Αποκλειστική συνέντευξη του προέδρου του ΕΦΕΤ, Αντώνη Ζαμπέλα για την εκστρατεία «Safe2Eat» που στόχο έχει την προστασία των καταναλωτών από λάθος επιλογές.
Σε αποκλειστική του συνέντευξη στο Cibum, ο πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) Αντώνης Ζαμπέλας, αναλύει της κοινή δράση του ΕΦΕΤ και την EFSA «Safe2Eat» που έχει στόχο την ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην επιστήμη πίσω από την ασφάλεια των τροφίμων. Επιπλέον η εκστρατεία παρέχει στο καταναλωτικό κοινό τα κατάλληλα “εργαλεία” ώστε να κάνει συνειδητές επιλογές και να παίρνει τις καλύτερες, σύμφωνα με τα δικά του, μοναδικά χαρακτηριστικά, αποφάσεις για την επιλογή τροφίμων.
C: Πείτε μας μερικά λόγια για την ενημερωτική εκστρατεία που τρέχετε.
H επικοινωνιακή εκστρατεία «Safe2Eat» πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (European Food Safety Authority, EFSA) και τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) για 3η συνεχόμενη χρονιά. Είναι η 4η χρονιά που πραγματοποιείται αυτή η εκστρατεία της EFSA σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε συνεργασία με τους εθνικούς φορείς των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς τα προηγούμενα χρόνια ήταν γνωστή με την ονομασία EUChooseSafeFood.
Στόχος της εκστρατείας είναι η ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην επιστήμη πίσω από την ασφάλεια των τροφίμων και η σωστή ενημέρωση ώστε να κάνουν συνειδητές επιλογές τροφίμων βάσει των προσωπικών τους κριτηρίων.
Η συνεργασία αυτή είναι πολύ σημαντική, γιατί ενώ μιλάμε για μια εκστρατεία που τρέχει ταυτόχρονα πανευρωπαϊκά, κάθε χώρα, μέσω του φορέα που την υλοποιεί, έχει τη δυνατότητα και την ευελιξία να αποφασίζει για τις δράσεις επιλογής της και να προσαρμόσει το επικοινωνιακό υλικό της, ανάλογα με τα κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα της, αλλά και την κουλτούρα της και πάντα σύμφωνα με τις ανάγκες του πληθυσμού της.
C: Τι διαφορετικό έχει αυτή η ενημερωτική εκστρατεία από άλλες χρονιές;
Κάθε χρονιά οι δράσεις της εκστρατείας αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τα αποτελέσματα και τα ευρήματα που προκύπτουν και τα οποία αξιολογούνται από το προηγούμενο έτος. Ειδικά, για φέτος, έχουν ενταχθεί νέες θεματικές ενότητες για να καλύψουν τις ανάγκες ενημέρωσης του καταναλωτικού κοινού. Χαρακτηριστικά, θα ήθελα να αναφέρω τους ισχυρισμούς υγείας και διατροφής στις ετικέτες των προϊόντων, που μάλιστα τούς έχει επιλέξει σαν θεματική ενότητα και η χώρα μας. Ακόμη, ενώ η εκστρατεία απευθύνεται σε όλους τους καταναλωτές ανεξαιρέτως, δίνεται με διακριτικό τρόπο, μια ιδιαίτερη έμφαση σε ορισμένες ηλιακές ομάδες με συγκεκριμένα δημογραφικά χαρακτηριστικά, στους οποίους η εκστρατεία στοχεύει να απευθυνθεί.
C: Σε ποιο κοινό απευθύνεται, δηλαδή, η εκστρατεία;
Η εκστρατεία απευθύνεται σε όλους, ανεξαιρέτως, τους καταναλωτές που κατοικούν στην Ελλάδα. Κυρίως απευθύνεται σε άτομα ηλικίας (45-55 χρονών) που είναι υπεύθυνα και για τις επιλογές τροφίμων ή για την παρασκευή γευμάτων που προορίζονται και για άλλα άτομα (π.χ. γονείς, φροντιστές ηλικιωμένων). Επίσης, απευθύνεται σε άτομα ηλικίας 25-44 χρονών, που είναι ήδη ευαισθητοποιημένα σε θέματα διατροφής και ενημερώνονται τακτικά για θέματα ασφάλειας τροφίμων. Τέλος, η εκστρατεία απευθύνεται σε νέους ανθρώπους ηλικίας 18-24 χρονών, που πιθανότατα καλούνται για πρώτη φορά στη ζωή τους να είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για τις επιλογές των τροφίμων τους και τη διαμόρφωση των διατροφικών και αγοραστικών τους συνηθειών.
