Ηλιακό φως και πλαστικό: Ο επικίνδυνος συνδυασμός για την ασφάλεια του εμφιαλωμένου νερού.
Το εμφιαλωμένο νερό, διαθέσιμο σε διαφορετικούς τύπους, όπως καθαρό νερό, φυσικό μεταλλικό νερό και νερό πηγής, συσκευασμένο είτε σε γυάλινα είτε σε πλαστικά δοχεία, έχει αποκτήσει ευρεία δημοτικότητα ως πηγή πόσιμου νερού. Η παγκόσμια αγορά εμφιαλωμένου νερού γνωρίζει ταχεία ανάπτυξη, με περίπου 600 εκατομμύρια νοικοκυριά να καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό το 2022. Επιπλέον, η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού αυξάνεται με ρυθμό 5% ετησίως και προβλέπεται να φτάσει σε όγκο περίπου 515 δισεκατομμύρια λίτρα έως 2027.
Με την πάροδο του χρόνου, οι καταναλωτές έχουν φτάσει να πιστεύουν ότι το εμφιαλωμένο νερό είναι μια ασφαλέστερη εναλλακτική λύση με λιγότερους ρύπους σε σύγκριση με το νερό της βρύσης. Αυτή η αντίληψη έχει συχνά τις ρίζες της στη συμμόρφωση της παραγωγής εμφιαλωμένου νερού σε αυστηρά πρότυπα, γεγονός που την καθιστά ευρέως πιο υγιεινό από το νερό της βρύσης.
Ωστόσο, τα πλαστικά δοχεία εμφιαλωμένου νερού μπορούν επίσης να αποτελέσουν πιθανή πηγή μόλυνσης. Η επικρατούσα συναίνεση είναι ότι το εμφιαλωμένο νερό σε πλαστικά δοχεία PET είναι γενικά ασφαλές αν και οι μέχρι τώρα έρευνες δεν έχουν ασχοληθεί με την απελευθέρωση πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs) από πλαστικά δοχεία και τους κινδύνους τους για την ανθρώπινη υγεία, από την έκθεσή τους στην ακτινοβολία UV-A και την ηλιακή ακτινοβολία. Να σημειωθεί ότι η παρατεταμένη έκθεση σε επικίνδυνες πτητικές οργανικές ενώσεις μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, ιδιαίτερα εκείνα που σχετίζονται με καρβονυλικές ενώσεις και αρωματικές ενώσεις, οι οποίες ασκούν την πιο έντονη επίδραση τόσο στο περιβάλλον όσο και στην ανθρώπινη υγεία. Συγκεκριμένα, η επίμονη έκθεση στην ακετόνη μπορεί να επηρεάσει το νευρικό σύστημα, η φορμαλδεΰδη έχει συνδεθεί με καρκίνο του ρινοφαρυγγικού και η υπερβολική έκθεση στο βενζόλιο μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Κατά συνέπεια, είναι επιτακτική η διεξαγωγή διαλογής και προγνωστικών αξιολογήσεων για τον εντοπισμό υψηλά τοξικών πτητικών οργανικών ενώσεων.
Μια νέα έρευνα (DOI: 10.1016/j.eehl.2024.01.005) από το Guangdong Key Laboratory of Environmental Pollution and Health, στο Πανεπιστήμιο Jinan, που δημοσιεύτηκε στο Eco-Environment & Health , παρέχει νέες πληροφορίες για το πώς το ηλιακό φως μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια του εμφιαλωμένου νερού.
Η έρευνα ανέλυσε τις πτητικές οργανικές ενώσεις που απελευθερώνονται από έξι τύπους πλαστικών μπουκαλιών νερού από διαφορετικές ηπείρους (Κίνα, Ασία, Αμερική, Ευρώπη και Ωκεανία) που υποβάλλονται σε UV-A και ηλιακό φως.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όλα τα δοκιμασμένα μπουκάλια εξέπεμπαν ένα σύνθετο μείγμα αλκανίων, αλκενίων, αλκοολών, αλδεΰδων και οξέων, με σημαντικές διακυμάνσεις στη σύνθεση και τη συγκέντρωση VOC μεταξύ των φιαλών. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν εξαιρετικά τοξικές VOC, συμπεριλαμβανομένων καρκινογόνων όπως το n-δεκαεξάνιο, υπογραμμίζοντας σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Τα σενάρια παρατεταμένης έκθεσης έδειξαν αυξημένη συγκέντρωση πτητικών οργανικών ενώσεων, υποδεικνύοντας έναν αυξανόμενο σωρευτικό κίνδυνο.
Ο Δρ Huase Ou, ο επικεφαλής ερευνητής, παρατήρησε: “Τα ευρήματά μας παρέχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι τα πλαστικά μπουκάλια, όταν εκτίθενται στο ηλιακό φως, μπορούν να απελευθερώσουν τοξικές ενώσεις που ενέχουν κινδύνους για την υγεία. Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν αυτούς τους κινδύνους, ειδικά σε περιβάλλοντα όπου το εμφιαλωμένο νερό εκτίθεται στο ηλιακό φως για παρατεταμένες περιόδους».
Κυρίως, η έρευνα αποκάλυψε ότι ο τύπος της μήτρας νερού είχε αισθητή επίδραση στη δημιουργία πτητικών οργανικών ενώσεων. Βρέθηκε ότι το μεταλλικό νερό ενισχύει τις αποδόσεις VOC, ενώ το ανθρακικό νερό επέδειξε ανασταλτική δράση. Παρά τις δηλώσεις των ερευνητών που δεν αμφισβητούνται, η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως λαμβάνοντας υπόψη το μέσο βάρος ενός δοχείου (περίπου 20 g), η ποσότητα πτητικών οργανικών ενώσεων που εξατμιζόταν από ένα μόνο δοχείο ήταν μόνο μερικά νανογραμμάρια. Κατά συνέπεια, ακόμη και μετά από μακροχρόνια έκθεση, το άνοιγμα και η κατανάλωση νερού από ένα εμφιαλωμένο δοχείο ενέχει ελάχιστους κινδύνους για την υγεία του ανθρώπου.