοί οι οποίοι είναι συνήθως εξοπλισμένοι με ποικιλία οπλισμού, που αρχίζει από απλά περίστροφα ή ημιαυτόματα πιστόλια και φθάνει έως λειόκαννα τυφέκια, τυφέκια εφόδου AK-47 ακόμα και PDW Scorpion.
Μια άλλη προσιτή επιλογή θα ήταν η χορήγηση στα πληρώματα της ΔΙ.ΑΣ τυφεκίων εφόδου AK-47 των 7,62Χ39mm από τα κατασχεμένα όπλα που έχει στην διάθεση της η ΕΛ.ΑΣ. Αν υλοποιηθεί κάτι τέτοιο θα συνιστούσε θεαματική αναβάθμιση της ισχύος πυρός των ομάδων ΔΙ.ΑΣ που θα είχαν ό,τι ακριβώς χρειάζονται: ένα όπλο ικανό να ανταποδώσουν επί ίσοις όροις τα πυρά των εγκληματιών. Θα απαιτηθούν βέβαια κάποιες εργονομικές παρεμβάσεις επί των όπλων ώστε να έρθουν στο επίπεδο των σύγχρονων στάνταρτς. Καταρχήν το κοντάκιο του όπλου πρέπει να αντικατασταθεί από κάποιο πτυσσόμενο ή ακόμη καλύτερα αναδιπλούμενο ώστε να μεταφέρεται εύκολα στην μοτοσυκλέτα. Ύστερα, θα πρέπει να αποκτήσουν τα όπλα ράγες Picatinny που θα τα επιτρέψουν να φέρουν σύγχρονα σκοπευτικά βοηθήματα όπως σκοπευτικά RedDotAimpoint που θα επέτρεπαν στον χρήστη την ευκολότερη και ακριβέστερη εμπλοκή του στόχου. Κάθετη λαβή επί του χειροφυλακτήρα για καλύτερη σταθερότητα κατά την βολή και Compensator για έλεγχο της βολής και βελτίωση της ακρίβειας θα ήταν επιθυμητές προσθήκες. Το μεγάλο διαμέτρημα είναι απαραίτητο, τόσο για την άμεση εξουδετέρωση του στόχου (Incapacitation ) όσο και για την προσβολή στόχων επί αυτοκινήτων.
Αν κριθεί παρά ταύτα ότι το διαμέτρημα 7,62Χ39 είναι “too much” για χρήση εντός κατοικημένων περιοχών, εναλλακτική λύση αποτελούν όπλα στο διαμέτρημα 5.56mm. Φυσιολογική επιλογή υπό αυτές τις συνθήκες αποτελεί η γνωστή αραβίδα M-4A1 ή ακόμη καλύτερα η HK-416, αμφότερες σε διαμέτρημα 5.56mm με την δεύτερη να αποτελεί σαφώς προτιμότερη επιλογή καθώς διαθέτει πιο αξιόπιστο μηχανισμό λειτουργίας σε σχέση με την πρώτη. Τα όπλα θα φέρονται είτε στην πλάτη του οπίσθιου αναβάτη, είτε σε ειδικό οπλοβαστό στο πίσω μέρος της μοτοσυκλέτας.
Άλλη λύση, η επιλογή ενός τυφεκίου της κατηγορίας bullpup για ευκολία μεταφοράς και χρήσης. Προτείνεται ενδεικτικά το AUG των 5.56mm της Steyr στην πλέον πρόσφατη έκδοση –A3 η οποία φέρει μια ράγα MIL-STD-1913 στο πάνω μέρος του όπλου που του επιτρέπει την προσαρμογή σκοπευτικών βοηθημάτων. Επί την ευκαιρία σημειώνουμε πως πρέπει να αναθεωρηθεί ο αναχρονιστικός κανονισμός που απαγορεύει την χρήση σκοπευτικών βοηθημάτων στις μονάδες της αστυνομίας πλην της Ε.Κ.Α.Μ .Τα σκοπευτικά βοηθήματα αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα ενός όπλου στις μέρες μας, καθώς επιτρέπουν την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εμπλοκή του στόχου, γεγονός που συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση των «αδέσποτων» πυρών και συνακόλουθα την ασφάλεια των πολιτών.
Ως συμπληρωματικός οπλισμός πρέπει να φέρονται χειροβομβίδες “κρότου-λάμψης” για στιγμιαίο αποπροσανατολισμό των κακοποιών, κάτι που θα προσφέρει στους αστυνομικούς την δυνατότητα να κερδίσουν το “τακτικό πλεονέκτημα” κατά την διάρκεια μιας ένοπλης συμπλοκής. Επίσης η μεταφορά όπλων taser μπορεί να προσφέρει την δυνατότητα επίλυσης λεπτών τακτικών καταστάσεων, χωρίς την ανάγκη προσφυγής σε θανατηφόρα βία.
