Τι έδειξε η νέα μελέτη.
Αυξημένη παρουσία τοξικών χημικών ουσιών PFAS στους ιστούς των ψαριών που προέρχονται από διάφορες υδάτινες περιοχές του Illinois, αποκάλυψε μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Illinois, Urbana-Champaign που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science of the Total Environment. Για τη μελέτη τους, οι ερευνητές εστίασαν στα PFAS στα ψάρια, επειδή είναι κρίσιμοι βιοδείκτες για τη μόλυνση του νερού και τα ψάρια καταναλώνονται επίσης από το ευρύ κοινό.
Τα PFAS, γνωστά και ως «για πάντα χημικά» λόγω της αδυναμίας τους να διασπώνται στο περιβάλλον ή στο ανθρώπινο σώμα και, χρησιμοποιούνται ευρέως σε καταναλωτικά προϊόντα εδώ και δεκαετίες λόγω της ανθεκτικότητάς και σταθερότητάς τους κάτω από καταπονήσεις όπως η υψηλή θερμότητα ή η έκθεση στο νερό. Οι χημικές αυτές ουσίες, αποτελούν αντικείμενο αυξανόμενης ανησυχίας λόγω των στοιχείων σχετικά με τις βλάβες τους στην ανθρώπινη υγεία και την επικράτηση τους στις καλλιέργειες, το νερό και τους ανθρώπους. Παρά την εθελοντική κατάργηση ορισμένων PFAS στη βιομηχανία και τις προσπάθειες μείωσης της ρύπανσης από PFAS, αυτές οι χημικές ουσίες εξακολουθούν να βρίσκονται στο πόσιμο νερό, τα οικιακά προϊόντα, τις συσκευασίες τροφίμων και τα γεωργικά προϊόντα,
Οι ερευνητές συνέλεξαν ψάρια από 15 σημεία δειγματοληψίας σε τέσσερις πλωτές οδούς του Βορειοδυτικού Ιλινόις κατά τη διάρκεια του 2021-2022, στοχεύοντας εννέα είδη που συνήθως ψαρεύουν οι αλιείς. Αξιολογήθηκαν οι συγκεντρώσεις 17 σημαντικών ενώσεων PFAS.
Η ανάλυση των ιστών των ψαριών αποκάλυψε ότι PFAS υπήρχαν σε ψάρια από όλες τις τοποθεσίες, με ποικίλες συγκεντρώσεις ανάλογα με το συγκεκριμένο υδάτινο σώμα και τα είδη ψαριών. Σημειωτέον, το υπερφθοροοκτανοσουλφονικό οξύ (PFOS), ένας ιδιαίτερα διάχυτος και επιβλαβής τύπος PFAS, βρέθηκε πιο συχνά σε ορισμένες περιόδους δειγματοληψίας, με επίπεδα που υπερέβαιναν τα όρια για ανθρώπινη κατανάλωση σε ορισμένα δείγματα. Αυξημένα επίπεδα της χημικής ουσίας παρατηρήθηκαν σε όλα σχεδόν τα ψάρια, υποδεικνύοντας την ανάγκη προσεκτικής εξέτασης της κατανάλωσης ψαριών.
Το υπερφθοροαλκανοκαρβοξυλικό οξύ (PFHxA) φάνηκε να είναι το πιο συσσωρευμένο PFAS το έτος 2022, ενώ το σουλφονικό υπερφθοροβουτάνιο (PFBS) και το PFOS κυριαρχούσαν το 2021. Επιπλέον, οι υψηλότερες συγκεντρώσεις PFAS βρέθηκαν σταθερά σε δείγματα, ειδικά στις περιοχές του Rock River κοντά σε αστικές και βιομηχανικές δραστηριότητες.
Η μελέτη βρήκε επίσης σημαντικές διαφορές στις συγκεντρώσεις PFAS μεταξύ διαφορετικών ειδών ψαριών. Τα ψάρια που κατοικούν στον βυθό, τα οποία είναι πιο πιθανό να έρθουν σε άμεση επαφή με μολυσμένα ιζήματα, είχαν γενικά υψηλότερα επίπεδα PFAS σε σύγκριση με είδη που δεν κατοικούν στον βυθό. Συγκεκριμένα, το γατόψαρο Channel εμφάνισε την υψηλότερη περιεκτικότητα σε PFAS σε διάφορα είδη ψαριών, υποδεικνύοντας τη δυνατότητα βιοσυσσώρευσής του σε όλη την τροφική αλυσίδα.