Το botox ή βοτουλινική τοξίνη δρα μπλοκάροντας την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης. Με αυτό τον τρόπο, εμποδίζονται οι μυϊκές συσπάσεις σε επιλεγμένους και συγκεκριμένους μυς που θέλουμε για να πετύχουμε τη θεραπεία της υπερ-σύσπασής τους. Για το λόγο αυτό, το συγκεκριμένο φάρμακο χρησιμοποιείται σε πολλές παθήσεις νευρολογικής προέλευσης που έχουν να κάνουν με κινητικά προβλήματα όπως νεύρομυϊκές παθήσεις ή και ημικρανίες. Στην συνέχεια, άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέος στον χώρο της αισθητικής ιατρικής για την λείανση των ρυτίδων του προσώπου.
Οι συνεχείς έρευνες του φαρμάκου δείχνουν ότι μπορεί στο μέλλον να αποκτήσει και έναν τρίτο σημαντικό ρόλο, τη θεραπεία της νόσου Alzheimer και γενικότερα της απώλειας μνήμης.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Wesleyan διατύπωσαν μια υπόθεση βασισμένη σε ένα πείραμα που έκαναν χρησιμοποιώντας ένα είδος πουλιού που ζει στην Αυστραλία και που απόλυτος σκοπός της ζωής του είναι να τραγουδήσει το πιο μελωδικό του ήχο. Ξεκίνησαν να εγχύουν μικρές δόσεις βοτουλινικής τοξίνης στις φωνητικές του χορδές. Η ενέργεια αυτή είχε σαν αποτέλεσμα το τραγούδι τους να γίνεται, δυστυχώς για αυτά, παράφωνο, αλλά θετικό όμως, για το αντικείμενο της έρευνας.
Όταν λοιπόν το τραγούδι ήταν αλλοιωμένο στον εγκέφαλο του πουλιού φτάνει ένα λάθος σήμα διότι το πουλί ακούει το τραγούδι του σε έναν τόνο διαφορετικό και ανεπιθύμητο. Αυτή η διαδικασία δημιουργεί πιθανόν ένα μονοπάτι αναγέννησης νέων νευρώνων που βασίζονται στην ανάμνηση του σωστού τραγουδιού και όχι σε αυτό που ακούνε.
Μια δεύτερη μελέτη στη βιβλιογραφική βάση PubMed αναφέρει την μαθησιακή συμπεριφορά και τη μνήμη σε ενήλικα πειραματικά ποντίκια, μετά την έγχυση μικρής ποσότητας βοτουλινικής τοξίνης. Οι παράμετροι αυτοί επαληθεύονται από τεστ συμπεριφοράς, αιματολογικές εξετάσεις και ιστολογικούς ελέγχους του εγκεφάλου των ποντικιών. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά και έδειξαν ότι μικρές ποσότητες botox βελτίωσαν τη μνήμη και τη μάθηση, σε συνδυασμό με τον αυξημένο αριθμό αιμοπεταλίων.
Παρατήρησαν επίσης και δομικές αλλαγές στον ιππόκαμπο (περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην μνήμη και την μάθηση). Το γεγονός αυτό δίνει τεράστιες ελπίδες στο μέλλον, καθώς μια πολύ μικρή παρέμβαση με μια απλή ένεση μπορεί να αποτελέσει θεραπεία για την άνοια είτε πρόκειται για γεροντική είτε για τη νόσο Alzheimer.