Επικοινωνίες
Όλα τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν να κεφαλοποιηθούν αναλόγως χωρίς την κατοχή εκ μέρους των Ομάδων ΔΙ.ΑΣ και της αστυνομίας γενικότερα ασφαλών και αξιόπιστων πληροφοριών. Σε παλιότερο περιστατικό ένοπλης συμπλοκής στην Καλλιθέα όπου ενεπλάκησαν αστυνομικοί της ΔΙ.ΑΣ, καταδείχθηκε η σχετική ανάγκη καθώς η τοπική Ομάδα ΔΙ.ΑΣ δεν στάθηκε δυνατόν να επικοινωνήσει έγκαιρα με το Κέντρο ώστε να αναφέρει το περιστατικό και να αιτηθεί ενισχύσεις. Το ψηφιακό σύστημα επικοινωνιών TETRA, μέρος του ευρύτερου συστήματος C4I που πλήρωσε ο ελληνικός λαός αδρά, έχει τεθεί εδώ καιρό εκτός λειτουργίας με αποτέλεσμα την σημερινή προβληματική κατάσταση στον νευραλγικό τομέα των επικοινωνιών. Το ελάχιστο που απαιτείται είναι η επαναφορά του συστήματος σε λειτουργία και η απρόσκοπτη υποστήριξη του. Επίσης, το υφιστάμενο αναλογικό δίκτυο επικοινωνιών της ΕΛ.ΑΣ χρήζει εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης ώστε να μπορεί να λειτουργεί συμπληρωματικά με το ψηφιακό και να το υποκαθιστά σε περίπτωση αχρήστευσης του τελευταίου.
Παρενθετικά αναφέρουμε πως στο εξαιρετικό βιβλίο του Μ.Ηλιάδη για την δράση των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, αναφέρεται πως κατά την διάρκεια της ελληνοτουρκικής κρίσης του Μαρτίου του ’87, το σύστημα επικοινωνιών της Άμεσης Δράσης κατέρρευσε ξαφνικά, προφανώς κατόπιν συντονισμένης παρεμβολής και υπονόμευσης-το από ποιους είναι εύκολο για κάποιον να το καταλάβει. Σήμερα, με τις εστίες ανομίας και τον αριθμό και τις δυνατότητες των δυνητικών απειλών να έχουν αυξηθεί δραματικά, είναι ευνόητο πως απαιτείται η εξασφάλιση των δικτύων επικοινωνιών των Σωμάτων Ασφαλείας από δυνατότητες παρεμβολής και υπονόμευσης. Εκτός από το ψηφιακό σύστημα(τρωτό σε επιθέσεις ηλεκτρονικού πολέμου/κυβερνοπολέμου) επιβάλλεται το χτίσιμο ενός “back-up”αναλογικού συστήματος επικοινωνιών που θα επιτρέπει στις αστυνομικές δυνάμεις να δρουν ανά την επικράτεια απρόσκοπτα. Η προμήθεια συστημάτων ασύρματης επικοινωνίας με δυνατότητες “αναπηδούσης συχνότητας”, “ευρέως φάσματος” και κρυπτασφάλειας κρίνεται εκ των ουκ άνευ. Μελλοντικά, όταν οι οικονομικές δυνατότητες της χώρας το επιτρέψουν, το ψηφιακό δίκτυο C4 Iοφείλει να εκσυγχρονιστεί σε τέτοιο επίπεδο που θα μετατρέπει κάθε αστυνομικό, μέρος ενός δικτυοκεντρικού “συστήματος συστημάτων”, ικανό τα μεταδίδει δεδομένα για την θέση του, την θέση των φίλιων δυνάμεων καθώς και των απειλών σε επιμέρους περιφερειακά και ένα κεντρικό Κέντρο Διοίκησης & Ελέγχου. Επειδή κάτι τέτοιο κρίνεται υπερβολικά φιλόδοξο για τα ελληνικά δεδομένα σταματάμε την αναφορά μας εδώ, χωρίς κάτι τέτοιο να σημαίνει πως απεμπολούμε την ιδέα.
Επίλογος
Σκοπός του άρθρου δεν ήταν παρά να «ταράξει τα νερά» και να καταδείξει τα προβλήματα που συσσωρεύονται στον ελληνικό μηχανισμό ασφαλείας. Δεν διεκδικούμε το αλάθητο, ούτε την πρωτοτυπία των προτάσεων μας. Πολύ φοβόμαστε πως οι επόμενοι μήνες θα ωθήσουν τον ελληνικό μηχανισμό ασφαλείας στα άκρα. Τα σημάδια είναι ήδη ορατά και η προετοιμασία για την αντιμετώπιση των απειλών που θα εμφανιστούν έχει αργοπορήσει χαρακτηριστικά. Ευχή μας, έστω και την ύστατη ώρα, να υπάρξει η αναγκαία εκείνη αφύπνιση που θα ωθήσει τα πράγματα στην σωστή κατεύθυνση.