Από τους αναγνώστες του παρόντος ιστότοπου δεν θα έχει διαφύγει της προσοχής τους η έμφαση που δίνουμε σε θέματα δημοσίας τάξης και ασφάλειας. Και αυτό διότι πέραν του καθημερινού αγώνα που δίνουν τα Σώματα Ασφαλείας όσον αφορά την προστασία του πολίτη από το έγκλημα, υπάρχουν και άλλοι παράμετροι της λειτουργείας τους, εξίσου σημαντικοί, αν και όχι τόσο τονισμένοι, που άπτονται της εθνικής άμυνας και ασφάλειας.
Ξαναλέμε πως για εμάς η περαιτέρω στρατιωτικοποίηση των σωμάτων ασφαλείας αποτελεί μονόδρομο καθώς τόσο οι παραδοσιακές απειλές, όσο και οι εκκολαπτόμενες, απαιτούν κάτι τέτοιο. Είναι λάθος η μηχανιστική μεταφορά προτύπων άσχετων χωρών, που δεν αντιμετωπίζουν ουσιώδεις απειλές κατά της εδαφικής τους ακεραιότητας, στα ελληνικά δεδομένα. Οι εποχές που έρχονται θα σημάνουν και το τέλος των ψευδαισθήσεων και μόνο οι κατάλληλα προετοιμασμένοι θα είναι σε θέση να επιβιώσουν.
Προ ετών είχαμε αναφερθεί στην ανάγκη δημιουργίας νέων αστυνομικών μονάδων, στα πλαίσια της αναδιοργάνωσης της ΕΛ.ΑΣ, με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων του σήμερα και του αύριο. Μερικές από αυτές ήταν και οι υπό δημιουργία Ομάδες Ειδικής Δράσης. Στο διάστημα που μεσολάβησε είχαμε την ευκαιρία να συγκεντρώσουμε πρόσθετες πληροφορίες τις οποίες και θα επιχειρήσουμε να μεταφέρουμε καταθέτοντας παράλληλα και τις δικές μας προτάσεις.
Καταρχήν, αναφερόμενοι στις ΟΕΔ έχουμε να πούμε πως η αρχική ιδέα ήταν ως σκοπός η επέμβαση και δράση σε ειδικές καταστάσεις, όπου οι «απλές» αστυνομικές δυνάμεις αδυνατούν να παρέμβουν και όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα ανταποκρίσεως από άκρως εξειδικευμένες μονάδες όπως η Ειδική Κατασταλτική Αντιτρομοκρατική Ομάδα (ΕΚΑΜ). Αποστολές τους θα ήταν η επίδοση ενταλμάτων σύλληψης σε επικίνδυνους κακοποιούς, η μεταγωγή επικίνδυνων κακοποιών και ευρύτερα καθήκοντα ειδικής φύσεως αποστολών. Πρακτικά καλύπτεται όλη η περιφέρεια, πλην των Γενικών ή Περιφερειακών Διευθύνσεων όπου σταθμεύουν ΕΚΑΜ. Είναι λοιπόν ένα είδος, ας μας επιτραπεί ο όρος, περιφερειακών “EKAM” και αποτελεί απόσταγμα της επιχειρησιακής εμπειρίας που απέκτησε σταδιακά η ΕΛ.ΑΣ τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωμα την καταδίωξη της συμμορίας Κόλα στα κακοτράχαλα βουνά της επαρχίας.
