Η απειλή που συνιστά το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων της Τουρκίας αντιμετωπίζεται από την Ελλάδα με μία πολιτική στρουθοκαμηλισμού και παραπλάνησης του λαού τόσο από την στρατιωτική όσο και από την πολιτική ηγεσία της χώρας, αντί να κτίζεται ένα αντίπαλο πυραυλικό δέος που θα δράσει όχι απλώς αποτρεπτικά αλλά και θα δώσει το πλεονέκτημα σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο.
Γράφει ο Δημήτρης Π. Πατσουλές
Η πραγματικότητα της τουρκικής βαλλιστικής απειλής – από πληροφορίες ανοικτών πηγών – είναι ότι η Τουρκία διαθέτει σε υπηρεσία περισσότερους από 800 βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλου και μεσαίου βεληνεκούς. Συγκεκριμένα, διατίθενται πύραυλοι Bora με μέγιστη ακτίνα από 280 έως και 700 χλμ. και πύραυλοι Yildirim με ακτίνα που ξεκινά από τα 150 χλμ. και φτάνει έως και τα 900 με 2.500 χλμ., αναλόγως του μοντέλου Οι αποστάσεις αυτές δείχνουν ότι η Τουρκία μπορεί να χτυπήσει οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδος και να καταστρέψει πολιτικές και στρατιωτικές υποδομές χωρίς καν να χρειαστεί να στείλει την αεροπορία της.
Αυτή την “άσχημη αλήθεια” γίνεται αγωνιώδης προσπάθεια να κρύψει και να διαστρέψει το στρατιωτικό-πολιτικό κατεστημένο, χρησιμοποιώντας ως αιχμή δόρατος εν αποστρατεία στρατηγούς, ναυάρχους και πτεράρχους που εμφανίζονται ως “ειδικοί” και “αναλυτές” στα εξαρτώμενα Μέσα Μαζική Ενημέρωσης. Ωστόσο, τα επιχειρήματα των “ειδικών” δεν αντέχουν καν στην απλή λογική, ποσών δε μάλλον σε δεδομένα στοιχεία.
Βασικό επιχείρημα είναι ότι η ελληνική αντιβαλλιστική άμυνα είναι επαρκής και θα σταματήσει τους τουρκικούς πυραύλους με τους Patriot και τους S-300 που διαθέτουμε. Ελάχιστο “σκάψιμο” σε αυτό το επιχείρημα δείχνει πόση παραπλάνηση κρύβεται.
Ο αριθμός των Μοιρών Patriot και των διατιθέμενων βλημάτων είναι ανεπαρκής ώστε να επιτευχθεί πλήρης αναχαίτιση βαλλιστικών επιθέσεων, όπως ισχυρίζονται οι ιθύνοντες και οι αναλυτές. Ως γνωστόν, διαθέτουμε έξι συστοιχίες Patriot με 36 εκτοξευτές και 325 πυραύλους MIM-104D. Από τους 36 εκτοξευτές, οι έξι βρίσκονται στην Σαουδική Αραβία, ίσως και μια ποσότητα βλημάτων. Επομένως διαθέτουμε 30 εκτοξευτές, γεγονός που περιορίζει το εύρος κάλυψης εθνικού εναέριου χώρου και μειώνει την ικανότητα αντιμετώπισης μαζικών πυραυλικών επιθέσεων.
Ας υποθέσουμε ότι η Τουρκία, με την ποσότητα πυραύλων που διαθέτει (800+), μπορεί να εξαπολύσει 800 πυραυλικές επιθέσεις. Πόσους θα αναχαιτίσουμε; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση περιλαμβάνει πολλούς παράγοντες. Ο τύπος πυραύλων Patriot που διαθέτουμε δεν προορίζεται για να σταματά βαλλιστικούς πυραύλους αλλά αεροσκάφη. Λέγεται ότι το λογισμικό των συστημάτων των Patriot έχει αναβαθμιστεί σε επίπεδο PAC-III/CRI, ωστόσο δεν έχουν αγοραστεί τα ανάλογα βλήματα.