C: Τι κερδίζει ο Έλληνας καταναλωτής από αυτή την καμπάνια;
Η εκστρατεία αυτή, όπως και κάθε τέτοια ενημερωτική εκστρατεία, είναι μια αφορμή καλύτερης γνωριμίας του ΕΦΕΤ και της EFSA με το κοινό. Θέλουμε να βοηθήσουμε το καταναλωτικό κοινό της χώρας μας να κάνει συνειδητές επιλογές, να παίρνει τις καλύτερες, σύμφωνα με τα δικά του, μοναδικά χαρακτηριστικά, αποφάσεις για την επιλογή τροφίμων, παρέχοντάς του τα απαραίτητα εργαλεία. Κι είναι σημαντικό να αποκτήσει αυτά τα θεωρητικά εργαλεία από τους αρμόδιους φορείς κι όχι από αμφιλεγόμενες πηγές ενημέρωσης. Από την πλευρά μας, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ασφάλεια των προϊόντων έχοντας ως δεδομένο ότι το ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας τροφίμων, είναι ένα από τα καλύτερα παγκοσμίως. Δεν μπορούμε, όμως, να παραβλέπουμε τις διαφορετικές ανάγκες, τις διαφορετικές προτιμήσεις αλλά και τα κριτήρια του κάθε ατόμου. Άλλα κριτήρια αγοράς έχει ένα άτομο με αλλεργία π.χ. στα θαλασσινά κι άλλα ένας ηλικιωμένος με υπέρταση, άλλα ένα άτομο που αγαπά να τρέφεται με τοπικά προϊόντα κι άλλα ένας φοιτητής που θέλει να ετοιμάσει ένα γρήγορο κι οικονομικό γεύμα πριν το μάθημά του. Δεν υπάρχει ένα μοναδικό καλό και ασφαλές τρόφιμο, υπάρχει αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες του καθενός από εμάς, και οι συνθήκες αποθήκευσης και προετοιμασίας για κάθε ένα από αυτά τα τρόφιμα ενδέχεται να είναι διαφορετικές.
C: Με ποιες θεματικές ενότητες ασχολείστε; Γιατί;
Για τους λόγους που αναλύσαμε πιο πάνω, δηλαδή την παροχή των απαραίτητων εργαλείων στους καταναλωτές για συνειδητές επιλογές, αλλά και από τις συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε μέσω διαφόρων διαύλων επικοινωνίας (π.χ. ηλεκτρονικών μηνυμάτων, τηλεφωνημάτων ή συμμετοχή σε εκθέσεις, ημερίδες κ.ά.) αποφασίσαμε να εστιάσουμε φέτος στις ετικέτες των προϊόντων, τόσο με τις ενδείξεις που αναγράφουν (π.χ. ημερομηνίες) όσο και με τους ισχυρισμούς υγείας και διατροφής που αναφέραμε και πιο πριν. Ακόμη, επιλέξαμε την θεματική ενότητα των πρόσθετων που υπάρχουν στα τρόφιμα, σε μια προσπάθεια εξοικείωσης των καταναλωτών με τα λεγόμενα «Ε» που βλέπουν συχνά και τους κάνουν να αναρωτιούνται.
C: Πώς επιλέγετε τις δράσεις σας; Πώς εξασφαλίζετε ότι θα έχουν πρόσβαση από μεγάλο μέρος του κοινού;
Προσπαθούμε να επιλέξουμε ένα σύνολο δράσεων που να συνδυάζει τη δυνατότητα απήχησης σε μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού και ταυτόχρονα αυτό να γίνεται με τρόπο κατανοητό, απλό, ακόμη και με ένα τόνο χαρούμενο. Επειδή, όμως, το κοινό μας είναι και πολύ διαφορετικό και διασκορπισμένο, επιλέξαμε τόσο ζωντανές δράσεις σε φυσικούς χώρους με μεγάλη κίνηση και επισκεψιμότητα, όσο και δράσεις ηλεκτρονικές, στα κοινωνικά δίκτυα, όπως συνεργασίες με γνωστούς επιστήμονες, πρόσωπα επιρροής (influencers), podcasts, άρθρα και συνεντεύξεις σε ηλεκτρονικά έντυπα, όπως το δικό σας.
C: Τι δράσεις περιλαμβάνει αυτή η καμπάνια και τι να περιμένουμε τι επόμενο διάστημα;
Πρώτα απ’ όλα, από 13 μέχρι 26 Σεπτεμβρίου, η καμπάνια μας πήγε στο Μετρό της Αθήνας. Κατεβαίνοντας προς τις αποβάθρες κεντρικών σταθμών όπως το Σύνταγμα, το Δημοτικό Θέατρο, την Ομόνοια, το Πανεπιστήμιο, τον Ευαγγελισμό, οι επιβάτες είδαν αυτοκόλλητα poster με πληροφορίες για καθεμιά από τις τρεις θεματικές ενότητες της καμπάνιας μας που αναφέραμε πριν και είχαν τη δυνατότητα σκανάροντας με το κινητό τους το QR code της αφίσας να μεταφερθούν στην ιστοσελίδα της εκστρατείας για περισσότερες πληροφορίες αλλά και να πλοηγηθούν γενικότερα σε όλες τις θεματικές ενότητες της εκστρατείας.
