Βοτανικά προϊόντα όπως ο κουρκουμάς και το πράσινο τσάι μπορεί να φαίνονται ασφαλή, αλλά η υπερβολική χρήση τους συνδέεται όλο και περισσότερο με ηπατική βλάβη.
Περισσότεροι από 15 εκατομμύρια Αμερικανοί μπορεί να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του ήπατός τους, απλώς και μόνο προσπαθώντας να βελτιώσουν τη γενική τους υγεία. Νέα έρευνα αποκάλυψε την έκταση της ζημίας που προκαλείται από τη λήψη δημοφιλών βοτανικών συμπληρωμάτων, όπως ο κουρκουμάς, το πράσινο τσάι, το αγχολυτικό βιθάνια και το βοήθημα για την απώλεια βάρους γαρκινία η καμποτζιανή.
Οι ερευνητές υγείας από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν στο Ανν Άρμπορ εξέτασαν στοιχεία από το 2017 έως το 2021, που αφορούσαν 9.685 άτομα, και διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 4,7% των ενηλίκων των ΗΠΑ είχε χρησιμοποιήσει ένα από τα έξι δυνητικά τοξικά συμπληρώματα μέσα στις προηγούμενες 30 ημέρες.
Οι χρήστες των συμπληρωμάτων έπαιρναν ως επί το πλείστον αυτά τα βότανα με δική τους πρωτοβουλία, όχι λόγω ιατρικών οδηγιών, για μια σειρά από θέματα: Κουρκουμάς για την υγεία των αρθρώσεων και την αρθρίτιδα, εκχύλισμα πράσινου τσαγιού για την ενίσχυση των επιπέδων ενέργειας, γαρκινία η καμποτζιανή για την απώλεια βάρους, μαύρη τσιμιτσιφούγκα για τη διαχείριση των εξάψεων και κόκκινο ρύζι ζύμης για την υγεία της καρδιάς.
Και ενώ η είδηση της ηπατικής τοξικότητας που συνδέεται με αυτά τα συμπληρώματα δεν είναι καινούργια, αφού έχει αναφερθεί ότι αυξάνεται εδώ και αρκετό καιρό, συμπεριλαμβανομένης και μιας μελέτης του 2022, οι ιατρικοί ερευνητές ανησυχούν ότι οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι συνοδεύονται από σοβαρό κίνδυνο υπερδοσολογίας που έχει ως αποτέλεσμα την παρουσίαση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Οι νοσηλείες αυξήθηκαν από 7% σε 20% κατά τη δεκαετία μεταξύ 2004 και 2014.
«Η χρήση φυτικών και διαιτητικών συμπληρωμάτων (HDS) αντιπροσωπεύει ένα αυξανόμενο ποσοστό των περιπτώσεων ηπατοτοξικότητας από φάρμακα», δήλωσαν οι ερευνητές, με επικεφαλής την Alisa Likhitsup, επίκουρη καθηγήτρια γαστρεντερολογίας.
Η ηπατοτοξικότητα που προκαλείται από φάρμακα είναι μια οξεία ή χρόνια ηπατική βλάβη, γνωστή και ως τοξική ηπατική νόσος, με πλήθος συμπτωμάτων όπως κιτρίνισμα του δέρματος, κόπωση, ναυτία, εξάνθημα, κνησμός και πόνος στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα. Αν και μπορεί να αντιμετωπιστεί με την αφαίρεση του τοξικού εκλυτικού παράγοντα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένου του ασθενούς που χρειάζεται μεταμόσχευση ήπατος ή ακόμη και να πεθάνει από αυτήν, εάν δεν αντιμετωπιστεί ή παραληφθεί.
Ενώ οι νοσηλείες λόγω κατάχρησης φυτικών συμπληρωμάτων αυξάνονται, οι ερευνητές δεν κάνουν εκστρατεία για αποχή, αλλά για να είναι οι χρήστες προσεκτικοί με τα συστατικά και τις δοσολογίες, ειδικά αν λαμβάνουν συνδυασμό αυτών ή άλλων φαρμάκων για τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων.
«Υπό το πρίσμα της έλλειψης ρυθμιστικής εποπτείας σχετικά με την παραγωγή και τον έλεγχο των φυτικών προϊόντων, συνιστάται στους κλινικούς γιατρούς να λαμβάνουν πλήρες ιστορικό χρήσης φαρμάκων και HDS κατά την αξιολόγηση ασθενών με ανεξήγητα συμπτώματα ή ανωμαλίες στις ηπατικές εξετάσεις», επισημαίνουν οι ερευνητές
Λαμβάνοντας υπόψη την ευρεία και αυξανόμενη δημοτικότητα των βοτανικών προϊόντων, παροτρύνουμε τις κυβερνητικές αρχές να εξετάσουν το ενδεχόμενο αύξησης της ρυθμιστικής εποπτείας σχετικά με τον τρόπο παραγωγής, εμπορίας, δοκιμής και παρακολούθησης των βοτανικών προϊόντων στον γενικό πληθυσμό.
Επισημαίνουν, επίσης, ότι οι ρυθμιστικές διαδικασίες που περιβάλλουν αυτά τα συμπληρώματα δεν είναι τόσο αυστηρές όσο για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και ότι οι χημικές δοκιμές των προϊόντων έχουν αποκαλύψει ασυνέπειες μεταξύ αυτού που διαφημίζεται στο μπουκάλι και της δόσης που υπάρχει σε ένα δισκίο.
Επιπλέον, οι κλινικές δοκιμές σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των συμπληρωμάτων δεν έχουν παράσχει ισχυρές αποδείξεις για τα οφέλη τους σε σύγκριση με τους κινδύνους τους όταν λαμβάνονται σε υψηλότερες δόσεις.
Οι ασφαλείς ποσότητες κάθε συμπληρώματος εξαρτώνται φυσικά από τυχόν συνταγογραφούμενα φάρμακα που μπορεί να λαμβάνει ένα άτομο, καθώς και από την αρχική κατάσταση της υγείας του ήπατος και άλλες ιατρικές καταστάσεις. Ως εκ τούτου, οι συστάσεις για τις ασφαλείς δόσεις θα πρέπει ιδανικά να είναι εξατομικευμένες.
«Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των HDS δεν είναι καλά τεκμηριωμένες λόγω της έλλειψης κανονιστικών απαιτήσεων από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για φαρμακοκινητικές ή προοπτικές κλινικές δοκιμές στον άνθρωπο πριν από την κυκλοφορία στην αγορά», προσθέτουν οι ερευνητές.
Το 2023, ο αντίστοιχος FDA της Αυστραλίας, ο Σύνδεσμος Θεραπευτικών Προϊόντων (TGA), εξέδωσε προειδοποίηση που υπογράμμιζε τον κίνδυνο ηπατικής βλάβης από την κατανάλωση κουρκουμά ή/και κουρκουμίνης. Ενώ προειδοποιούσαν ότι η σοβαρή βλάβη είναι σπάνια, ο κίνδυνος ποικίλλει ανάλογα με τη βιοαπορρόφηση και την υγεία του ήπατος του ατόμου.