Η Ελλάδα διαθέτει το βλήμα MM-140D (PAC-II/GEM) το oποίο ενσωματώνει μικρές βελτιώσεις για αντιμετώπιση βαλλιστικών βλημάτων. Επομένως δεν μπορεί να έχουμε τα επίπεδα ευστοχίας που απαιτούνται κατά βαλλιστικών απειλών. Κανένα όπλο δεν έχει 100% ευστοχία, στην περίπτωση δε των Patriot το δόγμα μάχης κάνει λόγο για εκτόξευση 3-4 βλημάτων για να επιτευχθεί αυξημένη (όχι βέβαιη) πιθανότητα καταστροφής ενός βαλλιστικού πυραύλου. Αυτή η αναλογία Patriot/ βαλλιστικών πυραύλων αφορά τους πολύ σημαντικούς στόχους. Για στόχους μικρότερης αξίας προβλέπεται εκτόξευση 2 βλημάτων. Αν επιλέξουμε να εκτοξεύουμε Patriot με την ελάχιστη αναλογία, θα εκτοξεύουμε 2 βλήματα για κάθε επερχόμενο βαλλιστικό πύραυλο, που σημαίνει ότι το απόθεμα των 325 Patriot θα είναι αρκετό για καταρρίψουμε 162 βλήματα, με την προϋπόθεση της κατά 100% ευστοχίας, κάτι πρακτικά αδύνατο. Αλλά ας θεωρήσουμε βέβαιο ότι καταρρίπτουμε 162 πυραύλους. Τότε από το απόθεμα των 800 τουρκικών βαλλιστικών πυραύλων θα “περάσουν” 638! Αλλά ακόμα και αν, θεωρητικά, δεχτούμε ότι μπορεί να επιτύχουμε 100% ευστοχία για κάθε ένα βλήμα (ένας Patriot για έναν βαλλιστικό πύραυλο), είναι προφανές και βέβαιο ότι θα “περάσουν” περισσότεροι από 500 πύραυλοι.
Όποια από τις δύο υποθετικές περιπτώσεις διαλέξουμε, είναι φανερό ότι ένας τεράστιος αριθμός βαλλιστικών πυραύλων θα χτυπήσει στόχους σε όλη την Ελλάδα. Και ταυτόχρονα θα έχουμε καταναλώσει όλο το απόθεμα πυραύλων Patriot. Αυτό σημαίνει ότι τα 300 μαχητικά αεροσκάφη της Τουρκικής Αεροπορίας θα μπορούν πλέον να δράσουν εναντίον μας χωρίς την απειλή του πλέον σημαντικού κομματιού της ελληνικής αντιαεροπορικής άμυνας. Ο κωμικοτραγικός ισχυρισμός ότι οι Patriot μπορούν να σταματήσουν τους τουρκικούς βαλλιστικούς πυραύλους, σε βαθμό που αυτοί να μην αποτελούν κίνδυνο, γίνεται ακόμη πιο αστείος αν αναλογιστούμε ότι οι Τούρκοι θα φροντίσουν πρώτα να επιτεθούν στους Patriot πριν στείλουν τους βαλλιστικούς πυραύλους. Αυτό μπορεί να γίνει με οπλισμένα Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα (ΜΕΑ) Bayraktar και Acinci, που θα διεισδύσουν σε χαμηλό ύψος και θα εξαπολύσουν αντιαρματικούς/ εκρηκτικούς πυραύλους. Μπορεί να γίνει με φονικά αυτοκατευθυνόμενα drone μεγάλης ακτίνας, τα οποία θα επιτεθούν από μεγάλες αποστάσεις σε σμήνη. Μπορεί να γίνει με φονικά drone μικρής και μεσαίας ακτίνας (όπως το Alpagu) από πράκτορες που θα δρουν γύρω από τις τοποθεσίες των Patriot. Λογικά, ο εχθρός θα χρησιμοποιήσει ταυτόχρονα όλους αυτούς τους τρόπους επίθεσης. Ως εκ τούτου, είναι λίαν πιθανό να χάσουμε τελείως τους Patriot ή ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς, σε μία αιφνιδιαστική προπαρασκευαστική επίθεση λίγο πριν ξεκινήσει η κύρια αεροπορική και βαλλιστική επίθεση των Τούρκων.
