Μέσα σε ένα χρόνο έχουν ανακληθεί περισσότερες από 2.600.000 φριτέζες αέρα λόγω πυρκαγιάς και εγκαυμάτων.
Οι φριτέζες έχουν γίνει πρόσφατα μια δημοφιλής συσκευή κουζίνας, ειδικά για καταναλωτές που προσέχουν την υγεία τους και θέλουν να μαγειρεύουν φαγητό με γεύση «τηγανητό», αλλά χωρίς τις θερμίδες από το τηγάνισμα σε λάδι. Κάθε σύγχρονη κουζίνα που… “σέβεται τον εαυτό της” διαθέτει μία φριτέζα αέρα. Αυτή η νέα τάση έχει οδηγήσει και στη κατασκευή δεκάδων μοντέλων από διάφορες εταιρείες με το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς air fryer να αποτιμάται το 2022 σε 708,53 δισεκατομμύρια δολάρια και από 759,54 δις το 2023 αναμένεται να φτάσει τα 1324,68 δις μέχρι το 2031 σύμφωνα με την έρευνα αγοράς στη skyquest.
Ωστόσο, οι ηλεκτρικές δυσλειτουργίες και η κακή καλωδίωση μπορεί να θέτουν κινδύνους για την ασφάλεια και μάλιστα εκατομμύρια φριτέζες αέρα έχουν ανακληθεί μέσα σε μόλις ένα χρόνο, αφού εκατοντάδες άνθρωποι ανέφεραν τραυματισμούς από εγκαύματα, πυρκαγιές φριτέζας, υπερθέρμανση, λιώσιμο και άλλες επικίνδυνες δυσλειτουργίες.
Από τον Μάρτιο του 2023 έως και τον Μάρτιο 2024 έχουν ανακληθεί συνολικά πάνω από 2,6 εκατομμύρια φριτέζες αέρα. Η τελευταία ανάκληση στα μέσα στου περασμένου Μαρτίου αφορούσε την φριτέζα Insignia και ανακλήθηκαν 287.300 συσκευές μετά από εκατοντάδες αναφορές για υπερθέρμανση/τήξη ή θραύση γυαλιού για φωτιά και για εγκαύματα. Τον Απρίλο του 2022 η ίδια εταιρεία είχε ανακαλέσει 772.000 φριτέζες αέρα Insignia, μετά από καταγγελίες για μικρές υλικές ζημιές και δύο αναφορές για τραυματισμούς, συμπεριλαμβανομένου ενός τραυματισμού στο πόδι ενός παιδιού. Τον Ιανουάριο του 2024 η εταιρεία Newair ανακάλεσε 11.750 φριτέζες αέρα Magic Chef Air Fryers.
Ένα μήνα νωρίτερα τον Δεκέμβριο του 2023 ανακλήθηκαν 319.000 φριτέζες αέρα PowerXL μετά από αναφορές ότι έσπασαν και προκάλεσαν εγκαύματα, και τον Μάρτιο του 2023 η εταιρεία Cosori ανακάλεσε από την αγορά περίπου 2 εκατομμύρια φριτέζες αέρα καθώς δέχθηκε περισσότερες από 200 καταγγελίες περιστατικών από καταναλωτές που ανέφεραν πως οι φριτέζες τους έπιασαν φωτιά, κάηκαν ή έλιωσαν εξαρτήματά τους, ενώ 10 καταναλωτές έκαναν λόγο για εγκαύματα. Επίσης μία ανάκληση 6.400 τεμαχίων Secura, έγινε γιατί «οι φριτέζες έπιασαν φωτιά, κάηκαν και κάπνιζαν». Είναι δε ενδεικτικό το γεγονός ότι αν και πρόκειται για επώνυμες και γνωστές μάρκες η πλειονότητα παρασκευάζεται στην Κίνα. ‘Aλλωστε και τα περισσότερα έσοδα από air fryer παράγονται στην Κίνα (1.635 εκατομμύρια δολάρια το 2024).