Το ίδιο περίπου διάστημα, από μέσα Σεπτεμβρίου περίπου μέχρι και το τέλος της εκστρατείας, το ίδιο ενημερωτικό υλικό σε μορφή poster θα είναι αναρτημένο σε εμφανή σημεία σε χώρους 3 αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Με τη συνεργασία αυτή, ακριβώς, επιδιώξαμε να έρθουμε σε επαφή με τον καταναλωτή, στα φυσικά σημεία που κάνουν τις επιλογές τους για την αγορά τροφίμων.
To Σαββατοκύριακο στις 21-22 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο του διημέρου «πράσινων» (περιβαλλοντικών) δράσεων με τον τίτλο Green Weekend, συμμετείχαμε στη δράση Open Agora: Περιβάλλον, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Εκεί είχαμε παρουσία σε περίπτερο και ενημερώναμε το κοινό αναλυτικά για την καμπάνια Safe2Eat, για τις θεματικές που καλύπτει, μοιράσαμε ενημερωτικό υλικό και δώρα αλλά και λύσαμε απορίες. Μάλιστα, την Κυριακή, μέσα στο δίωρο 12:00 έως 14:00, διοργανώσαμε μια δράση για τις ετικέτες των τροφίμων, που πιστεύουμε πως οι επισκέπτες του περιπτέρου μας βρήκαν εξαιρετικά χρήσιμη, κι είναι κάτι που κι εσείς πολύ συχνά αναπτύσσετε ως θεματολογία στον ιστότοπό σας. Μάθαμε δηλαδή, «παρέα με τον ΕΦΕΤ» να αποκρυπτογραφούμε τις ετικέτες των τροφίμων και τις ενδείξεις που αυτές περιέχουν. Σκοπός της δράσης ήταν η ενημέρωση για το πώς να διαβάζουμε μια ετικέτα ενός συσκευασμένου τρόφιμου, να γνωρίσουμε τις βασικές πληροφορίες μας ετικέτας τρόφιμου βάσει της νομοθεσίας, δηλαδή ποιες πληροφορίες αναγράφονται υποχρεωτικά στις συσκευασίες, πως γίνεται η αναφορά των προσθέτων με το σύμβολο «Ε», τι είναι οι ισχυρισμοί υγείας και που μπορεί κάποιος να βρει πληροφορίες για όλα αυτά.
Να αναφέρω ότι συνεργαστήκαμε και με influencers, ώστε να δοθούν με κατανοητό τρόπο, απαραίτητες πληροφορίες στους καταναλωτές, και ετοιμάστηκαν βίντεο τα οποία είναι διαθέσιμα στους λογαριασμούς των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις ετικέτες στα τρόφιμα και τους ισχυρισμούς υγείας και διατροφής με τον κύριο Φουντούλη, κωμικό και food editor και την κυρία Κολοβέρου, διατροφολόγο, όπως και με τον κύριο Δημητρούλη, διατροφολόγο. Επίσης, συμμετείχαμε στο podcast στους «The Food Processors» με τον κύριο Γκιώνη και την κυρία Λειβαδίτη,τεχνολόγους τροφίμων, όπου μιλήσαμε για την καμπάνια και γενικότερα την ασφάλεια των τροφίμων και την εκπαίδευση των καταναλωτών.
Για το τέλος της εκστρατείας, προετοιμάζουμε την προβολή, μέσω του λογαριασμού του ηθοποιού κυρίου Αγγέλου, κάτι πολύ ιδιαίτερου για τη διαφορά των ημερομηνιών στις ετικέτες τροφίμων.
Από καρδιάς ελπίζουμε ως κεντρική αρμόδια αρχή της χώρας να προσφέραμε όσο το δυνατό καλύτερη ενημέρωση στους συμπολίτες μας μέσω της εκστρατείας «Safe2EatEU» και να τους πλησιάσαμε με τον πιο προσιτό σ’ αυτούς τρόπο για να τους προσφέρουμε πολύτιμη ενημέρωση κυρίως για την υγεία τους και την αποφυγή της σπατάλης τροφίμων, κάτι που αφορά και τα οικονομικά τους συμφέροντα. Θα ήθελα να τονίσω ότι η συμμετοχή μας σε ευρωπαϊκές δράσεις ενημέρωσης του καταναλωτικού κοινού είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με την στρατηγική του Φορέα και ενισχύει τη συνεχή προσπάθεια μας, μέσα από τους δικούς μας διαύλους επικοινωνίας και ενημέρωσης του κοινού, για αντικειμενική και αξιόπιστη ενημέρωση των συμπολιτών μας σε θέματα ασφάλειας τροφίμων και διατροφής.