Οι S-300, που οι αναλυτές βάζουν στην εξίσωση της αντιαεροπορικής άμυνας, είναι αμφίβολο αν υφίστανται. Δύο βολές πυραύλων έγιναν πριν μερικά έτη, και η τότε πολιτικο-στρατιωτική ηγεσία ενδιαφέρθηκε να εξετάσει σε ποια κατάσταση βρίσκονται τα σε μακριά αποθήκευση βλήματα. Έκτοτε όμως πέρασε αρκετός καιρός, οι Ρώσοι το 2014 έγιναν “εχθροί”, και το πιο λογικό είναι ότι η επιχειρησιακή ικανότητα των S-300 είναι αμφίβολη. Αλλά ακόμα και αν υποθέσουμε ότι οι S-300 είναι επιχειρησιακοί, και πάλι η συμμετοχή τους δεν επαρκεί για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική βαλλιστική απειλή σε επίπεδα που να την καθιστούν άνευ σημασίας, όπως ισχυρίζονται επίσημοι και αναλυτές στα ΜΜΕ.
Ένα άλλο σημείο που υπερτονίζουν οι αναλυτές είναι ότι οι τουρκικοί πύραυλοι δεν έχουν μεγάλη ακρίβεια. Αυτό είναι ένα αυθαίρετο συμπέρασμα, το οποίο καταρρίπτεται από την συνολική τεχνολογική προσπάθεια της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας αλλά και τις τεχνολογικές της συνεργασίες. Η Τουρκία έχει αναπτύξει δορυφόρους, UAV τα οποία από βάσεις στο τουρκικό έδαφος καθοδηγούνται με την βοήθεια δορυφόρων μέχρι την Αφρική, έξυπνα πυρομαχικά κάθε είδους, Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα (οπλισμένα και μη), φονικά drone, Μη Επανδρωμένα Θαλάσσια Οχήματα, αντιαεροπορικά βλήματα, συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου, μαχητικό 5ης Γενεάς, αεριωθούμενο UCAV κ.λπ. Είναι λοιπόν ευσεβής πόθος ότι οι Τούρκοι δεν μπορούν να φτιάξουν βαλλιστικό πύραυλο με ικανότητα πλήγματος μεγάλης ακρίβειας, και μάλιστα όταν συνεργάζονται στενότατα με το Πακιστάν που διαθέτει τεράστια γνώση και εμπειρία σε αυτόν τον τομέα. Ίσως οι βαλλιστικοί πύραυλοι των Τούρκων να μην μπορούν να χτυπήσουν ένα συγκεκριμένο κτίριο, αλλά σίγουρα μπορούν να στοχεύσουν άνετα μία μεγάλη εγκατάσταση ή ένα πλοίο στο λιμάνι.
