Όσο περισσότερο και πιο συχνά θερμαίνονται αυτά τα λάδια, τόσο πιο επιβλαβείς είναι οι ενώσεις που δημιουργούνται για τον ανθρώπινο οργανισμό
Οι ελαιούχες καλλιέργειες έχουν γίνει ιδιαίτερα κερδοφόρες στη γεωργία τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα σπορέλαια, τα εξαιρετικά εξευγενισμένα βιομηχανικά λίπη, που είναι σχεδόν αναπόφευκτα στη διατροφή μας, είναι επίσης μία από τις μεγαλύτερες πηγές πρόσληψης θερμίδων και πρόκλησης επιδημιών κακής υγείας.
Τι κακό έχουν τα σπορέλαια;
Τι είναι τα σπορέλαια; Γιατί είναι κακά για την υγεία μας; Τα φθηνά λάδια που καταναλώνουμε όπως το ηλιέλαιο, το σογιέλαιο, η κανόλα, το φιστικέλαιο και το καλαμποκέλαιο είναι πολυακόρεστα έλαια που παράγονται από σπόρους. Τα έλαια εξάγονται χημικά, διυλίζονται σε μεγάλο βαθμό και λευκαίνουν σε εργοστάσια που μοιάζουν με διυλιστήρια πετρελαίου.
Αυτή η επεξεργασία είναι μέρος του προβλήματος με τα σπορέλαια. Οι βιομηχανικές διαδικασίες εκχύλισης και καθαρισμού προθερμαίνουν τα λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας από τα οποία αποτελούνται και αφαιρούν τα προστατευτικά αντιοξειδωτικά.
Όταν θερμανθούν ξανά, οι αλυσίδες μπορούν να διασπαστούν σε πιο επιβλαβή υποπροϊόντα, όπως τρανς λιπαρά ή πολικές ενώσεις, που προκαλούν οξειδωτικό στρες σε ζωικά και ανθρώπινα κύτταρα — που σχετίζονται με καρκίνο, διαβήτη, καρδιακές παθήσεις και μια λίστα άλλων μεταβολικών ασθενειών .
Όσο περισσότερο και πιο συχνά θερμαίνονται αυτά τα λάδια, τόσο πιο επιβλαβείς είναι οι ενώσεις που δημιουργούνται. Επιπλέον, τα πολυακόρεστα λιπαρά είναι πιο πιθανό να διασπαστούν από τα κορεσμένα (όπως το βούτυρο) ή τα μονοακόρεστα (όπως το ελαιόλαδο).
Οι φριτέζες σε ορισμένες χώρες δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν κανόλα, ηλιέλαιο ή φυτικό λάδι ενώ η οδηγία είναι μετά από περίπου 10 χρήσεις, το λάδι να αντικαθίσταται. Στις περισσότερες χώρες ωστόσο, δεν υπάρχει τέτοιος κανονισμός και το λάδι επαναχρησιμοποιείται συχνά για εβδομάδες, κυρίως στα εστιατόρια.
Το κακό είναι ότι τα σπορέλαια δεν βρίσκονται πλέον μόνο στο τηγάνι του εστιατορίου αλλά και σε όλα σχεδόν τα επεξεργασμένα τρόφιμα, από το κρέας και τα γαλακτοκομικά φυτικής προέλευσης μέχρι τα σνακ, τη σοκολάτα και τα είδη ζαχαροπλαστείου, που έχουν αντικαταστήσει το ελαιόλαδο λόγω υψηλού κόστους.
Με την άνοδο των επεξεργασμένων τροφίμων στη διατροφή μας, σχεδόν το 30% των θερμίδων που καταναλώνονται τώρα στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο προέρχονται από σπορέλαια. Η Ευρώπη είναι πίσω, αλλά όχι πολύ.
Πειράματα σε ζώα έχουν δείξει κυτταρικές οδούς όπου η υψηλή κατανάλωση πολυακόρεστων ελαίων προκαλεί οξείδωση των κυττάρων, οδηγώντας σε εναποθέσεις λίπους, παχυσαρκία και χρόνια φλεγμονή, κάτι που δε συμβαίνει με τα πιο σταθερά λίπη.
Στις ΗΠΑ, υπάρχουν πλέον εφαρμογές για την εύρεση εστιατορίων που δεν χρησιμοποιούν σπορέλαιο. Τυχαίο;