Η αρχική τους οργανωτική δομή προβλέπονταν να συνίσταται σε ομάδες 8-10 ανδρών εξοπλισμένων με υλικό που έχει ήδη στην κατοχή της η αστυνομία ή μπορεί να αποκτηθεί στα πλαίσια κάποιας εσωτερικής αναδιανομής υλικού από τις τάξεις των Ε.Δ, λόγω και της οικονομικής στενότητας της περιόδου. Αρχικά λοιπόν προβλέπονταν πως θα είναι εξοπλισμένες με υποπολυβόλα MP-5 και τυφέκια G-3. Αργότερα ο αριθμός τους θα αυξάνονταν σε τουλάχιστον 25-30 άνδρες ανά Ομάδα και ο οπλισμός τους θα εμπλουτίζονταν με αραβίδες Μ-4 (ή τα ανάλογα HK-416 και G-36K της H&K) και υποπολυβόλα UMP-45. Γενικά ανάλογες ομάδες πρέπει να διαθέτουν ποικιλία οπλισμού και εξοπλισμού, υιοθετώντας την λογική της “δεξαμενής”, ώστε να επιλέγεται το σωστό όπλο για την σωστή αποστολή. Στον εξοπλισμό θα έπρεπε να περιλαμβάνονται κράνη από kevlar, αλεξίσφαιρα γιλέκα-εξαρτύσεις με προσθαφαιρούμενες πλακες θωράκισης, αλεξίθραυσμα γυαλιά, σύγχρονοι τακτικοί ασύρματοι, σκοπευτικά βοηθήματα ( ολογραφικά, red dot ), τακτικοί φακοί κ.α
Ιδιαίτερη σημασία θα έπρεπε να δοθεί και στα μέσα μεταφοράς τους. Αν και σε πρώτο χρόνο θα εφοδιάζονταν λογικά με οχήματα SUV ήδη υπηρετούντα στην ΕΛ.ΑΣ, σε βάθος χρόνου, όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν, θα έπρεπε να αποκτηθούν οχήματα με κάποιον στοιχειώδη βαθμό θωράκισης και προστασίας . Εννοείται πως οχήματα φιλοσοφίας MRAP της κατηγορίας I θα ήταν ιδεατά για τις ανάγκες των ΟΕΔ, αλλά και της αστυνομίας γενικότερα. Και μόνο η αποτρεπτική εικόνα που εκπέμπει ένα όχημα της κατηγορίας MRAP συνηγορεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
Μεγάλη έμφαση έπρεπε να δοθεί και στο προσωπικό που θα στελέχωνε αυτές τις ομάδες. Και αυτό γιατί είναι γενικά παραδεκτό πως μόνο σωστά επιλεγμένο και καλά εκπαιδευμένο προσωπικό δύναται να φέρει εις πέρας απαιτητικές αποστολές. Είναι προτιμότερη η σύσταση μικρότερων ομάδων από σωστά επιλεγμένο προσωπικό, παρά η επιλογή ακατάλληλων ατόμων προκειμένου να συμπληρωθούν οι οροφές. Πέραν του επιθυμητού όρου το προς επιλογή προσωπικό να έχει υπηρετήσει κατά την διάρκεια της θητείας του στις Ειδικές Δυνάμεις ( που “δείχνει” προς την κατεύθυνση επιλογής προσωπικού από τις τάξεις των Ειδικών Φρουρών), μεγάλη σημασία παίζει η παρακολούθηση ειδικών σχολείων όπως αυτό της ΕΚΑΜ. Προφανώς τα κριτήρια επιλογής δεν μπορεί να είναι τόσο αυστηρά όπως στην περίπτωση της τελευταίας, πρέπει ωστόσο να καταβληθεί προσπάθεια για “ξεσκόνισμα” των υποψηφίων μέσω ενός σωστού προγράμματος επιλογής που θα ακολουθηθεί από την σωστή εκπαίδευση.
Η τελευταία πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε αντικείμενα CQB, ταχείας αντίδρασης, δράσης περιπόλων, εισόδου σε κτίρια, δράση σε ημιορεινό και ορεινό περιβάλλον , παροχής πρώτων βοηθειών μάχης και γενικά ό,τι απαιτείται προκειμένου να καταστεί ένα τμήμα αξιόμαχο. Δεν αρκεί βέβαια να αποκτάται μια ικανότητα αλλά πρέπει και να συντηρείται. Για αυτόν τον λόγο η εκπαίδευση πρέπει συνεχής και οι μετεκπαιδεύσεις τακτικές όπου θα γίνεται και επαναξιολόγηση του προσωπικού.
Στις παραπάνω γραμμές θίξαμε το περίγραμμα των προς ίδρυση ομάδων, προσπαθώντας να δώσουμε στο αναγνωστικό κοινό μια γενική εικόνα. Για την ιστορία είχε προβλεφθεί παράλληλα και η δημιουργία βαριά οπλισμένων Ομάδων Άμεσης Επέμβασης υπό τις Διευθύνσεις Αμέσου Δράσεως ανά την επικράτεια ώστε να ενισχυθεί η αποτρεπτική και επιχειρησιακή ικανότητα της Αστυνομίας. Τελικά η κυβερνητική αλλαγή του 2015 έθεσε τέρμα σε αυτές τις φιλόδοξες σκέψεις. Γνώμη μας είναι ωστόσο πως το θέμα πρέπει να ξανατεθεί υπό διαβούλευση καθώς οι απειλές σε σχέση με το τότε, όχι μόνο σε έχουν υποχωρήσει, αλλά αντιθέτως έχουν ενισχυθεί.