Οι Τούρκοι δεν θα χρησιμοποιήσουν βαλλιστικούς πυραύλους μόνον για επιθέσεις σημείου. Θα τους χρησιμοποιήσουν για να καταστρέψουν πολιτικές και στρατιωτικές υποδομές και να προκαλέσουν τρόμο και χάος. Οι εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης είναι ένας απόλυτα εφικτός στόχος των τουρκικών βαλλιστικών πυραύλων, των οποίων τα πλήγματα θα αφήσουν το μεγαλύτερο μέρος της χώρας χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Οι αεροπορικές βάσεις επίσης θα υποστούν βαριές ζημιές και θα καταστούν σε μεγάλο βαθμό και για αρκετό χρονικό διάστημα μη λειτουργικές. Το ίδιο και ο ναύσταθμος, τα διάφορα στρατόπεδα, κέντρα διοίκησης, κέντρα τηλεπικοινωνιών κ.λπ. Οι Τούρκοι πραγματικά μπορούν να κάνουν στην Ελλάδα ό,τι έκανε το ΝΑΤΟ στην Σερβία το 1999 και ό,τι η Ρωσία κάνει τώρα στην Ουκρανία χωρίς να χρειάζονται πυραύλους ιδιαίτερα υψηλής ακρίβειας.
Τα τυφλά πλήγματα σε πόλεις και άμαχο πληθυσμό είναι απολύτως βέβαιο ότι θα γίνουν. Οι Τούρκοι δεν θα διστάσουν να πλήξουν πόλεις για να προκαλέσουν τρόμο στον πληθυσμό και χάος στην εσωτερική λειτουργία της χώρας, και κατ’ επέκταση πολιτική πίεση στην εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση.
Η “μειωμένη” ακρίβεια των τουρκικών πυραύλων, ακόμα και αν όντως υφίσταται, δεν θα διαρκέσει για πολύ ακόμα. Η Τουρκία έχει μακρόπνοα σχέδια ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων πλεύσης με υπερσύγχρονα συστήματα ναυτιλίας. Η δοκιμαστική εκτόξευση του Tayfun έγινε μέσα στα πλαίσια αυτού του σχεδίου. Η αντίδραση της κυβέρνησης (προς το ελληνικό κοινό) διά μέσω αναλυτών στα ΜΜΕ ήταν ότι ο πύραυλος θα αργήσει να καταστεί επιχειρησιακός ή ότι πρόκειται για fake news! Ακόμα και αν αυτά ισχύουν, οι αναλυτές φαίνεται να μην υπολογίζουν τους 800+ πυραύλους που ήδη υπάρχουν, ενώ φαίνεται να μην ανησυχούν για το προσεχές μέλλον. Όμως ο Tayfun είναι υπαρκτός και όχι αποκύημα της φαντασίας, όπως θέλουν κάποιοι απόστρατοι…
Γενικά, η αντίδραση της σημερινής κυβέρνησης αλλά και του ευρύτερου ελληνικού πολιτικού κόσμου απέναντι στην πυραυλική απειλή της Τουρκίας κινείται μεταξύ του στρουθοκαμηλισμού και του απατηλού εφησυχασμού του ελληνικού λαού. Η ορθή αντίδραση θα ήταν αφενός η απόκτηση πραγματικής αντιβαλλιστικής άμυνας και αφετέρου η δημιουργία αντίπαλου δέους, ήτοι ελληνικής βαλλιστικής ικανότητας. Ούτε το ένα ούτε το άλλο φαίνεται να επιδιώκονται. Μία Μοίρα Patriot παραμένει στην Σαουδική Αραβία μειώνοντας την αντιαεροπορική/ αντιβαλλιστική άμυνα της Ελλάδος, ενώ δεν υπάρχουν σκέψεις για αγορά επιπλέον συστημάτων. Η απόκτηση βαλλιστικών πυραύλων δεν είναι μέσα στις επιδιώξεις της παρούσας κυβέρνησης και του παρόντος ΓΕΕΘΑ, που πλέον αντιμετωπίζουν μία άμεση και ξεκάθαρη βαλλιστική απειλή. Η αλήθεια είναι ότι αυτό απαιτεί θαρραλέες κινήσεις. Οι ΗΠΑ δεν θα μας πουλήσουν ποτέ βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς και μεγάλης ακρίβειας, όπως δεν πούλησαν και στην Τουρκία. Γι’ αυτό και η Άγκυρα κατέφυγε σε εγχώρια ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων με την βοήθεια κινεζικής και πακιστανικής τεχνολογίας. Εμείς τόσα χρόνια δεν κάναμε τίποτα, αν και βλέπαμε να υψώνεται η βαλλιστική απειλή στην άλλη πλευρά του Αιγαίου. Η αδιαφορία των ελληνικών κυβερνήσεων μέχρι και σήμερα είναι εγκληματική. Υπήρξε άραγε προειδοποίηση από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και από τις υπηρεσίες πληροφοριών των Ενόπλων Δυνάμεων; Λογικά ναι, θα έπρεπε να υπήρξε.