Οι αιτίες των ανακλήσεων
Οι αιτίες διαφέρουν από τη μία ανάκληση στην άλλη και περιλαμβάνουν υπερθέρμανση καλωδίων, θραύση εξαρτημάτων ενώ η συσκευή βρίσκεται σε λειτουργία, υπερθέρμανση που οδηγεί σε θραύση της πόρτας και των τζαμιών ενώ έχουν γίνει ανακλήσεις και για το ενδεχόμενο να καούν και να λιώσουν ολόκληρες οι συσκευές όπως και για σπάσιμο της λαβής της φριτέζας. Οι φριτέζες πιάνουν φωτιά λόγω κατασκευαστικών ελαττωμάτων (που μπορεί να οδηγήσουν σε ανακλήσεις), αλλά και μερικές φορές λόγω σφάλματος στη χρήση. Αυτό συμβαίνει όταν οι καταναλωτές γεμίζουν υπερβολικά το καλάθι, δεν αφήνουν αρκετό χώρο μεταξύ του φαγητού και του ανεμιστήρα ή δεν καθαρίζουν το κάτω μέρος της φριτέζας και αφήνουν εύφλεκτα λάδια, λίπη ή ψίχουλα όπου μπορεί να καούν. Αν και οι καταναλωτές συνήθως αναφέρουν περιστατικά πυρκαγιάς και εγκαυμάτων, και αυτά είναι και η αιτία των ανακλήσεων, οι κίνδυνοι τραυμάτων κατά το χειρισμό ή τον καθαρισμό ορισμένων φριτέζων αέρα είναι μια άλλη πηγή παραπόνων.
Να σημειωθεί ότι πολλοί καταναλωτές έχουν καταθέσει αγωγές εναντίον εταιρειών και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ επειδή έχουν υποστεί υλικές ζημιές ή τραυματισμούς, όπως εγκαύματα από δυσλειτουργίες της φριτέζας αέρα.
Επιπλέον ορισμένες φριτέζες αέρα περιέχουν χημικές ουσίες όπως τα PFAS ή ουσίες ανά και πολυφθοροαλκυλίου, γνωστές και ως «για πάντα χημικά». Αυτές οι χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με ζητήματα υγείας, όπως εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, διαταραχή ορμονών, μειωμένη λειτουργία του εγκεφάλου και ορισμένους τύπους καρκίνου. Οι φριτέζες αέρα με αντικολλητική επίστρωση είναι οι πιο πιθανό να περιέχουν PFAS. Εάν θέλετε να κρατήσετε μια φριτέζα αέρα στην κουζίνα σας για τα πιθανά οφέλη για την υγεία από το μαγείρεμα με λιγότερο λάδι, είναι καλύτερο να αγοράσετε μια φριτέζα από ανοξείδωτο χάλυβα, γυαλί ή κεραμικό για να αποφύγετε αυτές τις δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες.
Πως να προστατευτείτε
Συμπερασματικά όλες οι οικιακές συσκευές όπως και οι φριτέζες αέρα, χρειάζονται προσοχή τόσο στην επιλογή τους κατά την διαδικασία αγοράς, όσο και στον χειρισμό τους. Καλό θα είναι πάντα να αποσυνδέετε τι συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιείτε, μην αφήνετε να κρέμονται τα καλώδια, κρατήστε τις ηλεκτρικές συσκευές που είναι σε λειτουργία μακριά από την ηλεκτρική κουζίνα και από τον νεροχύτη. Παραμείνετε σε εγρήγορση και μην αφήνετε τις συσκευές να λειτουργούν χωρίς να είστε παρόντες, διαβάστε τα εγχειρίδια, να κάνετε πάντα σωστό καθαρισμό και τέλος να αγοράζετε συσκευές από πιστοποιημένα καταστήματα.