Το θέμα όμως είναι τώρα τι κάνουμε; Και σίγουρα η επιλογή του στρουθοκαμηλισμού και της επικοινωνιακής παραπλάνησης δεν είναι η λύση. Θα μπορούσαμε να καταφύγουμε στην Ινδία (εφόσον η Ρωσία είναι πλέον “εχθρός”) για να αποκτήσουμε άμεσα έναν αριθμό βαλλιστικών βλημάτων και να ξεκινήσουμε ένα εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης και κατασκευής. Και είναι απορίας άξιο γιατί δεν το κάναμε τόσα χρόνια, ενώ η τουρκική απειλή κτιζόταν όλο και περισσότερο. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση και ανεξάρτητη εθνική πολιτική. Μία “βαλλιστική” Ελλάδα θα δυσαρεστούσε τόσο τις ΗΠΑ όσο και το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ, συγκεκριμένα, φροντίζουν ώστε τα όπλα που μας επιτρέπουν και αγοράζουμε από αυτές να είναι κατώτερης τεχνολογίας και μικρής ακτίνας δράσης. Η Ελλάδα πρέπει πάντοτε να είναι μία τοπική δύναμη περιορισμένης εμβέλειας – με ένοπλες δυνάμεις “αυτοάμυνας” – και όχι στρατηγικής σημασίας στα Βαλκάνια και την Μεσόγειο.
Θα ήταν ένα χρήσιμο “πείραμα” να ζητούσαμε από τις ΗΠΑ την πώληση πυραύλων ATACMS Μ39Α1 με μέγιστο βεληνεκές 300 χλμ. Ο ΕΣ διαθέτει το βλήμα Μ39 με μέγιστο βεληνεκές 165 χλμ. Μάλλον η απάντηση θα ήταν διπλωματικά αρνητική, ώστε να μην θιγεί η Τουρκία, στα πλαίσια της αιώνιας αμυντικής πολιτικής των ίσων αποστάσεων των ΗΠΑ. Ένα ακόμα πιο χρήσιμο πείραμα θα ήταν η απόφαση της Ελλάδος να αναπτυχθούν εκτοξευτές Μ-270 MLRS με βλήματα ATACMS στα μεθοριακά νησιά του Αιγαίου. Η Τουρκία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ανακήρυσσε μία τέτοια κίνηση ως “αιτία πολέμου”. Από την άλλη πλευρά θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε ποια θα ήταν η στάση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Όπως και να έχει, η βαλλιστική απειλή της Τουρκίας, η απόκτηση των S-400 και οι απροκάλυπτες απειλές της Άγκυρας για επίθεση στα νησιά, θα έπρεπε να έχουν οδηγήσει εδώ και πολύ καιρό την Αθήνα στο να αναπτύξει Μ-270 MLRS/ ATACMS στα νησιά του Αιγαίου. Δεν χρειάζεται να γίνει επίσημα. Το όχημα εκτόξευσης μπορεί να τοποθετηθεί σε τράκτορα και να μεταμφιεστεί ως φορτίο νταλίκας, ανάμεσα στις εκατοντάδες νταλίκες που κινούνται καθημερινά με πλοία στα νησιά. Το σύστημα θα μπορούσε να κρυφτεί στο νησί και να είναι έτοιμο να αναλάβει δράση σε περίπτωση πολέμου. Ακόμα και με βεληνεκές 165 χλμ., τα ATACMS από τα ακριτικά νησιά θα μείωναν σημαντικά την ακτίνα δράσης των S-400 και των βαλλιστικών πυραύλων της Τουρκίας, εφόσον μετά τα πρώτα πλήγματα οι Τούρκοι θα αναγκάζονταν να αποσύρουν τους πυραύλους βαθύτερα στην ενδοχώρα. Ένα άλλο όπλο που θεωρείται “αντίδοτο” των βαλλιστικών πυραύλων είναι οι πύραυλοι πλεύσης SCALP της ΠΑ. Με μέγιστη ακτίνα 250 χλμ. είναι όντως ένα καλό σύστημα προσβολής, αλλά απαιτεί συμμετοχή των πολύτιμων Rafale (και των Mirage-2000/5, αν εξακολουθήσουν να υπάρχουν στην Αεροπορία) και μεγάλο ύψος άφεσης, που σημαίνει έκθεση σε κινδύνους του αεροσκάφους (κυρίως από τους S-400). Ουσιαστικά, το SCALP είναι το μοναδικό “ενεργητικό” αντίμετρο της Ελλάδος κατά των βαλλιστικών πυραύλων. Όμως, αυτό οδηγεί στην σημαντική μείωση της ικανότητας κρούσης της ΠΑ εναντίον των καθιερωμένων τακτικών και επιχειρησιακών στόχων, καθώς και στον εγκλωβισμό των Rafale στην αποστολή της κρούσης παρά σε αυτή της αεροπορικής υπεροχής.
Τελικά, η καλύτερη λύση στο πρόβλημα της τουρκικής βαλλιστικής απειλής είναι η δημιουργία αντίπαλου δέους, παράλληλα με ενίσχυση της αντιβαλλιστικής άμυνας και της ικανότητας ενεργητικής καταστροφής των τουρκικών πυραύλων στο έδαφος. Θα πρέπει να γυρίσει πίσω η Μοίρα Patriot και να καλύψει κενά. Θα πρέπει να απευθυνθούμε στην Ινδία για άμεση αγορά βαλλιστικών πυραύλων και να ξεκινήσουμε ένα σοβαρό βαλλιστικό πρόγραμμα. Θα πρέπει να αγοράσουμε και εν συνεχεία να αναπτύξουμε εγχώρια φονικά drone μεγάλης ακτίνας (όπως τα ιρανικά Sahed-136), ώστε να μπορούμε να καταστρέφουμε τους τουρκικούς βαλλιστικούς πυραύλους στα σημεία εκτόξευσης. Αυτό για να επιτευχθεί χρειάζεται και η ανάπτυξη ενός πλέγματος στρατηγικών αισθητήρων ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance) ώστε οι εκτοξευτές του εχθρού να ανακαλύπτονται και να εντοπίζονται με ακρίβεια, ώστε να επακολουθήσει η επίθεση. Τέλος, θα πρέπει να προετοιμάσουμε ψυχολογικά και οργανωτικά τον πληθυσμό για πυραυλικά πλήγματα. Συμπερασματικά, η ικανότητα μείωσης της βαλλιστικής απειλής με παθητικά και ενεργητικά μέσα αμύνης και η ικανότητα καταστροφής των υποδομών της Τουρκίας με βαλλιστικούς πυραύλους είναι ο καλύτερος τρόπος αποτροπής. Η οποιαδήποτε τουρκική ηγεσία θα πρέπει να ξέρει πως αν χρησιμοποιήσει βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον της Ελλάδος, θα υποστεί ανάλογη καταστροφή υποδομών. Πρόκειται για μία ισορροπία τρόμου σαν αυτή των πυρηνικών όπλων στον Ψυχρό Πόλεμο, η οποία θα στερήσει από την Τουρκία ένα πολύ σημαντικό και επικίνδυνο στρατηγικό πλεονέκτημα.